Ứng dụng GIS xây dựng cơ sở dữ liệu du lịch cộng đồng tỉnh Hà Giang phục vụ học tập của sinh viên ngành du lịch

Nghiên cứu này sử dụng GIS vào xây dựng cơ sở dữ liệu về du lịch cộng đồng tỉnh Hà Giang theo hai dạng dữ liệu: Dữ liệu thuộc tính và dữ liệu không gian. Với dữ liệu thuộc tính (dữ liệu phi không gian) tập trung thiết lập các loại tài nguyên du lịch thể hiện qua các điểm tài nguyên du lịch văn hóa,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng GIS xây dựng cơ sở dữ liệu du lịch cộng đồng tỉnh Hà Giang phục vụ học tập của sinh viên ngành du lịchHNUE JOURNAL OF SCIENCE DOI: 10.18173/2354-1067.2019-0037Social Sciences, 2019, Volume 64, Issue 5, pp. 165-173This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn ỨNG DỤNG GIS XÂY DỰNG CƠ SỞ DỮ LIỆU DU LỊCH CỘNG ĐỒNG TỈNH HÀ GIANG PHỤC VỤ HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN NGÀNH DU LỊCH Nguyễn Thị Phương Nga Khoa Du lịch, Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội Tóm tắt. Nghiên cứu này sử dụng GIS vào xây dựng cơ sở dữ liệu về du lịch cộng đồng tỉnh Hà Giang theo hai dạng dữ liệu: dữ liệu thuộc tính và dữ liệu không gian. Với dữ liệu thuộc tính (dữ liệu phi không gian) tập trung thiết lập các loại tài nguyên du lịch thể hiện qua các điểm tài nguyên du lịch văn hóa phục vụ cho loại hình du lịch cộng đồng của tỉnh Hà Giang gồm: phân bố các làng bản dân tộc, lễ hội truyền thống, ẩm thực, làng nghề truyền thống, cảnh quan tự nhiên, di tích lịch sử và khảo cổ. Dữ liệu không gian sử dụng phần mềm Mapinfo 11.0 thành lập bản đồ tài nguyên du lịch cộng đồng và bản đồ điểm tuyến du lịch cộng đồng tỉnh Hà Giang. Hệ thống dữ liệu về du lịch cộng đồng của tỉnh Hà Giang được sử dụng trong quá trình học tập của sinh viên ngành du lịch. Từ khóa: Du lịch cộng đồng, ứng dụng GIS cơ sở dữ liệu du lịch cộng đồng.1. Mở đầu Hệ thống thông tin địa lí (Geographic Information System - GIS) là một nhánh của công nghệthông tin, đã hình thành từ những năm 60 của thế kỷ trước và phát triển rất mạnh trong nhữngnăm gần đây [1]. GIS là một hệ thống kết hợp giữa con người và hệ thống máy tính cùng các thiếtbị ngoại vi để lưu trữ, xử lí, phân tích, hiển thị các thông tin địa lí để phục vụ một mục đíchnghiên cứu, quản lí nhất định. GIS sử dụng máy tính với những phần mềm chuyên dụng để lưutrữ, phân tích và trình diễn dữ liệu đã thu thập được về một chủ đề nào đó [1]. Với các thông tincó sẵn GIS sẽ được sử dụng để xây dựng cơ sở dữ liệu du lịch. GIS có thể được sử dụng để theodõi, quản lí điểm đến; quy hoạch du lịch, xác định cơ sở dữ liệu về các dịch vụ phục vụ khách dulịch (cơ sở lưu trú, cơ sở ăn uống, vui chơi giải trí, các dịch vụ khác); phân tích các khoảng trốngtrong phát triển của tài nguyên du lịch; tra cứu thông tin điểm đến du lịch; định vị điểm, tuyến dulịch phục vụ cho khách du lịch, nhà nghiên cứu và nhà quản lí [2, 3]. Thông tin đưa vào GIS cóthể lấy từ dữ liệu viễn thám (ảnh hàng không, ảnh vệ tinh), bản đồ giấy, bản đồ số hoặc các thôngtin thô đo được từ GPS và các dữ liệu phi không gian khác. Dữ liệu