Ước mơ từ thuở xa xăm

Bà Giàng Súa không có chồng. Bà ở một mình trong túp nhà nhỏ bên tảng đá có cây đào già gốc sần sùi, nhưng mùa xuân nào cũng nở hoa rất đẹp. Lũ cháu gọi bà bằng bà, bằng bác, và lít nhít lũ trẻ con mấy nhà hàng xóm thường tíu tít, rúc rích chật cứng trong túp nhà nhỏ của bà, túm tụm quanh bà dưới gốc cây đào già. Chúng thường thắc thỏm chờ lúc bà xong công việc để níu váy áo đòi bà kể chuyện. Kỳ thực, ngay cả lúc ngồi bên bếp lửa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ước mơ từ thuở xa xăm Ước mơ từ thuở xa xămBà Giàng Súa không có chồng. Bà ở một mình trong túp nhà nhỏ bên tảng đá cócây đào già gốc sần sùi, nhưng mùa xuân nào cũng nở hoa rất đẹp. Lũ cháu gọi bàbằng bà, bằng bác, và lít nhít lũ trẻ con mấy nhà hàng xóm thường tíu tít, rúc ríchchật cứng trong túp nhà nhỏ của bà, túm tụm quanh bà dưới gốc cây đào già.Chúng thường thắc thỏm chờ lúc bà xong công việc để níu váy áo đòi bà kểchuyện. Kỳ thực, ngay cả lúc ngồi bên bếp lửa kể chuyện chiều lòng lũ trẻ, bà Súavẫn làm việc. Miệng bà kể nhưng tay bà vẫn tước lanh. Lũ trẻ nghếch mắt chờ đợi,tiếng bà trầm trầm: Minh họa: Trần Thắng- Ngày xửa, ngày xưa...Yên lặng bao trùm cả túp nhà. Bếp lửa than đỏ rừng rực, lửa không reo nữa, chỉkhẽ liu riu, ánh lửa chập chờn, mờ tỏ. Hoặc dưới gốc đào già thì gió không thổinữa, dòng suối dưới kia cũng không róc rách nữa. Chỉ còn tiếng bà Súa trầm trầm,nhẩn nha. Bà kể chuyện Nhà Trời, chuyện ông Chày, bà Chày, chuyện cô tiên,chuyện chàng trai Mông tuấn tú. Tiếng bà Súa thủ thỉ bên tai, mà nghe như tiếngrừng già lao xao trong gió, như tiếng suối rì rào trong đêm, dẫn lũ trẻ vào cõi xaxăm. Các vị thần linh, các cô tiên, các chàng trai, cô gái, các ông già,bà lão vàmuôn loài muông thú hiện lên lung linh huyền ảo. Bà Súa kể nhẩn nha, chậm rãi,giọng trầm ấm. Hình như lũ trẻ thiu thiu, thiêm thiếp, mơ màng, nhưng kỳ thựcchúng vẫn thức, vẫn lắng nghe, từng tiếng, từng lời bà Súa vẫn chảy vào tai chúng.Con mèo khoang quên đi rình chuột nằm khoanh tròn trên đống tro, mắt lim dim.Con chó ngồi chống chân bên cạnh, giỏng tai nghe, không vẫy tai, không chớpmắt.Có hôm một đứa trong bọn nài nỉ:- Bà Súa ơi! Chúng cháu thích nghe bà hát.- Hát à! Nhiều bài hát lắm. Có bài hát vui, nhiều bài hát buồn.- Bài nào chúng cháu cũng thích.Từng ngón tay bà Súa vẫn mải miết với cuộn lanh, đôi mắt bà chớp chớp, lim dim,ấy là lúc những câu hát bắt đầu cất lên, lũ trẻ hồi hộp đón chờ.Bà hát những câu hát buồn tủi của đứa trẻ mồ côi. Tiếng hát trầm buồn kể nhữngnỗi gian nan cơ cực trong cảnh côi cút. Nhưng rồi vẫn sáng lên của ý chí tự tin.Trâu be không chết, trâu be thành trâu mộng.Mồ côi không chết, mồ côi thành chàng trai cường tráng...Bà hát những câu ai oán của cảnh làm dâu gặp mẹ chồng cay nghiệt. Tiếng hát hờngiận xót xa. Má cái Mỷ lăn hai hàng nước mắt. Nó thổn thức, xụt xịt. Mấy đứa contrai cũng chống tay lên má rũ buồn.