Vai trò công nghiệp nông thôn trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn

Bài viết Vai trò công nghiệp nông thôn trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn trình bày: Công nghiệp nông thôn là một bộ phận quan trọng cấu thành kinh tế nông thôn. Phát triển công nghiệp nông thôn được xem là yếu tố cơ bản nhằm thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn. Sự phát triển của nó tác động mạnh mẽ đến tiến trình phát triển kinh tế xã hội ở khu vực nông thôn,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vai trò công nghiệp nông thôn trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thônVAI TRÒ CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN TRONG QUÁ TRÌNHCÔNG NGHIỆP HÓA, HIỆN ĐẠI HÓA NÔNG NGHIỆP, NÔNG THÔNLÊ VĂN SƠNTrường Đại học Kinh tế - Đại học HuếTóm tắt: Công nghiệp nông thôn là một bộ phận quan trọng cấu thành kinhtế nông thôn. Phát triển công nghiệp nông thôn được xem là yếu tố cơ bảnnhằm thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn. Sự pháttriển của nó tác động mạnh mẽ đến tiến trình phát triển kinh tế xã hội ở khuvực nông thôn.1. MỞ ĐẦUCông nghiệp nông thôn là bộ phận quan trọng của kinh tế nông thôn. Phát triển côngnghiệp nông thôn được xem là chìa khóa của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóanông nghiệp nông thôn, đặc biệt là đối với các nước đang phát triển như Việt Nam. Sựphát triển của nó tác động sâu sắc đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế xã hội ởnông thôn theo hướng bền vững, là bước đệm mang tính chất quá độ làm tiền đề chophát triển đại công nghiệp.2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU2.1 Quan niệm về công nghiệp nông thônCông nghiệp nông thôn là một khái niệm khá mới mẻ được các nhà nghiên cứu chú ýtrong những năm gần đây. Tùy theo mục đích nghiên cứu mà các tác giả tiếp cận kháiniệm này trên những bình diện khác nhau như kinh tế lãnh thổ, kinh tế ngành, kinh tế tổchức, kinh tế xã hội hoặc kinh tế cộng đồng làng xóm. Mỗi cách tiếp cận chỉ nhấn mạnhvà làm rõ một khía cạnh của công nghiệp nông thôn mà không xét nó với tư cách là mộtbộ phận cấu thành kinh tế công nghiệp phân bố ở nông thôn và có quan hệ tác động qualại một cách chặt chẽ với quá trình phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội nông thôn. [1]Theo cách tiếp cận của kinh tế học chính trị thì công nghiệp nông thôn là một bộ phậncủa công nghiệp cả nước được phân bố ở nông thôn bao gồm các cơ sở sản xuất côngnghiệp với quy mô vừa và nhỏ là chủ yếu, cùng với các ngành tiểu thủ công nghiệpthuộc nhiều thành phần kinh tế, nhiều hình thức tổ chức sản xuất khác nhau gắn bó chặtchẽ với sự phát triển kinh tế xã hội ở nông thôn do chính quyền địa phương quản lý vềmặt nhà nước.[6]Với khái niệm này, công nghiệp nông thôn được hiểu là một bộ phận của ngành côngnghiệp phân bố ở địa bàn nông thôn, phân biệt với công nghiệp thành thị. Công nghiệpnông thôn phân bố ở nông thôn không phải chỉ đứng chân ở nông thôn mà còn phải cóquan hệ chặt chẽ với quá trình phát triển kinh tế xã hội ở nông thôn thông qua các yếu tốđầu vào của quá trình sản xuất cũng như đầu ra cho thị trường sản phẩm.Tạp chí Khoa học và Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm HuếISSN 1859-1612, Số 01(13)/2010: tr. 80-84VAI TRÒ CÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN TRONG QUÁ TRÌNH CÔNG NGHIỆP HÓA…81Về ngành nghề, công nghiệp nông thôn bao gồm các cơ sở sản xuất công nghiệp phụcvụ sản xuất nông nghiệp và đời sống cư dân ở nông thôn như các ngành sản xuất, sửachữa nông cụ, chế biến nông sản, sản xuất hàng gia dụng, sản xuất vật liệu xây dựng…ở nông thôn.Xét về sở hữu và hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh, các cơ sở công nghiệp nôngthôn tồn tại trong nhiều thành phần kinh tế với các hình thức tổ chức sản xuất mà chủyếu là hộ gia đình, hợp tác xã, doanh nghiệp tư nhân hay công ty trách nhiệm hữu hạn.Xét về quy mô, các cơ sở công nghiệp nông thôn chủ yếu có quy mô vừa và nhỏ, lượngvốn và lao động ít, năng suất lao động thấp.Về mặt quản lý nhà nước, các cơ sở công nghiệp nông thôn chịu sự quản lý trực tiếp củachính quyền địa phương, cụ thể ở đây là cấp quận, huyện, xã vì công nghiệp nông thôngắn bó rất chặt chẽ với sự phát triển kinh tế xã hội ở nông thôn.Với khái niệm trên, các cơ sở công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp có các đặc điểm sauthuộc phạm trù công nghiệp nông thôn:- Thúc đẩy sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn từ tính thuần nông sang cơ cấukinh tế nông - công - dịch vụ, tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ tăng lên.- Tạo ra nhiều việc làm mới cho người dân, tăng thu nhập và nâng cao đời sống cưdân nông thôn.- Thu hút lao động từ nông nghiệp sang các ngành công nghiệp, dịch vụ, phân cônglại lao động trên địa bàn nông thôn.- Thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội ở nông thôn theo hướng hiện đại, văn minh.- Phát triển phù hợp với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội địa phương và ngànhcông nghiệp của cả nước.Như vậy, công nghiệp nông thôn là một khái niệm mang tính lịch sử gắn liền với sựphát triển của kinh tế nông thôn. Do đó, phát triển công nghiệp nông thôn là một nộidung quan trọng của công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.2.2. Vai trò của công nghiệp nông thônCông nghiệp nông thôn là bộ phận kinh tế gắn bó chặt với kinh tế nông thôn cũng nhưvới toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Sự phát triển của nó thúc đẩy quá trình chuyển dịchcơ cấu kinh tế nông nghiệp nông thôn nói riêng và sự phát triển kinh tế xã hội ở nôngthôn nói chung.Thứ nhất, thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thônKinh tế nông thôn là một khu vực của nền kinh tế gắn liền với địa bàn nông thôn. Nó làmột phức ...