không gian của GIS có 2 loạichính là raster và vector [1]. Dữ liệu phi không gian (dữ liệu thuộc tính) được xác định là tàinguyên du lịch, đặc tính của điểm, tuyến du lịch (các di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắngcảnh…) [6]. Những nghiên cứu về ứng dụng của GIS trong du lịch đã được thực hiện, tuy nhiênsử dụng GIS vào xây dựng dữ liệu du lịch cộng đồng còn hạn chế, đặc biệt là tại địa bàn tỉnh HàGiang. Nghiên cứu này bước đầu thiết lập dữ liệu thuộc tính và thành lập bản đồ tài nguyên dulịch cộng đồng, bản đồ điểm tuyến du lịch cộng đồng của tỉnh Hà Giang phục vụ học tập cho sinhviên ngành du lịch.Ngày nhận bài: 19/3/2019. Ngày sửa bài: 19/41/2019. Ngày nhận đăng: 12/5/2019.Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Phương Nga. Địa chỉ e-mail: nguyenphuongnga.haui@gmail.com 165 Nguyễn Thị Phương Nga2. Nội dung nghiên cứu2.1. Phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu này sử dụng phương pháp chủ yếu là GIS kết hợp phương pháp thống kê, phântích để đưa ra kết quả nghiên cứu về cơ sở dữ liệu du lịch cộng đồng của tỉnh Hà Giang. - Phương pháp thống kê, phân tích: tác giả thu thập thông tin về tài nguyên du lịch cộng đồng,thống kê các điểm tài nguyên thông qua thông tin của sở Văn hóa – Thể thao- Du lịch tỉnh HàGiang và khảo sát thực địa, từ đó xác định cơ sở dữ liệu thuộc tính về du lịch cộng đồng. - Phương pháp phân vùng địa lí: nghiên cứu này sử dụng phân vùng không gian trong địa líđể thực hiện phân vùng tài nguyên du lịch cộng đồng và khu vực khai thác du lịch cộng đồng tạiđịa bàn tỉnh Hà Giang. Cơ sở phân vùng dựa trên sự tương đồng về đặc điểm tự nhiên, đặc điểmdân cư, dân tộc và hiện trạng khai thác các điểm du lịch trên lãnh thổ tỉnh Hà Giang. - Sử dụng GIS dưới góc độ một cơ sở dữ liệu chứa các thông tin không gian (thông tin địalí: cặp tọa độ x, y trong hệ tọa độ phẳng hoặc địa lí) và các thông tin thuộc tính liên kết chặtchẽ với nhau và được tổ chức theo cấu trúc của hoạt động du lịch. Thời gian được mô tả nhưmột kiểu thuộc tính đặc biệt. Quan hệ được biểu diễn thông qua thông tin không gian và/hoặcthuộc tính [1]. Nguồn: [1] Có hai dạng cấu trúc dữ liệu cơ bản trong GIS, đó là dữ liệu không gian và dữ liệu thuộc tính.Đặc điểm quan trọng trong tổ chức dữ liệu của GIS là: dữ liệu không gian (bản đồ) và dữ liệuthuộc tính được lưu trữ trong cùng một cơ sở dữ liệu và có quan hệ chặt chẽ với nhau. Dữ liệukhông gian có hai dạng cấu trúc, đó là dạng raster và dạng vector. Dữ liệu thuộc tính dùng để môtả đặc điểm của đối tượng. Dữ liệu thuộc tính có thể là định tính - mô tả chất lượng (qualitative)hay là định lượng (quantative) [1]. Về nguyên tắc, số lượng các thuộc tính của một đối tượng làkhông có giới hạn. Để quản lí dữ liệu thuộc tính của các đối tượng địa lí trong cơ sở dữ liệu, GISđã sử dụng phương pháp gán các giá trị thuộc tính cho các đối tượng thông qua các bảng số liệu.Mỗi bản ghi (record) đặc trưng cho một đối tượng địa lí, mỗi cột của bảng tương ứng với một kiểuthuộc tính của đối tượng đó. Các dữ liệu trong GIS thường rất ...