Vắcxin phòng bệnh sởi - quai bị - Rubella: lợi và hại

Sự kiện một em bé ở Thành phố Hồ Chí Minh bị chết và 6 trẻ em khác bị tai biến sốc nặng sau khi tiêm vắcxin Priorix phòng chống bệnh sởi - quai bị Rubella là một tai nạn rất đáng tiếc). Kinh nghiệm ở các nước Tây phương, một vấn đề như thế, nhất là liên quan đến an toàn của trẻ em, cần phải được điều tra và nghiên cứu cẩn thận để xác định nguyên nhân và hệ quả. Theo công ti GlaxoSmithKline thì vắcxin Priorix™ nói chung là an toàn và đã được sử dụng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vắcxin phòng bệnh sởi - quai bị - Rubella: lợi và hại Vắcxin phòng bệnh sởi - quai bị - Rubella: lợi và hại Sự kiện một em bé ở Thành phố Hồ Chí Minh bịchết và 6 trẻ em khác bị tai biến sốc nặng sau khitiêm vắcxin Priorix phòng chống bệnh sởi - quai bị -Rubella là một tai nạn rất đáng tiếc). Kinh nghiệm ởcác nước Tây phương, một vấn đề như thế, nhất làliên quan đến an toàn của trẻ em, cần phải được điềutra và nghiên cứu cẩn thận để xác định nguyên nhânvà hệ quả. Theo công ti GlaxoSmithKline thì vắcxinPriorix™ nói chung là an toàn và đã được sử dụngtrên hàng triệu trẻ em trên thế giới. Điều này đúng,nhưng ở đây tôi muốn lưu ý rằng những phản ứng cótác hại của vắcxin tương tự do công ti Merck sảnxuất đã từng được báo cáo trong y văn, và tỉ lệ phảnứng có tác hại không phải thấp 1 trên 1 triệu trườnghợp tiêm chủng như có người nhận xét. Trong số này có một bé trai 13 tháng tuổi chếtsau khi được tiêm vắcxin đúng 8 ngày. Trường hợptử vong này chưa rõ nguyên nhân, nhưng có thểkhông liên quan đến vắcxin. Phần còn lại là nhữngtác hại được xem là nguy hiểm như suyễn, độngkinh, viêm màng não, viêm phổi, v.v.. (xem bảngdưới đây)Hiệu ứng có Sốtác hại của trườngvắcxin phòng hợp bịchống bệnh sởi phản- quai bị - ứng có tác hạiRubella (adverse events)Chết 1Suyễn 30Phản vệ 30(anaphylaxis)Động kinh 56Viêm não 4Viêm màng 4nãoHội chứng 2Guillain-BarréViêm phổi 12Trích từ: Annamari P, et al. Serious adverse eventsafter measles-mumps-rubella vaccination during a14-year prospective follow-up. Pediatr Infect Dis J2000; 19:1127-34 Trong nghiên cứu trên, ngoài các trường hợp“nguy hiểm” đó, còn có nhiều phản ứng phụ nhưngnhẹ như sốt (180 ca), ngoại ban (132 ca), bệnh hạchmáu trằng (lymphadenopathy, 69 ca) , viêm mũi (37ca), v.v… Phần lớn trường hợp bị phản ứng vắcxinxảy ra trong hai thời điểm: trong vòng 24 giờ, haysau 7 đến 10 ngày sau khi tiêm. Ngoài các phản ứng có tác hại trên đây, có ngườicòn nghi ngờ rằng vắcxin phòng chống bệnh sởi -quai bị - Rubella còn gây ra bệnh tự kỉ (tức autism),nhưng chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấycó mối liên hệ này (2). Những trường hợp ảnh hưởng xấu của vắcxinđến trẻ em được tiêm chủng đã và đang là một đề tàitranh luận nóng tại các nước như Anh. Vì liên quanđến trẻ em, cho nên nhiều ý kiến chung quan vấn đềnày có khi rất cảm tính và khó phân biệt được đâu làthật và đâu là cảm tính cá nhân. Tuy nhiên, cũng cần ghi nhận rằng bất cứ mộtthuật điều trị và biện pháp phòng chống nào cũng cóhai mặt tốt-xấu đối chọi nhau. Đứng trên quan điểmmột quần thể mà nói, vắcxin phòng chống bệnh sởi -quai bị - Rubella nói chung là an toàn, nhưng đứngtrước một cá nhân thì nguy cơ bị ảnh hưởng có táchại (chứ không phải “ảnh hưởng phụ” như các côngti thuốc vẫn nói) vẫn là một thực tế. Đối với cha mẹ, cần phải nhận thức rằng mỗi khiđem con mình để tiêm ngừa, chúng ta chấp nhận mộtrủi ro. Có thể rủi ro đó rất thấp, nhưng vẫn là mộtrủi ro thực tế có thể xảy ra. Nhưng nếu không tiêmngừa những bệnh như sởi - quai bị - Rubella thì rủiro xảy ra có thể còn cao hơn là không tiêm ngừa. Thành ra, cha mẹ phải cân nhắc giữa lợi và hạikhi tiêm ngừa để đi đến một quyết định tối ưu. Đểgiúp cho việc cân nhắc đó, tôi xin đưa ra vào thôngtin liên quan như sau. Vài năm trước đây, ở Hà Lanxảy ra một “đại dịch” bệnh sởi - quai bị - Rubella,mà theo đó hơn 2300 trẻ em phải nhập viện và mộtsố tử vong. có 2 trẻ em chết, và tỉ lệ tử vong được Nhưng quyết định sau cùng về tiêm vắcxinphòng ngừa bệnh vẫn là quyết định của cha mẹ chứkhông phải quyết định của giới y tế. Giới y tế cótrách nhiệm phải cung cấp thông tin chính xác về lợivà hại cho cha mẹ để giúp họ đi đến một quyết định. Nếu so sánh nguy cơ trên với nguy cơ bị ảnhhưởng có tác hại (khoảng 3 trên 100.000 trường hợptiêm ngừa) thì cán cân nghiêng về lợi ích của tiêmchủng. Tuy nhiên mạng sống của con người và đặcbiệt là trẻ em phải được xem là ưu tiên số 1. Quakinh nghiệm từ nước ngoài và qua thảm trạng trên,chúng ta thấy nhu cầu cho một mạn lưới dịch tễ họcsâu rộng thật là cấp bách và quan trọng trước khikhởi động phong trào tiêm chủng phòng bệnh. Mộtmạn lưới như thế không chỉ cung cấp thông tin vềảnh hưởng có tác hại của vắcxin mà còn cho chúngta biết hiệu quả của vắcxin trên bình diện quần thể.Chú thích:(1) Annamari P, et al. Serious adverse events aftermeasles-mumps-rubella vaccination during a 14-yearprospective follow-up. Pediatr Infect Dis J 2000;19:1127-34.(2) Taylor B, et al. Autism and measles, mumps, andrubella vaccine: no epidemiological evidence for acausal association. Lancet 1999 353: 2026-2029. ...