Ứng dụng công nghệ thông tin xây dựng giáo trình điện tử phục vụ giảng dạy Địa lý ở trường phổ thông

Bài viết nghiên cứu và lựa chọn xây dựng phần mềm hỗ trợ dạy và học Địa lí lớp 6, 7 để nghiên cứu phương pháp dạy và học thông qua máy tính, gáo trình điện tử, nguyên tắc xây dựng phần mềm và sử dụng những công cụ để tạo những phần mềm phục vụ giảng dạy và học tập,
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng công nghệ thông tin xây dựng giáo trình điện tử phục vụ giảng dạy Địa lý ở trường phổ thôngKû yÕu Héi th¶o khoa häc Khoa §Þa lÝ – Tr−êng §HSP Hµ Néi, 5/2005 øng dông CNTT X©y dùng gi¸o tr×nh ®iÖn tö phôc vô gi¶ng d¹y ®Þa lý ë tr−êng phæ th«ng GS.TS NguyÔn ViÕt ThÞnh, Th.S KiÒu V¨n Hoan Khoa §Þa lÝ - Tr−êng §HSP Hµ NéiI. §Æt vÊn ®Ò Ngµy nay, sù bïng næ th«ng tin khoa häc kü thuËt trªn toµn thÕ giíi,kiÕn thøc h×nh thµnh rÊt nhanh, do ®ã nhu cÇu tiÕp nhËn th«ng tin t¨ngnhanh c¶ vÒ chÊt l−îng vµ sè l−îng, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trªn cÇn ph¶i cã ®æimíi vÒ môc tiªu vµ ph−¬ng ph¸p ®µo t¹o, nh÷ng c¶i c¸ch c¶ vÒ néi dung,ph−¬ng ph¸p vµ h×nh thøc ®µo t¹o theo h−íng tÝch cùc ho¸ qu¸ tr×nh ®µo t¹o.Nh»m ®¸p øng yªu cÇu, ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt vµ ®êi sèng x· héi,c«ng nghÖ gi¸o dôc ®· xuÊt hiÖn vµ cã vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong lý luËn d¹y hächiÖn ®¹i trong ®ã viÖc sö dông c¸c thµnh tùu cña khoa häc kü thuËt vµo qu¸tr×nh d¹y häc nh»m thùc hiÖn môc ®Ých d¹y häc víi hiÖu qu¶ cao. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, Tin häc ®· ph¸t triÓn rÊt m¹nh ®· t¹o nªncuéc c¸ch m¹ng trong mäi lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh tÕ, chÝnh trÞ, x· héi...X¸c ®Þnh tÇm quan träng cña Tin häc, ngµy 17-10-2000, Bé chÝnh trÞ ®· rachØ thÞ 58-CT/TW vÒ ®Èy m¹nh vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ th«ng tin phôc vô sùnghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n−íc. Thùc hiÖn viÖc nghiªn cøu ®æi míi ph−¬ng ph¸p d¹y häc nh»m båid−ìng cho häc sinh c¸c ph−¬ng ph¸p nhËn thøc khoa häc, ph¸t triÓn n¨nglùc tù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, th«ng qua ho¹t ®éng tù gi¸c, tÝch cùc, tù lùc cñab¶n th©n häc sinh ®Ó chiÕm lÜnh kiÕn thøc, h×nh thµnh n¨ng lùc cña häc sinhtrong qu¸ tr×nh d¹y vµ häc ®· thu hót ®−îc nhiÒu sù quan t©m cña c¸c nhµ lýluËn d¹y häc, c¸c gi¸o viªn phæ th«ng. E-learning cßn ®−îc gäi b»ng nh÷ng tªn nh− häc trùc tuyÕn, häc tËpth«ng qua Internet, häc b»ng m¸y tÝnh ®ang lµ xu thÕ cña c¸c n−íc ph¸ttriÓn. Sö dông MT§T vµo d¹y häc høa hÑn c¶ vÒ tÝnh hiÖu qu¶ cña chi phÝvµ sù tiÖn lîi. Häc tËp, tµi liÖu häc tËp cã thÓ chuyÓn ®Õn häc sinh nhiÒuc¸ch kh¸c nhau. Víi nh÷ng kh¶ n¨ng −u viÖt cña phÇn mÒm trªn m¸y tÝnh, d¹y