Vài nét về văn học nữ đương đại Trung Quốc

2. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN HỌC NỮ ĐƯƠNG ĐẠI TRUNG QUỐC Sáng tác của các nhà văn nữ Trung Quốc ở hai thế hệ trước và sau có rất nhiều điểm khác biệt, nhưng nhìn chung trong văn học nữ Trung Quốc đương đại nổi bật lên những đặc điểm sau: 2.1. Yếu tố tự truyện (autobiography) khá rõ trong tác phẩm các nhà văn nữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài nét về văn học nữ đương đại Trung QuốcVài nét về văn học nữ đương đại Trung Quốc 2. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CỦA VĂN HỌC NỮ ĐƯƠNG ĐẠI TRUNG QUỐC Sáng tác của các nhà văn nữ Trung Quốc ở hai thế hệ trước và sau có rất nhiềuđiểm khác biệt, nhưng nhìn chung trong văn học nữ Trung Quốc đương đại nổi bật lênnhững đặc điểm sau: 2.1. Yếu tố tự truyện (autobiography) khá rõ trong tác phẩm các nhà văn nữ.Trong tự truyện, nhà văn kể về chính mình bằng cái nhìn nội quan và xem mình là nhânvật trung tâm của tác phẩm. Khảo sát các tác phẩm văn học nữ Trung Quốc từ năm 1985đến nay, có thể thấy hiện tượng tự thuật rất phổ biến. Tự thuật vừa là điểm nhìn, là vị trímà từ đấy, các cây bút nữ khái quát hóa và tái hiện đời sống hiện thực, là cảm hứng sángtác hình thành nên thế giới của tác phẩm từ khuynh hướng tư tưởng, nội dung phản ánhcho đến bút pháp nghệ thuật, là hệ sinh thể hình tượng hiện hữu trên bề mặt tác phẩm. Trên những trang viết của các tác giả nữ, chân dung cuộc sống cá nhân nhà vănđược hiển lộ rõ nét. Lý luận văn học gọi đây là hiện tượng “tự ăn mình”. Hầu hết tiểuthuyết của các nhà văn nữ đều là tiểu thuyết tự truyện (autofiction) như Jane Eyre củaCharlotte Bronte, Người tình (L’Amant) của Marguerite Duras cũng là một tự truyện.Nhiều quyển tiểu thuyết được đặt tên mang chất tự truyện như Tự truyện chưa hoàn tất làcâu chuyện về cuộc đời của tác giả người Anh Alice A. Bailey, Katarzyna Grochola, nữ tácgiả người Ba Lan, đã thuật lại toàn bộ đời sống tinh thần của mình sau khi bị người chồngruồng bỏ bằng chất giọng humour với Xin cạch đàn ông… Các cây bút nữ linglei của Trung Quốc gần như tái hiện chính mình trên trangsách, thậm chí đưa tên mình thành tên tác phẩm (Vệ Tuệ: Điên cuồng như Vệ Tuệ), đưahình ảnh của mình thành ảnh bìa tạo nên hiệu ứng tự truyện ngay từ yếu tố ngoài vănbản. Từ điển Trung – Anh cho người đang yêu được Quách Tiểu Lộ sáng tác dựa trên cuốnnhật ký viết trong những năm tháng sống tại London, hay như trong Thạch thôn, một bán tựtruyện được chính cô thừa nhận là: “Thạch thôn là nơi tôi chôn con cá của tôi, kí ức của tôi,tuổi thơ của tôi và mọi điều bí mật hiện thân cho quá khứ của tôi » (Lời đề từ) . Tính tựthuật cũng rất rõ trong Đỗ Quyên đỏ, Phu nhân Mao chủ tịch của Anchee Min (và cũng cókèm ảnh minh họa như Vệ Tuệ), với mục đích trước hết là để kể về những chấn động tâmhồn và số phận dữ dội, khốc liệt của mình trong sự bóp nghẹt của cuộc đại cách mạngVăn hoá Trung Hoa thập niên 1970, hay trong tiểu thuyết An Ni Bảo Bối... Khi chọnnhững thể loại mang tính hư cấu cao là tiểu thuyết và truyện ngắn, và đưa vào phươngthức tự thuật, các nhà văn nữ bộc lộ rõ nhu cầu thể hiện bản thân. Họ thẳng thắn chứkhông bóng gió quanh co. Những nhà văn trẻ như Vệ Tuệ, Cửu Đan, Miên Miên… họviết những gì rất thực, gần như đang diễn ra trong cuộc đời này. Nhân vật của họ thườnglà giôùi trí thöùc, những cô gái hoặc đang học đại học, hoặc đã đi làm ở các công ty, côngsở, kiếm được tiền, tự thân nuôi sống mình, vật vã với cuộc sống nhưng cũng dám sốnghết mình vaø phaàn naøo mang boùng daùng cuûa hoï trong ñoù... 2.2. Xu hướng viết về tính dục một cách táo bạo ở các nhà văn nöõ trẻ đã ảnhhưởng rõ rệt đến sáng tác sau này của các nhà văn nöõ thế hệ trước, tạo nên một tìnhtrạng chung là trong văn học nữ Trung Quốc yếu tố xác thịt xuất hiện với mật độ dàyđặc. Có thể coi tính dục như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong các tác phẩm đìnhđám nhất của văn học ñöông đại Trung Quốcgaàn ñaây được xuất bản tại Việt Nam. TừMạc Ngôn,Vöông Tieåu Ba (ngöôøi ñöôïc xem laø chuyeân vieát veà tính duïc) tới Giả BìnhAo, sau này là những Cửu Đan, Vệ Tuệ, Xuân Thụ... Thậm chí cả tài năng trẻ Sơn Tápcũng có nhiều đoạn đề cập đến tính dục trần trụi trong cuốn tiểu thuyết Thiếu nữ đánhcờ vây rất nổi tiếng của mình. Tuy nhiên, trong khi các nhà văn lớn như Mạc Ngôn chỉcoi tính dục như cái cớ để đưa đẩy câu chuyện, làm cho câu chuyện thêm phần sinhđộng thì các tác giả trẻ thuộc thế hệ 8X lại coi tính dục là điểm mấu chốt trong tácphẩm của mình, và xoay quanh nó là tình yêu, đạo đức, quan hệ xã hội... Ngay cả các nhà văn thế hệ 5X, 6X cũng đang có xu hướng viết về tính dục mộtcách mạnh bạo hơn trước đây. Đại dục nữ (Những người đàn bà tắm) của Thiết Ngưngmiêu tả cảnh làm tình khá chi tiết. Teân goïi taùc phaåm cuõng hôi gaây soác, ñieån hìnhnhö Hễ sướng thì hét lên (2003) của nhà văn nữ Trì Lợi khiến người ta kinh ngạc. Haycuốn Hãy cứu lấy bầu vú của Tất Thục Mẫn chỉ vì tên sách đã gây nhiều tranh luận. 2.3. Hướng về thành phố. Nếu như các nhà văn nam giới khá mặn mà và am hiểu rõrệt về nông thôn như Mạc Ngôn, Giả Bình Ao, Lý Nhuệ, Dư Hoa, Khâu Hoa Đông… thì cóthể nói, các nhà văn nữ hiện nay ít ai quan tâm đến mảng văn học nông thôn, nhất là cácnhà văn 8X, 9X. Lý do là vì hầu hết họ đều sống ở thành thị, vốn sống, sở trường của họ làở thành thị. Họ hiểu biết về xe hơi đời mới nhiều hơn là th ...