Văn hóa các tộc người Ả Rập nhìn từ khía cạnh tôn giáo

Bài viết này tiếp cận các nền văn hóa Ả Rập từ góc độ tôn giáo, với mục đích làm rõ các đặc điểm văn hóa cũng như vai trò của tôn giáo trong quá trình phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Văn hóa các tộc người Ả Rập nhìn từ khía cạnh tôn giáoTạp chí Đại học Thủ Dầu Một, số 2(9) – 2013 VAÊN HOÙA CAÙC TOÄC NGÖÔØI AÛ RAÄP NHÌN TÖØ KHÍA CAÏNH TOÂN GIAÙO Ngoâ Vaên Leä Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Xaõ hoäi vaø Nhaân vaên Ñaïi hoïc Quoác gia thaønh phoá Hoà Chí Minh TOÙM TAÉT Toân giaùo coù vai troø quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa toäc ngöôøi tieáp caän töø khía caïnhvaên hoùa, nhaát laø nhöõng toäc ngöôøi theo toân giaùo ñoäc thaàn. Trong nhieàu tröôøng hôïp, toân giaùoñoùng vai troø chuû ñaïo daãn ñeán nhöõng quaù trình phaân li hay nhöõng quaù trình qui tuï toäc ngöôøi.Tuy nhieân, neáu xem xeùt töø khía caïnh vaên hoùa, thì toân giaùo, cho duø laø toân giaùo ñoäc thaàn, cuõngchæ laø moät trong nhieàu thaønh toá vaên hoùa goùp phaàn laøm phong phuù vaên hoùa toäc ngöôøi. Bôûi vìcaùc toäc ngöôøi, tröôùc khi tieáp nhaän moät toân giaùo naøo ñoù, thì hoï ñaõ traûi qua moät quaù trình phaùttrieån laâu daøi vaø ñaõ coù moät neàn taûng vaên hoùa nhaát ñònh. Caùc toân giaùo du nhaäp vaøo chæ coù theågoùp phaàn laøm vaên hoùa toäc ngöôøi theâm phong phuù, maø khoâng ñuû söùc thay theá moät caùch trieät ñeånhöõng thaønh toá vaên hoùa ñaõ coù tröôùc ñoù. Nhöng coù moät thöïc teá laø, khoâng phaûi ôû nôi naøo cuõngxaûy ra moät tình huoáng töông töï. Ñoái vôùi caùc quoác gia AÛ Raäp, toân giaùo coù vai troø quan troïngñeán söï hình thaønh nhöõng neùt vaên hoùa khoâng phaûi chæ laø moät toäc ngöôøi cuï theå, maø ôû nhieàucoäng ñoàng cö daân sinh soáng taïi ñaây. Chính ñieàu naøy nhö laø moät minh chöùng veà vai troø cuûatoân giaùo, nhaát laø toân giaùo ñoäc thaàn, coù aûnh höôûng vaø chi phoái ñeán söï phaùt trieån cuûa nhieàu toäcngöôøi sinh soáng ôû caùc quoác gia khaùc nhau. Trong boái caûnh cuï theå cuûa caùc coäng ñoàng cö daân AÛRaäp, toân giaùo khoâng chæ goùp phaàn laøm phong phuù vaên hoùa, maø coøn coù vai troø quyeát ñònh ñeánsöï hình thaønh nhöõng neùt vaên hoùa chung cho caùc coäng ñoàng cö daân sinh soáng ôû caùc quoác giakhaùc nhau. Ñaây laø neùt khaùc bieät cuûa vuøng Trung Ñoâng trong quaù trình hình thaønh vaên hoùatoäc ngöôøi, neáu so saùnh vôùi caùc khu vöïc. Baøi vieát cuûa chuùng toâi tieáp caän vaên hoùa cuûa caùc toäcngöôøi AÛ Raäp töø khía caïnh toân giaùo vôùi mong muoán goùp phaàn laøm roõ theâm neùt ñaëc thuø vaênhoùa cuõng nhö vai troø cuûa toân giaùo trong tieán trình phaùt trieån. Töø khoùa: vaên hoùa toäc ngöôøi, ngöôøi AÛ Raäp, toân giaùo * Chuùng toâi ñaõ coù moät soá baøi vieát noùi veà trieån cuûa moät toäc ngöôøi, nhöng xeùt veàmoái quan heä giöõa toäc ngöôøi vaø toân giaùo (Ngoâ phöông dieän vaên hoùa, thì toân giaùo cuõng chæVaên Leä, 2003, 2004). Trong caùc baøi vieát ñoù, laø moät trong nhieàu thaønh toá (component)chuùng toâi ñaõ phaân tích moái lieân heä giöõa toäc vaên hoùa cuûa moät toäc ngöôøi. Vì vaäy, ôû trongngöôøi vaø toân giaùo trong tieán trình phaùt trieån moät quoác gia ña toäc ngöôøi, ña toân giaùo, thìlòch söû. Nhìn nhaän moái quan heä toäc ngöôøi böùc tranh vaên hoùa toäc ngöôøi ôû nöôùc ñoù raát ñatoân giaùo, chuùng toâi nhaän thaáy, cho duø toân daïng. Toân giaùo, nhaát laø toân giaùo ñoäc thaàn coùgiaùo coù vai troø nhö theá naøo ñoái vôùi söï phaùt taùc ñoäng raát lôùn ñeán khuynh höôùng toäc 3Journal of Thu Dau Mot University, No 2(9) – 2013ngöôøi ôû töøng quoác gia, töøng khu vöïc. Trong vaên hoùa cuûa caùc toäc ngöôøi khaùc. Söï hìnhthöïc teá toân giaùo laø taùc nhaân chính laøm cho thaønh vaên hoùa cuûa caùc nöôùc AÛ Raäp, beân caïnhquaù trình toäc ngöôøi coù theå höôùng tôùi phaân li nhöõng neùt chung coù tính phoå quaùt cuûa lòch söû(divergence) hay qui tuï (convergence). Khoâng nhaân loaïi, laïi coù nhöõng neùt ñaëc thuø. Vaäy ñaâulöu yù tôùi khía caïnh naøy cuûa toân giaùo, seõ tieàm laø nhöõng neùt ñaëc thuø cuûa vuøng ñaát naøy daãnaån nguy cô xung ñoät, vaø cuøng vôùi caùc vaán ñeà ñeán nhöõng khaùc bieät so vôùi caùc ñòa phöôngkinh teá, xaõ hoäi, coù theå daãn ñeán xung ñoät toäc khaùc trong quaù trình hình thaønh coäng ñoàngngöôøi toân giaùo trong caùc quoác gia ña toäc vaên hoùa? Ñeå coù theå tìm hieåu veà vaán ñeá naøy,ngöôøi, ña toân giaùo. chuùng toâi daønh moät soá trang noùi veà nhöõng Cho ñeán nay, do nhieàu lí do khaùc nhau, vaán chung cuûa quaù trình hình thaønh vaên hoùanhöõng vaán ñeà coù lieân quan tôùi khu vöïc Trung toäc ngöôøi.Ñoâng noùi chung ít ñöôïc nghi ...