Ứng xử với trẻ trơ lỳ tâm lý

Trơ lỳ tâm lý là một hiện tượng tâm lý xã hội thường gặp ở tuổi thiếu niên, biểu hiện ở mức độ các em tiếp nhận chậm chạp hoặc chối bỏ sự tác động giáo dục của mọi người, luôn tìm cách xa lánh môi trường giáo dục, tìm đến các nhóm bạn đồng cảm, hành động theo thói quen và dễ rơi vào hư hỏng. Vậy nguyên nhân nào khiến trẻ trở nên như vậy? Mời thầy cô và các bậc phụ huynh tham khảo tài liệu để tìm ra nguyên nhân khắc phục tình trạng trên.Trẻ ở tuổi vị thành niên thường nhạy cảm nên cần tránh tạo ra những cú sốc dễ làm trẻ tổn thương. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng xử với trẻ trơ lỳ tâm lý Ứng xử với trẻ trơ lỳ tâm lýTrơ lỳ tâm lý là một hiện tượng tâm lý xã hội thườnggặp ở tuổi thiếu niên, biểu hiện ở mức độ các em tiếpnhận chậm chạp hoặc chối bỏ sự tác động giáo dụccủa mọi người, luôn tìm cách xa lánh môi trường giáodục, tìm đến các nhóm bạn đồng cảm, hành động theothói quen và dễ rơi vào hư hỏng. Trẻ ở tuổi vị thành niên thường nhạy cảm nên cần tránh tạo ra những cú sốc dễ làm trẻ tổn thương.Anh Thanh (Long Thành, Đồng Nai) gặp bạn bè luôn lặplại “điệp khúc” phàn nàn về đứa con trai đang học lớp 8với vẻ mặt thất thần: “Hết thuốc rồi chú ạ, bây giờ cómắng chửi đánh đập nó cũng chẳng ăn thua gì. Nó vẫnchứng nào tật nấy. Vừa rồi nó bỏ học cả tuần chẳng thèmđến lớp. Nghe đâu nó còn kết băng với mấy đứa hư hỏngngoài xã hội… Có lẽ tôi đã để mất nó rồi!”Chuyện con anh Thanh thật ra chỉ là một trong rất nhiềutrường hợp của hiện tượng nhiều thiếu niên đang ở tuổiăn, tuổi học, tích luỹ tri thức để vào đời nhưng lại bỏ quamọi điều dạy dỗ của cha mẹ, của nhà trường, chạy theocám dỗ, rong ruổi ăn chơi, ngồi thâu đêm suốt sáng ở cácphòng game, quán nhậu, quán cà phê… và không ít emđã phạm tội ở độ tuổi này.Trẻ không định hướng được giá trị sốngTuổi thiếu niên là tuổi đang rất nhạy cảm với các tácđộng của giáo dục. Tại sao các em trơ lỳ? Đó chính là vìcác em đã không định hướng được giá trị cuộc sống, hìnhthành những thói quen, phẩm chất xấu. Trong khi đó,môi trường xã hội hiện nay tràn lan cám dỗ.Thêm một nguyên nhân nữa là do những sai lầm trongcông tác giáo dục ở gia đình và nhà trường. Ở gia đình,nhiều em bị cha mẹ phân biệt đối xử. Cùng là con nhưngcác em cảm thấy cha mẹ không quan tâm đến mình,không cho các em quyền giải thích khi có những điềulàm cha mẹ không vừa lòng. Để giành lại sự quan tâmcủa cha mẹ, các em thường có phản ứng ngược nhưkhông nghe lời, quậy phá, bỏ học… và từng bước hìnhthành các thói quen xấu. Bên cạnh đó, khá phổ biến làchuyện cha mẹ dùng roi vọt quá nhiều với các em, đếnmức các em mất đi chỗ dựa tình cảm thiêng liêng củamình và “quen” dần với sự trừng phạt của cha mẹ. Có emcòn thẳng thừng tuyên bố: “muốn đánh bao nhiêu thìđánh”.Còn ở nhà trường, nhiều em có học lực yếu, hoặc có tâmlý cá biệt do những nguyên nhân nào đó gây ra, thay vìgần gũi, quan tâm động viên, phối hợp cùng gia đình tìmra biện pháp hữu hiệu để giáo dục các em thì ngược lạithầy cô lại xa lánh, lạm dụng xử phạt, thậm chí mắngchửi, đánh đập các em làm cho các em trở nên mặc cảm,tự ti và sống thu mình. Để tồn tại theo cơ chế phòng vệ,các em dần thích nghi với các tác động xử phạt của thầy cô, coi kỷ luật là chuyện thường tình. Đến một mức độ nhất định các em trở nên khó bảo, hung hăng, lỳ lợm. Và đây là thời điểm các em xa dần nhà trường, gia đình, sa vào cám dỗ để giải toả sự dồn nén, bức bách trong tâm lý của mình. ất kỳ tình huống nào cũng khôngh phạt quá mức đối với trẻ. Thuyết phục, động viên thay cho hình phạt “Cha mẹ luôn nghiêm khắc nhưng không phải hà khắc, thương yêu con trẻ mà không nhu nhược chiều chuộng, càng tôn trọng nhưng đặt ra yêu cầu cao” Trong bất kỳ tình huống nào cũng không nên dùng các hình phạt quá mức, có thể bằng các biện pháp khuyêngiải nhẹ nhàng, giúp các em hiểu rõ những sai trái, lỗilầm. Cha mẹ cũng tránh những xung đột trước mặt concái, điều này dễ hình thành những vết hằn tâm lý. Nếunhư vết hằn đó được củng cố và quen thuộc thì cũng lànguyên nhân của sự trơ lỳ, dễ dẫn đến trẻ rơi vào trạngthái lãnh cảm với sự trừng phạt, thậm chí có trẻ còn tìmcách chống đối.Các em ở tuổi vị thành niên thường phản ứng mạnh mẽvà nhạy cảm, bởi vậy càng không tạo nên những cú sốcdễ làm trẻ bị tổn thương. Các bậc cha mẹ hãy giúp conbiết cách xử lý các tình huống nảy sinh, đồng thời giúpcon biết cách chấp nhận những thất bại và nỗ lực để vượtqua. Khi dạy trẻ, chúng ta sẽ khó tránh khỏi những hìnhphạt. Nhưng hình phạt phải mang lại tác dụng giáo dụcmới có ý nghĩa cho sự trưởng thành của trẻ. Cha mẹ luônnghiêm khắc nhưng không phải hà khắc, thương yêu contrẻ mà không nhu nhược chiều chuộng, càng tôn trọngnhưng đặt ra yêu cầu cao.Nhà trường, đội ngũ thầy cô giáo cũng cần tập cho cácem các kỹ năng cần thiết, hình thành ý thức tập thể,không đối xử bằng cách trừng phạt với học sinh nhất lànhững học sinh có hoàn cảnh đặc biệt (khiếm khuyếttrong gia đình…) Mỗi thầy cô giáo cũng đóng vai nhữngnhà tâm lý để có thể hỗ trợ các em vượt qua sự xáo độngcủa lứa tuổi, xử lý tốt các tình huống nảy sinh. Phụhuynh và thầy cô hãy là người bạn tốt của các em, biếtlắng nghe các em nói, đặc biệt là biết sử dụng cácphương pháp giáo dục một cách khoa học, trong đó lấythuyết phục, động viên, k ...