Vận dụng Kinh tế chính trị giải thích cơ chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam - 3

Về lượng, nếu cung bằng cầu và do đó giá hàng hoá bán ra theo đúng giá trị của nó thì số lượng lợi nhuận thu được bằng giá trị thặng dư. Nếu cung nhỏ hoặc lớn hơn cầu giá cả hàng hoá có thể sẽ cao hơn lượng hay thấp hơn giá trị của nó thì từng tư bản cá biệt có thể thu được một lượng lợi nhuận lớn hơn hoặc nhỏ hơn lượng giá trị thặng dư. Nhưng trong toàn xã hội, tổng số giá cả ngang bằng với tổng số giá trị của hàng hoá, tổng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vận dụng Kinh tế chính trị giải thích cơ chế kinh tế thị trường định hướng XHCN ở Việt Nam - 3Về lượng, nếu cung bằng cầu và do đó giá hàng hoá bán ra theo đúng giá trị của nóthì số lượng lợi nhuận thu được bằng giá trị thặng dư. Nếu cung nhỏ hoặc lớn h ơncầu giá cả hàng hoá có th ể sẽ cao hơn lượng hay thấp hơn giá trị của nó th ì từng tưb ản cá biệt có thể thu được một lượng lợi nhuận lớn hơn hoặc nhỏ h ơn lượng giá trịth ặng dư. Nhưng trong toàn x• hội, tổng số giá cả ngang bằng với tổng số giá trị củah àng hoá, tổng số lợi nhuận ngang bằng với tổng số giá trị thặng dư.Về chất, giá trị thặng d ư là bộ phận giá trị mới do lao động mà công nhân tạo ratrong lĩnh vực sản xuất dôi ra ngoài phânf bù lại giá trị trung bình kh ả biến mà nhàtư bản đ• trả cho công nhân, còn lợi nhuận là hình thức biểu hiện b ên ngoài của giátrị thặng dư, là giá trị thặng dự khi nó đưịc quan niệm là con đẻ của toàn bộ tư bảnứng ra, là kết quả hoạt động của toàn tue bản đầu tư vào sản xuất và kinh doanh.C.Mác viết: “giá trị thặng dư hay là lợi nhuận, chính là phần giá trị dôi ra ấy của giátrị h àng hoá so với chi phí sản xuất của nó, nghĩa là ph ần dôi ra của tổng số lượnglao động chứa đựng trong h àng hoá so với số lượng lao động đ ược trả công chứađựng trong hàng hoá”.Ph ạm trù lợi nhuận phản ánh sai lệch bản chất quan hệ sản xuất giữa tư bản và laođộng, vì nó làm cho người ta tưởng rằng giá trị thặng dư không ph ải chỉ do lao độnglàm thuê tạo ra. Thực chất lợi nhuận và giá trị thặng dư cũng là m ột, lợi nhuậnchẳng qua chỉ là một h ình thái thần bí của giá trị thặng dư ‘5 .Quy lu ật giá trị.Quy luật giá trị là quy luật kinh tế căn bản của sản xuất và trao đổi hàng hoá. Chừngn ào còn trao đổi h àng hoá thì chừng đó còn quy lu ật giá trị.Theo quy luật này, sản xuất và trao đổi hàng hoá phải dựa trên cơ sở lượng giá trịh àng hoá hay thời gian lao độn g cần thiết. Trong nền kinh tế hàng hoá, vấn đề quantrọng là hàng hoá sản xuất ra có bán được hay không? Để hàng hoá có th ể bán đượcthì hao phí lao động cá biệt để sản xuất ra h àng hoá phải phù hợp với mức hao phílao động x• hội cần thiết, tức là phải phù hợp với mức hao phí mà x• hội có thể chấpnhận được. Trong trao đổi hàng hoá cũng phải dựa vào hao phí lao động x• hội cầnthiết. Hai hàng hoá có giá trị sử dụng khác nhau có thể trao đổi với nhau được khilượng giá trị của chúng ngang nhau. Theo nghĩa đó thì trao đổi phản ánh theon guyên tắc ngang giá. Quy luật giá trị là trừu tượng. Nó thể hiện sự vận động thôngqua sự biến động của giá cả h àng hoá.Trong sản xuất, quy luật giá trị điều tiết việc phân phối tư liệu sản xuất vá sức laođộng giữa các