- Thôi! Không hát bài buồn khổ nữa. Hát bài vui nhá.Bà Súa vẫn thoăn thoắt ngón tay, nét mặt dần giãn ra, mắt dần ánh lên niềm vui.Ấy là lúc những câu hát vui đã dâng lên trong tâm trí của bà. Lũ trẻ thay đổi thếngồi, phấp phỏng đón đợi. Vẫn cái giọng đều đều ấy cất lên, nhưng hơi cao hơn,ấm sáng hơn. Bà Súa dẫn lũ trẻ vào những cuộc đối đáp, mời gọi, ướm hỏi, chanchứa yêu thương của các đôi trai gái trong ngày hội xuân hay những đêm trăngđẹp. Lũ trẻ chưa biết yêu là gì, nhưng giọng hát của bà Súa đã hút hồn chúng, phảvào chúng, man mác bâng khuâng, rạo rực mơ hồ. Nghe đâu, bà Giàng Súa ngàyxưa đẹp lắm, đẹp nhất nhì trong làng. Bà đã từng có những hẹn hò, đã thủ thỉ đốiđáp bằng đàn môi, khèn lá, đã hát những lời hò hẹn yêu đương với chàng trai khỏeđẹp nhất làng bên. Bà đang sống lại thời thiếu nữ rực rỡ váy thêu, đôi má ửng hồnge ấp trước bạn trai, sống lại thời của bạn bè cùng trang lứa với hội Sải sán đầu xuânhay đêm trăng bên suối.Câu hát hết lại không hết, như dòng suối chảy mãi.Bà ca dứt lại không dứt, dứt như khe nước cuộn dâng.Rồi bà lại hát những bài hát về thần núi, thần sông, về thần Trời, thần đất. Hát nhưkể chuyện. Kể chuyện mà như hát.Những bài hát như dòng suối từ lòng núi chảy mãi. Bà Giàng Súa là cái kho vô tậnnhững câu chuyện, những bài hát.Cái Mỷ thỏ thẻ hỏi:- Bà ơi! Ai cho bà nhiều câu chuyện, nhiều bài hát thế.- Ồ dô! Không phải của bà đâu. Của cả làng đấy, của ông bà bố mẹ đấy. Ngườilàng mình, cả cái vùng này nhiều câu chuyện, giàu bài hát lắm. Kể mãi không hết.Hát mãi không cạn đâu cháu ơi.- Nhưng làng mình nghèo quá bà nhỉ.Thằng Lồ buông một câu bất ngờ.- Ồ dô ! Nghèo quá! Chuyện dài lắm cháu ơi!Tiếng con gà trống đập cánh phành phạch rồi gáy ô ô…Khác với bà Giàng Súa, ông Sùng Tếnh thường kể chuyện cho lũ trẻ trong làngnghe giữa núi đồi bát ngát. Khi trên mỏm đá chênh vênh, khi bên dòng suối tungbọt trắng xoá, khi ở cổng trời lãng đãng sương, mở ra triền núi trước mắt nắng lấploá và vòm trời cao, mây trắng bồng bềnh. Cũng có khi ông cháu ngồi kể chuyệntrên vạt nương chênh vênh, ngô mọc chen đá xám nhấp nhô. Lũ trẻ phóng tầm mắttheo tay ông chỉ. Sau dãy núi yên ngựa kia là vùng đất Rồng Hoa. Vùng đất bằngphẳng, cây cối tốt tươi, nhà người Mông, người Nùng, người Thu Lao lập làng, nhànhà tụ họp quây quần. Xuân ấy, các làng trong vùng cùng mở hội. Tiếng hát, tiếngnói cười hò reo, tiếng chiêng trống vang đến tận Nhà Trời. Người Nhà T ...