vµ häcth«ng qua m¸y tÝnh lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®−îc nhiÒu nhµ gi¸o dôc vµc¸c chuyªn gia Tin häc rÊt quan t©m. Tuy nhiªn, mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i68x©y dùng c¸c phÇn mÒm hç trî d¹y vµ häc §Þa lÝ nh− thÕ nµo ®Ó t¹o ®iÒukiÖn båi d−ìng c¸c ph−¬ng ph¸p nhËn thøc, rÌn luyÖn vµ t− duy khoa häc,ph¸t triÓn n¨ng lùc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña häc sinh, ®ßi hái ph¶i cã sù ®Çu t−nghiªn cøu thÝch ®¸ng. Thùc tiÔn cho thÊy, víi c¸c phÇn mÒm kh«ng ®−îcx©y dùng theo mét cÊu tróc cã tÝnh s− ph¹m cao, häc sinh sÏ cã nguy c¬nh¶y cãc gi÷a nh÷ng ®o¹n vµ c¶nh ng¾n hoÆc bá qua c¸c trang v¨n b¶n cãtÝnh t− duy lý thuyÕt. NÕu c¸c phÇn mÒm d¹y häc cã tÝnh chÊt lµ §æTLGK hoÆc s¸ch tham kh¶o, «n tËp vµo phÇn mÒm th× t¸c dông kh«ngnh÷ng kh«ng ph¸t huy ®−îc tÝnh tÝch cùc, tù lùc chiÕm lÜnh tri thøc cña häcsinh mµ ng−îc l¹i cßn lµm cho häc sinh Ø l¹i vµo m¸y tÝnh, l−êi t− duy, chØmong t×m kiÕm nh÷ng th«ng tin cã s½n ®Ó gi¶i quyÕt c¸c yªu cÇu cña gi¸oviªn ®−a ra. NÕu gi¸o dôc hoµn toµn tu©n theo yªu cÇu cña ng−êi sö dôngth× ch¾c ch¾n nã sÏ kh«ng phôc vô lîi Ých l©u dµi cña x· héi. Qua t×m hiÓu thùc tÕ, nh÷ng tr−êng ®−îc trang bÞ m¹ng m¸y tÝnh, kÕtnèi Internet ch−a tËn dông ®−îc nguån tµi nguyªn th«ng tin mµ mét trongnh÷ng øng dông cô thÓ cña nã lµ x©y dùng nh÷ng phÇn mÒm hç trî d¹y vµhäc §Þa lÝ. Tuy nhiªn hiÖn nay, ngoµi nh÷ng khã kh¨n vÒ c¬ së h¹ tÇng, thiÕt bÞm¸y mãc, viÖc ®−a øng dông c«ng nghÖ th«ng tin vµo nhµ tr−êng gÆp ph¶inh÷ng khã kh¨n sau: Thø nhÊt: H¹ tÇng c¬ së vÒ th«ng tin cßn rÊt h¹n chÕ hoÆc c¸c phÇnmÒm hç trî d¹y vµ häc §Þa lÝ hiÖn cã trªn thÞ tr−êng ch−a tu©n thñ c¸cnguyªn t¾c x©y dùng phÇn mÒm phôc vô ®µo t¹o, ch−a s¸t víi néi dung m«nhäc ë tr−êng phæ th«ng. Thø hai: Kh¶ n¨ng Tin häc cña gi¸o viªn vµ häc sinh cßn h¹n chÕ vµch−a cã thãi quen lÊy th«ng tin vµ trao ®æi qua m¹ng m¸y tÝnh vµ m¸y tÝnh. XuÊt ph¸t tõ c¸c vÊn ®Ò trªn, chóng t«i lùa chän x©y dùng phÇn mÒmhç trî d¹y vµ häc §Þa lÝ líp 6, líp 7. Ngoµi môc ®Ých chÝnh lµ nghiªn cøuph−¬ng ph¸p d¹y vµ häc §Þa lÝ th«ng qua m¸y tÝnh, gi¸o tr×nh ®iÖn tö cßncung cÊp cho gi¸o viªn vµ sinh viªn nh÷ng hiÓu biÕt vÒ nguyªn t¾c x©y dùngphÇn mÒm vµ sö dông nh÷ng c«ng cô ®Ó t¹o nh÷ng phÇn mÒm phôc vôgi¶ng d¹y vµ häc tËp. 69II. X©y dùng gi¸o tr×nh ®iÖn tö líp 6, líp 7 Gi¸o tr×nh ®iÖn tö líp 6, líp 7, do c¸c c¸n bé trÎ cña khoa §Þa lÝ §HSPHµ Néi thùc hiÖn d−íi sù chØ ®¹o cña GS. TS NguyÔn ViÕt ThÞnh Tr−ëngkhoa, “Gi¸o tr×nh ®iÖn tö §Þa lý líp 6, 7” lµ s¶n phÈm ®−îc x©y dùng trªnsù hîp t¸c gi÷a Trung t©m §Þa lÝ øng dông tr−êng §¹i häc S− ph¹m Hµ Néivµ Cæng Tri Thøc (Knowledge Portal), c«ng ty Hanoi i-service (HiSC).Víinéi dung phong phó c¶ vÒ h×nh ¶n ...