ngành sản xuất thông qua sự bién động của giá cả hàng hoá. Như d•nói trên, do ảnh hưởng của quan hệ cung - cầu, giá cả h àng hoá trên th ị trường lênxuống xoay quanh giá trị của nó. Nếu có ngành nào đó cung không đáp ứng cầu, giácả h àng hoá lên cao thì sản xu ất đổ xô vào ngành đó. Ngược lại, khi ngành đó thuhút quá nhiều lao động x• hội, cung vượt quá cầu, giá cả hàng hoá h ạ xuống thìn gười sản xuất sẽ phải chuyển bớt tư liệu sản xuất và sức lao động ra khỏi ngànhn ày để đầu tư vào nơi có giá cả h àng hoá cao. Nhờ vậy, tư liệu sản xuất và sức laođộng được phân phối qua lại một cách tự phát vào các ngành sản xuất khác nhau.Sự biến động xung quanh giá trị khô ng những chỉ rõ sự biến động về kinh tế mà còncó tác dụng đ iều tiết nguồn hàng từ nơi giá thấp đ ến nơi giá cao.Trong nền sản xuất hàng hoá, ngưòi nào có hao phí lao động cá biệt ít hơn hoặcb ằng hao phí lao động x• hội cần thiết đ ể sản xuất hàng hoá thì người đó có lợi, cònn gười nào có hao phí cá biệt lớn h ơn hao phí lao động x• hội cần thiết thì sẽ bị thiệt,vì không thu được to àn được lao động đ• h ao phí. Muốn đ ứng vững và th ắng trongcạnh tranh mỗi người sản xuất đ ều luôn luôn tìm cách cải tiến kỹ thuật, tăng năngsuất lao động. Vì th ế, trong nền kinh tế hàng hoá, lực lượng sản xuất được kíchthích và phát triển nhanh hơn nhiều so với trong nền kinh tế tự cấp, tự túc.Trong cuộc cạnh tranh chạy theo giá trị, lao động cá biệt của mỗi người sản xuấtkhông nh ất trí với lao động x• hội cần thiết. Như vậy, quy luật giá trị có ý nghĩab ình tuyển, đ ánh giá người sản xuất. Về phương diện này quy luật giá trị bảo đảmsự b ình đẳng đối với ngư ời sản xuất.6 .Quy lu ật cung-cầuCầu là khối lượng hàng hoá và dịch vụ m à người tiêu dùng mua trong một thời kỳtương ứng với giá cả, thu nhập và các biến số kinh tế xác đ ịnh. Người tiêu dùng ởđ ây bao gồm dân cư, các doanh nghiệp nhà nước và cả nư ớc ngo ài. Tiêu dùng baogồm cả tiêu dùng sản xuất và tiêu dùng cá nhân.Lượng cầu phụ thuộc vào các yếu tố chủ yếu như: thu nh ập, sức mua của tiền tệ, giácả hàng hoá, l•i su ất, thị hiếu của người tiêu dùng. Trong đó, giá cả h àng hoá lànhân tố tác động trực tiếp và tỷ lệ nghịch với lượng cầu, giá cả càng cao thì cầu vềh àng hoá đó thấp, ngược lại giá cả hàng hoá thấp, lượngcầu sẽ cao.Cung là khối lượng hàng hoá và dịch vụ mà chủ th ể kinh tế đ em bán ra thị trườngtrong một thời kỳ nhất đ ịnh, tương ứng với mức giá cả, khả năng sản xuất, chi phísản xuất xác đ ịnh.Lượng cung phụ thuộc vào khả n ăng sản xuất, vào số lượng và chất lượng cácn guồn lực, các yếu tố sản xuất được sử dụng, năng suất lao động và chi phí sảnxuất. Giá cả của hàng hoá và d ịch vụ trên thị trường là yếu tố trực tiếp ảnh hưởngtới lượng cung về hàng hoá, dịch vụ đó. Cung t ỷ lệ thuận với giá. Giá cả cao thìcung lớn và ngược lại, giá cả thấp th ì cung giảm.Quan hệ cung cầu là quan hệ giữa những ngư ời bán và những người mua, giữanhững người sản xuất và người tiêu dùng; là những quan hệ có vai trò quan trọngtrong n ền kinh tế hàng hoá. Không phải chỉ có giá cả ảnh hưởng tới cung cầu m àquan hệ cung cầu ảnh hưởng tới việc xác đ ịnh giá cả trên th ị trường.Khi cung lớn hơn cầu, ngư ời bán phải giảm gía, giá cả có thể thấp h ơn giá trị hà ...