Ứng dụng lý thuyết thành phần nguồn nước để tính toán lan truyền ô nhiễm trong kênh dẫn vùng triều xét với các trường hợp khoảng cách kênh nhánh so với biển

Bài viết này trình bày việc ứng dụng lý thuyết thành phần nguồn nước kết hợp với mô hình toán thủy lực chất lượng nước là phần mềm MIKE11 để mô phỏng thành phần nước ô nhiễm lan truyền trong kênh dẫn vùng triều, ví dụ tính toán được xem xét với các trường hợp vị trí/khoảng cách kênh nhánh (Xk) so với biển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng lý thuyết thành phần nguồn nước để tính toán lan truyền ô nhiễm trong kênh dẫn vùng triều xét với các trường hợp khoảng cách kênh nhánh so với biểnKHOA HỌC CÔNG NGHỆ ỨNG DỤNG LÝ THUYẾT THÀNH PHẦN NGUỒN NƯỚC ĐỂ TÍNHTOÁN LAN TRUYỀN Ô NHIỄM TRONG KÊNH DẪN VÙNG TRIỀU XÉTVỚI CÁC TRƯỜNG HỢP KHOẢNG CÁCH KÊNH NHÁNH SO VỚI BIỂN ThS. Nguyễn Đình Vượng Viện Khoa học Thủy lợi m iền NamTóm tắt: Bài viết này trình bày việc ứng dụng lý thuyết thành phần nguồn nước kết hợp với m ôhình toán thủy lực chất lượng nước là phần mềm MIKE11 để mô phỏng thành phần nước ônhiễm lan truyền trong kênh dẫn vùng triều, ví dụ tính toán được xem xét với các trường hợp vịtrí/khoảng cách kênh nhánh (Xk) so với biển. Kết quả tính toán cho thấy quá trình triết giảmthành phần nước ô nhiễm phụ thuộc vào khoảng cách gần hay xa của kênh nhánh so với biển vàcó xét đến vai trò của biên độ triều biển Đông và triều biển Tây. Ứng dụng lý thuyết này chothấy các kênh gần biển (Xk nhỏ) triết giảm TPN ô nhiễm nhanh hơn hẳn so với trường hợp cáckênh xa biển (Xk lớn).Từ khóa: Lý thuyết thành phần nguồn nước, lan truyền ô nhiễm, khoảng cách kênh so với biển -Xk, triều biển Đông, triều biển Tây.Summary: This paper presents result of water sources component theory application combiningwith the com puting tool as MIKE11 to m odeling the transport of pollution water component(PWC) in canals in tide region. The com putation exam ple was considered cases of position/distance of branch canals (Xk) comparing with the Sea. The result showed that the reductionprocess of PWC belongs to the difference distance of the branch canals com paring with the Seaand having considered the role of tide am plitude for the East Sea and West Sea. The canal ism ore near the sea (Xk sm all) the reduction process of PWC is quicker com paring with thebranch canal rem ote the sea.Key words: Modelling transport of pollution water component, tide am plitude for the East Seaand West Sea, distance of canal com paring with Sea (Xk) *1. MỞ ĐẦU Khi nghiên cứu đặc tính thủy động lực và môi trường kênh dẫn vùng triều, các thành phầnLý thuyết lan truyền các nguồn nước (còn gọi nguồn nước (m ặn, ngọt, ô nhiễm,…) đượclà Lý thuyết thành phần nguồn nước) đã đượctrình bày trong nhiều tài liệu [1],[2],[3]. Hiện xem xét trong hệ thống phụ thuộc vào nhiềunay lý thuyết này đang được ứng dụng để yếu tố khác n hau nhưng chủ yếu tập trun g chính vào các yếu tố về điều kiện biên th ủy lựcnghiên cứu rất hiệu quả trong thực tế nhiều và vị trí, quy m ô kích thước kênh dẫn,… Bàivấn đề liên quan đến nguồn nước và môi báo xin giới h ạn cụ thể ở việc ứng dụng lýtrường. Việc áp dụng tính toán và phân tích thuyết thành phần nguồn nước để tính toán lannguồn nước đã cho thấy đây là công cụ rấtm ạnh, giải quyết được nhiều vấn đề m à ở các truyền ô nhiễm trong kênh vùng triều xét vớiphương pháp truyền thống chưa đề cập. các trường hợp vị trí, khoảng cách kênh nhánh so với biển (Xk khác nhau) và biên m ực nước Z(t) là triều biến đổi đều có dạng biên độ triềuNgười phản biện: PGS.TS Lương Văn Thanh biển Đông và triều biển Tây.Ngày nhận bài: 20/11/2014Ngày t hông qua phản biện: 15/12/2014 2. PHƯƠ NG TRÌNH LAN TRUYỀNNgày duyệt đăng: 05/02/2015 TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ THỦY LỢI SỐ 25 - 2015 1 KHOA HỌC CÔNG NGHỆTH ÀNH PH ẦN NƯỚ C Ô NH IỄM a) Điều kiện biên, điều kiện ban đầu:Hệ phương trình cơ bản lan truyền thành phần - Điều kiện biên gồm biên thủy lực và biên tỷnước (TPN) ô nhiễm bao gồm các phương trình lệ nguồn nước.thủy lực (phương trình liên tục và phương trình - Điều kiện ban đầu cũng bao gồm các điềuchuyển động của toàn dòng) và phương trình ...