Ứng dụng mô hình thủy lực một và hai chiều kết hợp để xây dựng bản đồ ngập lụt hạ du hồ chứa Thác Chuối, Quảng Bình

Bài viết Ứng dụng mô hình thủy lực một và hai chiều kết hợp để xây dựng bản đồ ngập lụt hạ du hồ chứa Thác Chuối, Quảng Bình đưa ra những kết quả trực quan về hai trường hợp vỡ đập và xả lũ. Đây là những thông tin quan trọng và hữu ích cho các cơ quan quản lý phục vụ cho công tác xây dựng các phương án đối phó cũng như cho người dân địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng mô hình thủy lực một và hai chiều kết hợp để xây dựng bản đồ ngập lụt hạ du hồ chứa Thác Chuối, Quảng BìnhTuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-2 ỨNG DỤNG MÔ HÌNH THỦY LỰC MỘT VÀ HAI CHIỀUKẾT HỢP ĐỂ XÂY DỰNG BẢN ĐỒ NGẬP LỤT HẠ DU HỒ CHỨA THÁC CHUỐI, QUẢNG BÌNH Trần Kim Châu1, Nguyễn Tuấn Anh1 1 Trường Đại học Thủy lợi, email: Kimchau_hwru@tlu.edu.vn1. GIỚI THIỆU CHUNG cụ GIS sẽ giúp cho việc thể hiện bản đồ ngập lụt một cách trực quan. Đối với bài toán vỡ Bản đồ ngập lụt là công cụ hữu hiệu trong đập có thể sử dụng cả mô hình một chiềucông tác ứng phó với lũ lụt cả trong giai hoặc hai chiều để tính toán. Với mô hình 1đoạn chuẩn bị, quy hoạch phòng chống thiên chiều các thông tin về lưu lượng đỉnh lũ, mựctai cũng như trong giai đoạn ứng phó khẩn nước lũ cũng như quá trình truyền lũ đượccấp. Vai trò này lại càng trở nên quan trọng mô phỏng. Mô hình 2 chiều sẽ cho kết quảđặc biệt ở các đồng bằng ven biển các tỉnh chi tiết hơn về mực độ biến đổi mực nước vàmiền Trung nơi hệ thống sông ngòi thường vận tốc theo phương ngang so với dòngngắn và dốc, thời gian tập trung nước nhanh. chính. Việc lựa chọn mô hình mô phỏng vỡTrong trường hợp đó, việc sử dụng các bản đập được thực hiện dựa trên yêu cầu về độđồ ngập lụt xây dựng sẵn theo các kịch bản sẽ chính xác cũng như điều kiện kinh tế, kỹgiúp cho các nhà chức trách địa phương chủ thuật. Với ưu điểm về giao diện thân thiện,động lựa chọn phương án ứng phó khi có các có khả năng kết hợp với các phần mềm GISthông tin dự báo, cảnh báo nhanh về tình và cho kết quả mô phỏng tốt mô hình Hechình lũ lụt. Ras được lựa chọn để sử dụng. Đặc biệt, Trong nghiên cứu này các tác giả sẽ trình phiên bản mới nhất 5.0 cho phép người sửbày kết quả xây dựng bản đồ ngập lụt hạ du dụng được kết hợp mô hình 1 chiều – môhồ chứa Thác Chuối trong 2 trường hợp vỡ phỏng trong dòng sông, với mô hình 2 chiềuđập và xả lũ. Phạm vi tính toán của nghiên – mô phỏng ở bãi sông. Cách làm này sẽ kếtcứu được xác định từ hạ lưu hồ Thác Chuối hợp được các ưu điểm của 2 loại mô hìnhra đến của biển (hình 1). Để có thể làm được trong nghiên cứu.điều này thì nền tảng chính là việc mô phỏngquá trình truyền lũ xuống hạ lưu. Đây là mộtquá trình phức tạp vì phụ thuộc vào rất nhiềucác yếu tố như địa hình, dòng chảy thượngnguồn, lớp thảm phủ hạ lưu… Hiện nay cónhiều công cụ để mô phỏng quá trình ngậplụt hạ du do vỡ đập và xả lũ. Tuy nhiên, việckết hợp giữa mô hình toán và công nghệthông tin địa lý (GIS) tỏ ra là một công cụhưu hiệu cho việc nghiên cứu xây dựng bảnđồ ngập lụt. Việc mô phỏng các vết vỡ vàdiễn toán thủy lực bằng mô hình toán đem lạikết quả khá chính xác về thời gian truyềnsóng lũ cũng như độ sâu ngập lụt. Các công Hình 1: Khu vực nghiên cứu 588 Tuyển tập Hội nghị Khoa học thường niên năm 2016. ISBN: 978-604-82-1980-22. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU hình thủy văn Hec-HMS. Mô hình này đã được hiệu chỉnh và kiểm định với lưu vực Phương pháp của nghiên cứu được trình tương tự Đồng Tâm. Mô hình thủy lực đượcbày theo sơ đồ khối như hình 2. xây dựng dựa trên số liệu 63 mặt cắt sông Dinh từ hạ lưu đập Thác Chuối ra đến cửa biển. Các số liệu này được xử lý và đưa vào mô phỏng dòng chảy một chiều trên sông chính trong mô hình Hec Ras. Số liệu địa hình của dự án được thu thập từ cách mảnh bản đồ 1:10000 khu vực hạ lưu hồ chứa. Các số liệu này được xử lý và đưa vào mô phỏng dòng chảy hai chiều trong các ô chứa trong mô hình Hec Ras. Một số tuyến đường chính, Hình 2: Phương pháp tính toán cầu qua sông và đập dâng Đá Mài cũng được Dựa trên các đặc điểm của hồ chứa Thạc mô phỏng trong mô hình. Mô hình được hiệuChuối tiến hành phân tích nguyên nhân cũng chỉnh và kiểm định dựa trên số liệu điều tranhư các khả năng dễ xảy ra nhất nhằm xác vết lũ 1985 và 2010. Đây là 2 năm lũ lớn xảyđịnh các kịch bản xây dựng các bản đồ ngập ra trong vùng và có vết lũ được lưu lại.lụt. Trong bài báo này, các tác giả chỉ đưa ra Sau khi mô hình được hiệu chỉnh phù hợpkết quả của 2 kịch bản xả lũ và vỡ đập như ...