Vài nét về phương thức truyền giáo của đạo Tin Lành vào vùng dân tộc Mông ở Lào Cai

Bài viết Vài nét về phương thức truyền giáo của đạo Tin Lành vào vùng dân tộc Mông ở Lào Cai trình bày nội dung: Khái quát về quá trình xâm nhập và phát triển của đạo Tin Lành trong cộng đồng người Mông ở Lào Cai; Phương thức truyền giáo của đạo tin lành vào vùng người Mông ở Lào Cai; Nguyên nhân phát triển đạo Tin Lành trong cộng đồng người Mông ở Lào Cai,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài nét về phương thức truyền giáo của đạo Tin Lành vào vùng dân tộc Mông ở Lào CaiNghiªn cøu T«n gi¸o. Sè 10 - 201244VµI NÐT VÒ PH¦¥NG THøC TRUYÒN GI¸O CñA§¹O TIN LµNH VµO VïNG D¢N TéC M¤NG ë LµO CAILª §×nh Lîi(*)1. Kh¸i qu¸t vÒ qu¸ tr×nh x©m nhËp vµph¸t triÓn cña ®¹o Tin Lµnh trong céng®ång ngêi M«ng ë Lµo CaiLµo Cai lµ mét ®Þa ph¬ng cã nhiÒu®ång bµo d©n téc thiÓu sè sinh sèng,trong ®ã d©n téc M«ng chiÕm 22,21 %tæng d©n sè toµn tØnh. D©n téc M«ng ëtØnh Lµo Cai cã 4 ngµnh chÝnh lµ: M«ngHoa (M«ng Lªnhx) lµ ngµnh cã d©n s讫ng nhÊt, chiÕm 70% sè ngêi M«ngtoµn tØnh, c tró ë c¶ 8 huyÖn, tËp trungnhÊtëc¸chuyÖnB¾cHµ,MêngKh¬ng, Sa Pa, B¶o Th¾ng, B¶o Yªn;M«ng §en (M«ng §uz) c tró ë c¸c huyÖnngêi M«ng tham gia phong trµo “Th¸ib×nh Thiªn quèc”. §ît di c thø ba diÔnra vµo cuèi thÕ kØ XIX ®Çu thÕ kØ XX. Dïdi c sím hay muén, ngêi M«ng ®Òu coiLµo Cai lµ quª h¬ng, níc ViÖt Nam lµTæ quèc cña m×nh. Trªn hai thÕ kØ g¾n bãvíi m¶nh ®Êt Lµo Cai, ngêi M«ng ®·gãp phÇn lµm phong phó thªm b¶n s¾cv¨n hãa d©n téc ViÖt Nam; lu«n kÒ vais¸t c¸nh víi c¸c d©n téc anh em kh¸ctrªn ®Þa bµn x©y dùng kinh tÕ, b¶o vÖv÷ng ch¾c biªn giíi l·nh thæ thiªngliªng cña Tæ quèc.Còng nh nhiÒu n¬i kh¸c, céng ®ångB¸t X¸t, Sa Pa; M«ng Xanh (M«ng Nju«z)ngêi M«ng ë Lµo Cai cã mét nÒn v¨n hãaTr¾ng (M«ng §¬z) c tró ë c¸c huyÖnkhai s¬n ph¸ th¹ch dùng x©y nh÷ng b¶nsèng chñ yÕu ë huyÖn V¨n Bµn; M«ngB¾c Hµ, B¸t X¸t, Sa Pa, Si Ma Cai. Tuyph©n biÖt thµnh bèn nhãm kh¸c nhau,nhng trõ ngµnh M«ng Xanh ë x· NËmXÐ (V¨n Bµn) cßn 3 ngµnh M«ng Hoa,M«ng Tr¾ng, M«ng §en c¬ b¶n gièngnhau vÒ v¨n hãa, phong tôc, tËp qu¸n vµng«n ng÷. Sù kh¸c nhau gi÷a c¸c nhãmM«ng nµy chñ yÕu dùa trªn trang phôccña ngêi phô n÷.VÒ lÞch sö, ngêi M«ng tõ Trung Quècdi c ®Õn Lµo Cai lµm 3 ®ît chñ yÕu. §îtdi c lÇn thø nhÊt diÔn ra tõ cuèi thÕ kØXVIII ®Çu thÕ kØ XIX, do chÕ ®é ¸p bøchµ kh¾c cña triÒu ®¹i phong kiÕn nhµThanh. LÇn di c thø hai diÔn ra trongkho¶ng thêi gian 1840 - 1869, sau sù kiÖn®Æc s¾c c¶ vÒ vËt chÊt lÉn vÒ tinh thÇn. Hälµng vïng cao, lµm nªn nh÷ng thöa ruéngbËc thang uèn quanh sên nói; kÜ thuËtrÌn ®óc kim khÝ vµ dÖt thæ cÈm ®éc ®¸o.Ngêi M«ng