Vài dòng về tranh tượng và ảnh khỏa thân

Trừ những người mù bẩm sinh… không một ai trong đời mà không từng nhìn thấy những hình ảnh khỏa thân của con người, ít nhất cũng là được tự nhìn ngắm mình hay người rất thân của mình. “Con người là cái đức của trời đất” (“Nhân, thiên địa chi đức”). Thân thể đẹp của con người là do tự nhiên và do zen di truyền từ chủng tộc, dân tộc, gia tộc… thậm chí cả quá trình luyện tập và gìn giữ. Hạnh phúc thay cho những người có thân thể đẹp và cũng hạnh phúc thay...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài dòng về tranh tượng và ảnh khỏa thân Vài dòng về tranh tượng và ảnh khỏa thân (Ngày và đêm - tranh Uyên Huy) Trừ những người mù bẩm sinh… không một ai trong đời mà không từng nhìn thấy những hình ảnh khỏa thân của con người, ít nhất cũng là được tự nhìn ngắm mình hay người rất thân của mình. “Con người là cái đức của trời đất” (“Nhân, thiên địa chi đức”). Thân thể đẹp của con người là do tự nhiên và do zen di truyền từ chủng tộc, dân tộc, gia tộc… thậm chí cả quá trình luyện tập và gìn giữ. Hạnh phúc thay cho những người có thân thể đẹp và cũng hạnh phúc thay cho những nghệ sĩ đã ghi nhận, phản ánh vẻ đẹp ấy để cho mọi người cùng thưởng thức. Là nghệ sĩ mỹ thuật hay nhiếp ảnh thực sự sống bằng nghệ thuật, bằng sự say mê sáng tạo để đi tìm, phát hiện cái mới, nét độc đáo và phản ánh chúng bằng tài năng nghệ thuật… luôn có lòng tự trọng nghề nghiệp, không ai dại gì dấn thân vào việc đưa ra những tác phẩm tầm thường để rồi bị mang tiếng là có đầu óc khiêu dâm, đồi trụy. Hơn một tháng nay, trên báo chí đều có những thông tin về sự đánh giá ảnh khỏa thân (nude). Bản thân tôi cũng nhận thấy một số nhà nhiếp ảnh có tài năng thực sự… Các anh đã cống hiến những hình ảnh khỏa thân mang tính nghệ thuật cao, hoàn toàn không có tính gợi dục, không giống như hình ảnh trong tạp chí Play Boy… Có chăng còn vài ảnh mà tư thế người mẫu chưa tự nhiên lắm. Tôi chưa được xem những bức ảnh mang tính khiêu dâm của ai đó. Nếu có thực thì đây không phải là nghệ sĩ nhiếp ảnh và cũng không phải là nghệ thuật. Năm 1997, bản thân tôi (cũng với bút hiệu này) đã mạo muội trình bày ý tưởng, quan niệm của mình về thể loại tranh tượng khỏa thân. Bài viết hồi ấy có tên là “Hình tượng khỏa thân trong các tác phẩm điêu khắc”. Bài này đã được đăng trong tạp chí Mỹ Thuật Thời Nay (khổ nhỏ). Cách đây hai năm, tại thành phố Hồ Chí Minh có một tác phẩm của một họa sĩ lão thành vẽ một cảnh thiếu nữ khỏa thân tắm suối (với góc nhìn xa) nhưng cũng được “đề nghị cất đi”. Điều này đã gây ra dư luận không hay hồi ấy. Qua đó cho thấy người duyệt cho phép triển lãm không hiểu chút nào về mỹ thuật mà chủ yếu là sợ trách nhiệm cho cá nhân mình. Trên thực tế nếu những cán bộ văn hóa mà chịu khó thâm nhập vào các trường mỹ thuật để hiểu rằng vẽ nghiên cứu con người ở trạng thái khỏa thân là môn học bắt buộc. Bản thân tất cả các nghệ sĩ chuyên nghiệp vốn kinh qua trường lớp thì việc vẽ khỏa thân đối với họ là một yêu cầu quan trọng của môn vẽ hình họa. Người học được giảng dạy và được vẽ nhiều thế dáng đối tượng khỏa thân từ người già, thanh niên và thanh nữ. Các bài học được phân loại, đánh giá và chấm điểm. Thông thường để đánh giá một bài hình họa người ta