Vài suy nghĩ về nếp sống văn hóa của người đô thị hiện nay

Bài viết với các nội dung: một nền văn hóa nói lên bản sắc và phương thức tồn tại của một cộng đồng dân cư; những nếp sống văn hóa tốt đẹp; ngôn ngữ giao tiếp một trong những yếu tố quan trọng của nếp sống văn hóa cũng đang bị thay đổi mạnh mẽ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vài suy nghĩ về nếp sống văn hóa của người đô thị hiện nay Vµi suy nghÜ vÒ nÕp sèng v¨n ho¸ cña ng−êi ®« thÞ hiÖn nay Lª Thi(*) 1. Mét nÒn v¨n ho¸ nãi lªn b¶n s¾c ®−îc coi lµ phï hîp víi truyÒn thèng vµ ph−¬ng thøc tån t¹i cña mét céng v¨n ho¸, thuÇn phong, mü tôc, ®¹o lý ®ång d©n c−, khiÕn céng ®ång ®ã cã cña d©n téc, lµ nh÷ng hµnh vi øng xö nh÷ng nÐt ®Æc thï riªng. YÕu tè d©n téc gi÷a con ng−êi víi con ng−êi vµ gi÷a con lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh nhÊt cña mét nÒn ng−êi víi thiªn nhiªn. v¨n ho¸. B¶n s¾c v¨n ho¸ d©n téc biÓu NÕp sèng v¨n ho¸ cña ng−êi ViÖt hiÖn râ nÐt sù hiÖn diÖn cña m×nh trong Nam ®−îc biÓu hiÖn trong nhiÒu lÜnh vùc qu¸ tr×nh giao l−u vµ héi nhËp (1). ®êi sèng, kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi. §ã lµ V¨n ho¸ lµ thãi ¨n, nÕt ë, thuÇn nÕp sinh ho¹t, lµm viÖc, c¸ch ®èi nh©n xö phong mü tôc ®−îc h×nh thµnh vµ ph¸t thÕ víi ng−êi xung quanh, sù quan t©m triÓn, ®Þnh h×nh nªn c¸ch t− duy vµ cña mçi c¸ nh©n ®èi víi ®ång lo¹i.(*) hµnh ®éng cña mét céng ®ång d©n sèng Nh÷ng nÐt v¨n ho¸ truyÒn thèng tèt trong mét vïng ®Þa lý, d−íi nh÷ng h×nh ®Ñp cña nh©n d©n ta ®Õn nay vÉn cßn th¸i x· héi kh¸c nhau (2). nhiÒu ng−êi g×n gi÷ ®−îc, thÓ hiÖn ë: ViÖt Nam cã mét nÒn v¨n hãa ®Æc T×nh ®oµn kÕt, sù gióp ®ì nhau s¾c vµ l©u ®êi. Tuy nhiªn, v¨n ho¸ cæ trong céng ®ång nh− c©u tôc ng÷: “L¸ truyÒn ViÖt Nam hiÖn nay ®ang ®øng lµnh ®ïm l¸ r¸ch”, “Th−¬ng ng−êi nh− tr−íc nh÷ng th¸ch thøc to lín cña nÒn thÓ th−¬ng th©n”. kinh tÕ thÞ tr−êng vµ xu h−íng toµn cÇu Lßng biÕt ¬n nh÷ng ng−êi ®· lµm viÖc ho¸. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ: b¶o tån vµ ph¸t c«ng Ých cho x· héi, cho gia ®×nh nh− c©u triÓn nÒn v¨n ho¸ d©n téc nh− thÕ nµo, tôc ng÷: “¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y”. lùa chän c¸c gi¸ trÞ cò, x©y dùng c¸c gi¸ trÞ míi ra sao, ®Ó t¹o ra sù ph¸t triÓn C¸ch ¨n nãi lÔ phÐp lÞch sù: “Gäi d¹ tèt nhÊt cho ®Êt n−íc, cho nh©n d©n b¶o v©ng”, “Lêi chµo cao h¬n m©m cç”. ViÖt Nam hiÖn nay vµ trong t−¬ng lai, ViÖc gi÷ g×n ®¹o ®øc, t− c¸ch con t¨ng c−êng t×nh ®oµn kÕt, lßng nh©n ¸i ng−êi: “§ãi cho s¹ch, r¸ch cho th¬m”, trong céng ®ång d©n c−. “C¸i nÕt ®¸nh chÕt c¸i ®Ñp”. NÕp sèng v¨n ho¸ lµ mét trong Sù quan t©m gióp ®ì ng−êi kh¸c khi nh÷ng néi dung cña v¨n ho¸ ®ang cã sù gÆp khã kh¨n, ®Æc biÖt lµ gióp ®ì ng−êi biÕn ®æi trong x· héi hiÖn nay. NÕp sèng v¨n ho¸ chÝnh lµ nh÷ng øng xö v¨n ho¸ (*) GS., ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam. 4 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 4.2012 giµ, ng−êi tµn tËt, phô n÷ cã con män vµ ®øng còng ®ang ®i ng−îc l¹i víi thuÇn trÎ nhá. VÝ dô c¸ch hµnh xö cã v¨n ho¸ phong, mü tôc cña v¨n ho¸ d©n téc. khi tham gia giao th«ng: gióp ®ì ng−êi Nh÷ng c¶nh nam n÷ thanh niªn qua ®−êng, nh−êng chç ngåi thÓ hiÖn ®¸nh chöi nhau, lét quÇn ¸o v× ghen hµnh ®éng “kÝnh trªn nh−êng d−íi”. tu«ng ngoµi ®−êng phè hay nh÷ng hµnh 2. Nh÷ng nÕp sèng v¨n hãa tèt ®Ñp ®éng dïng b¹o lùc tÊn c«ng ng−êi kh¸c ®ã ®Õn nay d−êng nh− ®· vµ ®ang dÇn mét c¸ch t¸ng tËn l−¬ng t©m,... råi l¹i bÞ mai mét. Bëi lÏ, mÆt tr¸i cña c¬ chÕ c«ng khai ph¸t t¸n vµ b×nh luËn c¸c thÞ tr−êng ®· khiÕn con ng−êi thêi nay h×nh ¶nh ®ã trªn m¹ng Internet ®ang xuÊt hiÖn t− t−ëng vô lîi, c¸ nh©n chñ diÔn ra kh¸ phæ biÕn. §ã lµ nh÷ng thay nghÜa, t×nh tr¹ng suy tho¸i ®¹o ®øc do ®æi trong hµnh ®éng, nÕp sèng, theo xu khÝa c¹nh vËt chÊt chi phèi. Xu h−íng h−íng xÊu, ®åi b¹i, rÊt ®¸ng buån vµ phËn ai ng−êi Êy lo, tÊt yÕu dÉn ®Õn ®¸ng lo ng¹i. viÖc x©m h¹i lîi Ých ng−êi kh¸c mét c¸ch §iÓn h×nh lµ mét sè vô ®· ®−îc c¸c tinh vi, che dÊu hay tr¾ng trîn, c«ng b¸o ®−a tin: vô 2 n÷ sinh líp 11 chÆn khai ®Ó c¸ nh©n vµ gia ®×nh m×nh ®−îc ®−êng ®¸nh d· man mét n÷ sinh líp 10 h−ëng lîi. cïng tr−êng v× “thÊy nã ch¶nh qu¸” NÕp sèng thiÕu v¨n hãa ®−îc thÓ (theo b¸o Phô n÷ ViÖt Nam ngµy hiÖn râ trong sinh ho¹t cña nhiÒu ng−êi 2/5/2011); mét ®o¹n phim dµi 6 phót sèng ë ®« thÞ hiÖn nay, nhÊt lµ ë Thñ ®« quay c¶nh 4 n÷ sinh líp 6 vµ líp 7 ®¸nh Hµ Néi. Ngµy nay, ng−êi ta kh«ng khã 1 n÷ sinh líp 7 kh¸c vµ ®−îc truyÒn qua b¾t gÆp nh÷ng cö chØ thiÕu v¨n ho¸ diÔn ®iÖn tho¹i cña häc sinh vµ gi¸o viªn nhµ ra hµng ngµy vµ ë mä ...