cã ®êi sèng tÝn ngìngphong phó, víi quan niÖm v¹n vËt h÷ulinh. Hä lµ d©n téc thñ cùu, khÐp kÝn,kh«ng dÔ thay ®æi c¸ch nghÜ, c¸ch lµm,nhÊt lµ phong tôc tËp qu¸n. VËy mµ donhiÒu nguyªn nh©n, tõ n¨m 1989 ®Õn nay,mét bé phËn kh«ng nhá ®ång bµo ®· tõ bátÝn ngìng truyÒn thèng ®Ó theo ®¹o TinLµnh. §©y cã thÓ coi lµ mét sù thay ®æiniÒm tin t«n gi¸o hay mét sù c¶i ®¹o theoKit« gi¸o nh c¸ch nãi cña mét sè nhµnghiªn cøu gÇn ®©y.*. Trêng ChÝnh trÞ tØnh Lµo Cai.Lª §×nh Lîi. Vµi nÐt vÒ ph¬ng thøc…45Qu¸ tr×nh x©m nhËp vµ ph¸t triÓn cña®ã, ®¸ng lu t©m lµ, néi dung ph¸t thanhM«ng ë Lµo Cai cã thÓ chia ra lµm 4 giailèi chñ tr¬ng cña §¶ng, chÝnh s¸ch®¹o Tin Lµnh trong céng ®ång ngêi®o¹n chÝnh: giai ®o¹n tuyªn truyÒn vÒ“Vµng Chø” b»ng ph¬ng tiÖn truyÒnthanh qua §µi FEBC (1989-1990); giaicña ®µi nµy ®«i khi cßn xuyªn t¹c ®êngph¸p luËt cña Nhµ níc ViÖt Nam nhÊt lµvÒ chÝnh s¸ch t«n gi¸o.Mçi ngµy, §µi FEBC ph¸t thanh 2®o¹n chuyÓn tõ “Vµng Chø” sang ®¹o Tinbuæi: s¸ng tõ 6h00 ®Õn 6h30; chiÒu tõtin cho ngêi cã ®¹o vµ x©y dùng, ph¸tph¸t thanh cã lêi chµo, lêi thØnh nguyÖn,Lµnh (1991-1992); giai ®o¹n cñng cè niÒmtriÓn tæ chøc (1993-2005); vµ giai ®o¹nph¸t triÓn t¬ng ®èi æn ®Þnh (2006 - nay).ë mçi thêi ®iÓm, do ®iÒu kiÖn vµ hoµnc¶nh lÞch sö kh¸c nhau, ho¹t ®éng truyÒn®¹o cña t«n gi¸o nµy còng kh¸c nhau,khi ©m thÇm ph¸t triÓn, lóc ‘bïng ph¸t’thµnh phong trµo.§Õn nay, sau h¬n 20 n¨m tån t¹i vµph¸t triÓn, ®¹o Tin Lµnh ®· cã h¬n 2 v¹ntÝn ®å, chñ yÕu lµ ngêi M«ng, ë hÇukh¾p c¸c huyÖn, thµnh phè trong tØnh18h00 ®Õn 18h30. Néi dung ch¬ng tr×nhnh¾n tin, tr¶ lêi yªu cÇu cña ngêi M«ngvµ truyÒn gi¸o lÝ, xen vµo mét sè bµiTh¸nh ca. Ph¸t thanh viªn cña ®µi cãgiäng nãi truyÒn c¶m. Nghe ph¸t thanhviªn cña ®µi nãi nh÷ng lêi thñ thØ, t©mt×nh, chia sÎ nçi cùc nhäc cña ®ång bµo,nhiÒu ngêi M«ng c¶m ®éng ®Õn r¬iníc m¾t, v× thÊy nh÷ng ®iÒu ®ã cÇnthiÕt, gÇn gòi trong cuéc sèng thêngngµy cña hä.Do ch¬ng tr×nh tiÕng M«ng cña ®µiLµo Cai. §¹o Tin Lµnh thùc sù ®· cã chçkh¸ hÊp dÉn, céng thªm t©m lÝ hoangbé phËn ngêi M«ng ë c¸c x· vïng cao,cã ®µi ®Ó biÕt th«ng tin khi nµo Vµng®øng trong ®êi sèng tinh thÇn cña métvïng s©u, vïng xa, vïng biªn giíi.2. Ph¬ng thøc truyÒn gi¸o cña ®¹o TinLµnh vµo vïng ngêi M«ng ë Lµo Cai2.1. C¸c ph¬ng tiÖn truyÒn gi¸oDo Lµo Cai lµ mét tØnh miÒn nói, biªngiíi, vïng ®ång bµo d©n téc thiÓu sè, ®Þah×nh phøc t¹p, giao th«ng khã kh¨n nªn®¹o Tin Lµnh ®· chó träng truyÒn ®¹oqua lµn sãng radio, trong ®ã ®Æc biÖt lµvai trß cña §µi FEBC. §µi nµy ®· khaimang lo sî “Ngµy tËn thÕ” s¾p ®Õn, ph¶iChø xuÊt hiÖn cøu gióp ®ång bµo, nªnnhiÒu gia ®×nh M«ng ®· b¸n tµi s¶n, lîngµ ®Ó mua ®µi vÒ ...