phải dựa vào ba tiêu chuẩn chủ yếu như sau: Tính trung thực, tính khoa học và tính nghệ thuật. Tính trung thực là vẽ phải giống mẫu, giống các đặc điểm về thế dáng, cấu trúc cơ thể học, phái tính, lứa tuổi… nhưng phải qua sự tinh lọc hình tượng. Ở trình độ cao hơn thì tính trung thực còn là cảm xúc có thật của người vẽ trong quá trình thể hiện bài. Tính khoa học chính là vẽ đúng cơ thể học, các bộ phận trên cơ thể lắp ráp với nhau không sai cấu trúc cơ thể học. Tính nghệ thuật chính là trình độ thẩm mỹ của người vẽ thông qua tài năng diễn tả, đôi phần thể hiện cá tính của người vẽ nữa. Bài vẽ mà thiếu yếu tố thứ ba thì không bao gi ờ được đánh giá cao, cho dù vẽ cực kỳ giống mẫu. Tất cả những nghệ sĩ sau khi rời nhà trường thì điều quan tâm của họ là trình độ nghệ thuật, cái riêng. Họ tự do sáng tạo để thể hiện cái Tôi của mình. Vẽ tranh khỏa thân cũng nhằm mục đích này mà thôi. Do đó, khi vẽ tranh, thì khái niệm về sự trung thực với mẫu không được đặt nặng lắm. Họ không vẽ giống như những nhà họa hình ngoài phố. Vẽ, làm tượng khỏa thân đã trở thành thói quen của các họa sĩ, nhà điêu khắc. Họ thực hiện việc này hoàn toàn vì động cơ chủ yếu là sáng tạo nghệ thuật. Họ đã chán yêu cầu vẽ giống, mô tả người mẫu khỏa thân. (“Các cô gái vùng Avignon” tranh họa sĩ Picasso ) Hiện nay trong dòng tranh khỏa thân thường theo hai hướng như sau: Một là vẽ tả thực mang tính nghệ thuật. Không chủ yếu diễn tả những phần nhạy cảm. Hai là vẽ theo sự sáng tạo chủ quan, hình khỏa thân chỉ là cái cớ để diễn tả ý tưởng. Thí dụ họa sĩ Klim (người Áo) diễn tả hai hình khỏa thân nữ một già cỗi, một mơn mởn, đầy sức sống. Cách tạo sự tương phản này có nhiều nhà nhiếp ảnh đang sử dụng. Đa số đều theo hướng thứ hai. Trong lãnh vực mỹ thuật thì hình vẽ hay hình tượng nghệ thuật hoặc ảnh nghệ thuật không phải là bản thân đối tượng mà là chính là sự thể hiện cách nhìn riêng của nghệ sĩ đối với đối tượng ấy. Chính “cách nhìn” thể hiện thị hiếu thẩm mỹ, trình độ nghệ thuật, kinh nghiệm chuyên môn, sự sáng tạo, tài năng cái riêng cùng với khả năng biểu đạt, của nghệ sĩ. Trong lãnh vực nghệ thuật nhiếp ảnh cũng vậy, khi quyết định bố trí người mẫu để chụp khỏa thân thì người nghệ sĩ cũng xuất phát từ động cơ sáng tạo nghệ thuật, vì cái hay, cái mới, sự độc đáo, tính nghệ thuật được bộc lộ qua cách nhìn, quan niệm về ảnh nghệ thuật khỏa thân cùng với trình độ tay nghề, thị hiếu thảm mỹ của nhà nhiếp ảnh. Trong mỹ thuật hay nhiếp ảnh thì sự hòa quyện giữa cái Đẹp, cái Thực và chất Thơ cũng là yêu cầu để đánh giá tác phẩm. Cho nên, người nghệ sĩ nhiếp ảnh cũng bố trí, sắp xếp bố cục người mẫu thực theo nhiều thế dáng để động tác của cơ thể tạo nên nhịp điệu nào nhằm mục đích làm cho hình và khối của toàn thân bộc lộ nét đẹp theo ý muốn của tác giả. Nghệ thuật nhiếp ảnh là nghệ thuật vẽ bằng ánh sáng. Chính sự bố trí ánh sáng làm sao cho nó tác động vào toàn thân người mẫu một cách thẩm mỹ nhất. Ánh sáng mạnh hay yếu tác động hợp lý vào những chỗ cần thiết để tạo hiệu quả về tạo hình (có khi nhà nhiếp ảnh sử dụng thủ pháp ngược sáng). Cũng có khi nghệ sĩ nhiếp ảnh phải chọn nhiều vị trí, thay đổi các tác động ánh sáng để chụp, điều chỉnh độ bắt sáng và từ đó chọn ra bức ảnh đạt yêu cầu t ...