Vai trò chẩn đoán tăng áp động mạch phổi của NT-proBNP huyết thanh trên bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống

Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá vai trò của NT-proBNP trong phát hiện tăng áp động mạch phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, có đối chứng 30 bệnh nhân xơ cứng bì có tăng áp động mạch phổi và 17 bệnh nhân xơ cứng bì không có tăng áp động mạch phổi tại Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 06/2017 đến tháng 8/2018.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò chẩn đoán tăng áp động mạch phổi của NT-proBNP huyết thanh trên bệnh nhân xơ cứng bì hệ thốngTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCVAI TRÒ CHẨN ĐOÁN TĂNG ÁP ĐỘNG MẠCH PHỔICỦA NT-proBNP HUYẾT THANH TRÊN BỆNH NHÂNXƠ CỨNG BÌ HỆ THỐNGVũ Thị Hằng, Hoàng Thị LâmTrường Đại học Y Hà NộiNT-proBNP đang được đề cập đến là dấu ấn có thể chẩn đoán sớm tăng áp động mạch phổi trên xơcứng bì. Nghiên cứu được tiến hành nhằm đánh giá vai trò của NT-proBNP trong phát hiện tăng áp độngmạch phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì. Nghiên cứu mô tả cắt ngang, có đối chứng 30 bệnh nhân xơ cứng bì cótăng áp động mạch phổi và 17 bệnh nhân xơ cứng bì không có tăng áp động mạch phổi tại Trung tâm Dịứng – Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai từ tháng 06/2017 đến tháng 8/2018. Kết quả cho thấy, nồngđộ NT-proBNP của nhóm xơ cứng bì có tăng áp động mạch phổi là 72,00 ± 235,92 pmol/L. Có mối tươngquan giữa NT-proBNP với giá trị áp lực động mạch phổi qua siêu âm Doppler tim (r = 0,383, p = 0,037).Ngưỡng NT-proBNP 54,46 pmol/L (461 pg/mL) có vai trò chẩn đoán tăng áp động mạch phổi với độ nhạy54,6%, độ đặc hiệu 100%, giá trị dự báo dương tính 100%, giá trị dự báo âm tính 54,8%. NT-proBNP huyếtthanh có thể sử dụng để chẩn đoán tăng áp động mạch phổi trong xơ cứng bì không có suy tim.Từ khóa: Xơ cứng bì hệ thống, tăng áp động mạch phổi, NT-proBNP, chẩn đoánI. ĐẶT VẤN ĐỀTần suất tăng áp động mạch phổi xuất hiệnkhoảng 12 - 16% ở bệnh nhân xơ cứng bì.Bệnh liên quan đến tiến triển của hiện tượngRaynaud, tổn thương da khu trú và kháng thểkháng centromere dương tính [1]. Trongnghiên cứu của EULAR năm 2010 về nguyênnhân tử vong trong xơ cứng bì, thì tăng ápđộng mạch phổi chiếm đến 26% [2]. Nếu bệnhnhân xơ cứng bì có tăng áp động mạch phổikhông được điều trị, thời gian sống sau 1 nămlà 50%, còn ở bệnh nhân không có tăng áplực động mạch phổi là trên 90% [3]. Chẩnđoán sớm và điều trị sớm giúp cải thiện tỉ lệsống cho bệnh nhân xơ cứng bì có tăng ápđộng mạch phổi, 70% bệnh nhân xơ cứng bìsống sau 3 năm với phân độ chức năng tăngáp phổi theo Tổ chức Y tế Thế giới lớp I và II,50% ở lớp III, 20% ở lớp IV [4]. Trên thế giớiđã có nhiều nghiên cứu đánh giá vai trò củanồng độ NT-proBNP huyết thanh trong chẩnđoán sớm, tiên lượng bệnh nhân xơ cứng bìcó tăng áp động mạch phổi. Mukherjee vàcộng sự (2003) đã chỉ ra rằng với ngưỡng giátrị NT - proBNP 395,34 pg/mL có độ nhạy là69% và đặc hiệu 100% trong xác định tăng áplực động mạch phổi [5]. Y Allanore và cộng sựnghiên cứu 40 bệnh nhân xơ cứng bì chưa cósuy tim [6] với ngưỡng NT-proBNP 178,3 pg/ml có thể sử dụng trong chẩn đoán tăng ápđộng mạch phổi có xơ cứng bì khi chưa códấu hiệu suy tim với độ nhạy và độ đặc đềulà 80%. Cùng năm 2006, tác giả RogerioSouza và cộng sự cũng nghiên cứu cho thấyNT-proBNP là công cụ đánh giá mức độ nặngĐịa chỉ liên hệ: Vũ Thị Hằng, Trường Đại học Y Hà Nộicủa tăng áp động mạch phổi và dự báo tiênEmail: vuhangbc92@gmail.comlượng sống cho bệnh nhân. NT- proBNP cóNgày nhận: 19/9/2018mối tương quan rất chặt với sức cản mạchNgày được chấp thuận: 17/10/2018phổi (r = 0,8, p < 0,0001), tương quan chặt với102TCNCYH 115 (6) - 2018TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCáp lực động mạch phổi (r = 0,58, p < 0,001)[7]. Còn trong nghiên cứu của Vivek Thakkar2012, nồng độ NT-proBNP có mối tương quanchặt với giá trị áp lực động mạch phổi và làcông cụ tốt trong tiên lượng bệnh nhân xơcứng bì có tăng áp động phổi [8]. Tại ViệtNam, giá trị của NT-proBNP trong tăng áp lực- Tiêu chuẩn loại trừ+ Bệnh nhân có mức lọc cầu thận < 30ml/phút/1,73m2.+ Bệnh tự miễn khác: Viêm khớp dạngthấp, viêm da cơ, viêm đa cơ, lupus ban đỏ hệthống, hội chứng Sjögren.động mạch phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì còn+ Bệnh nhân có tiền sử hoặc hiện tại đangít nghiên cứu quan tâm đến. Chính vì vậy,có bệnh lí mạch vành không ổn định hoặc cóchúng tôi tiến hành nghiên cứu này với mụcsuy tim trái.tiêu: Đánh giá vai trò của NT-proBNP trongphát hiện tăng áp động mạch phổi ở bệnhnhân xơ cứng bì.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP1. Đối tượngBao gồm 30 bệnh nhân xơ cứng bì hệthống có tăng áp động mạch phổi và 17 bệnhnhân xơ cứng bì hệ thống không có tăng ápđộng mạch phổi.- Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân▪ Bệnh nhân được chấn đoán Xơ cứng bìPhụ nữ có thai, bệnh nhân không đồng ýtham gia nghiên cứu.2. Phương pháp2.1. Địa điểm, thời gian nghiên cứuNghiên cứu được tiến hành tại Trung tâmDị ứng - Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện BạchMai. Thời gian từ tháng 06/2017 đến tháng08/2018.2.2. Thiết kế nghiên cứu, cỡ mẫuNghiên cứu tiến cứu, mô tả cắt ngang, cóđối chứng với cỡ mẫu thuận tiện.hệ thống theo tiêu chuẩn của Hội khớp học2.3. Quy trình nghiên cứuMỹ và hội khớp học Châu Âu (ACR/EULAR)Bệnh nhân đủ tiêu chuẩn lựa chọn vào2013.nghiên cứu sẽ được khám lâm sàng phát hiện▪ Chẩn đoán tăng áp động mạch phổi dựacác tổn thương cơ quan của bệnh xơ cứng bì,theo khuyến cáo của Hội tim mạch Châu Âutriệu chứng của t ...