Văn hóa khởi nghiệp

Bài viết này không nhìn môi trường khởi nghiệp dưới góc độ vật chất, thủ tục hành chánh, thuế và tài trợ cho những sáng kiến khởi nghiệp, nhưng được trình bầy dưới nhãn quan văn hóa khởi nghiệp một cách tổng thể: (1) nền văn hóa khích thích sáng tạo (2) gia đình nuôi dưỡng sự tự lập và sáng tạo; (3) trường học giảng dạy kích thích tư duy sáng tạo theo kiểu tư duy phản biện (critical thiking); (4) và văn hóa doanh nghiệp hướng về đổi mới (innovation oriented-corporate culture).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Văn hóa khởi nghiệp Tạp chí Kinh tế - Kỹ thuật VĂN HÓA KHỞI NGHIỆP Nguyễn Hữu Thân TÓM TẮT Vài năm gần đây, chúng ta thường nghe nói đến khởi nghiệp. Nghị quyết 35 của Chính phủ đã bàn về Quốc gia khởi nghiệp vào ngày 16/05/2016. Và để thực hiện Nghị quyết này, Bộ Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) đã ban hành Chương trình hành động hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, với các nhiệm vụ trọng tâm gồm: Phối hợp với các doanh nghiệp trong đào tạo - nghiên cứu khoa học; nghiên cứu đưa nội dung khởi nghiệp vào chương trình đào tạo;  xây dựng các đề án hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp. Bài viết này không nhìn môi trường khởi nghiệp dưới góc độ vật chất, thủ tục hành chánh, thuế và tài trợ cho những sáng kiến khởi nghiệp, nhưng được trình bầy dưới nhãn quan văn hóa khởi nghiệp một cách tổng thể: (1) nền văn hóa khích thích sáng tạo (2) gia đình nuôi dưỡng sự tự lập và sáng tạo; (3) trường học giảng dạy kích thích tư duy sáng tạo theo kiểu tư duy phản biện (critical thiking); (4) và văn hóa doanh nghiệp hướng về đổi mới (innovation oriented-corporate culture). Từ khóa: môi trường khởi nghiệp, văn hóa khởi nghiệp, tư duy phản biện, văn hóa doanh nghiệp định hướng đổi mới. THE ENTREPRENEURSHIP CULTURE ABSTRACT In recent years, we often hear of starting a business. Decision 35 of the Government (35/NQCP) on May 16, 2016 decided the business support and development to the year of 2020. In order to achieve this decision, the Ministry of Education and Training has published the action program to support sudents to start up a business with the following focuses: corporations of businesses in training, acadamic research; studying how to apply “the startup a business” to the education program; build up the projects to support students to start a business. This paper does not consider the environment on the point of physical matters, administrative procedures and financial supports for the sart-up initiatives, but it is presented on the viewpoint of the start-up/entrepreneurship culture in general: (1) the socio-culture exciting initiative conceptual thinking; (2) the familial culture nourishing the self-independence and creativity mind; (3)the class culture applying the critical-thinking teaching methodology; (4) and the innovation oriented-corporate culture Keywords: start-up environment, entrepreneurship culture, critical thiking, innovation oriented-corporate culture. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Vài năm gần đây, chúng ta thường nghe nói đến khởi nghiệp. Nghị quyết 35 của Chính phủ đã bàn về Quốc gia khởi nghiệp vào ngày 16/05/2016. Và để thực hiện Nghị quyết này, Bộ Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) đã ban hành Chương trình hành động hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp, với các nhiệm vụ trọng tâm gồm: Phối hợp với các doanh nghiệp trong đào tạo - nghiên cứu khoa học; nghiên cứu đưa nội dung khởi nghiệp vào chương trình đào tạo;  xây dựng các đề án hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp. 116 Hội thảo Khoa học Quốc tế ... Cụ thể là Bộ GD&ĐT vừa yêu cầu các học viện, trường đại học và cao đẳng báo cáo việc thực hiện hướng nghiệp, tư vấn việc làm hỗ trợ sinh viên trong quan hệ với doanh nghiệp và khởi nghiệp. Đây là căn cứ để Bộ hoàn thiện cơ sở thực tiễn xây dựng đề án “Hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp”. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nói: “Trường đại học cần có không gian cho cộng đồng startup”. Bộ chính thức phát động cuộc thi Start-up Uni 2016 cho người trẻ mê khởi nghiệp và đề xuất kết nối mạng lưới Việt kiều trên toàn thế giới hỗ trợ cho startup. Thật vậy, năm 2016 được lấy là năm khởi nghiệp của Việt Nam. Chính phủ đã đưa ra chương trình Silicon Valley Việt Nam với sự tham gia của hàng loạt ngân hàng, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp và quỹ đầu tư. Cùng với đó là chuỗi những hội thảo, sự kiện được tổ chức nhằm kết nối giữa các công ty khởi nghiệp, các nhà đầu tư với mong muốn tạo nên một hệ sinh thái khởi nghiệp. Và hàng loạt công ty khởi nghiệp đã xuất hiện. Và mới đây vào ngày 11-12-2017 Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ 11 đã khai mạc và cũng thảo luận về khởi nghiệp. Tất cả các hoạt động được nêu trên đây rất cần thiết cho môi trường khởi nghiệp. Tuy nhiên, cốt lõi của vấn đề khởi nghiệp là sáng kiến, tinh thần sáng tạo, đổi mới, tinh thần doanh nhân dám chấp nhận rủi ro (entrepreneurship). Đại hội Đoàn Toàn quốc lần thứ 11 ngày 11 tháng 12 năm 2017 cũng đã nêu “Khởi nghiệp thì cần vốn đầu tư nhưng quan trọng nhất vẫn là khát vọng, là ý chí sáng tạo để tìm ra những lợi thế và giải quyết khó khăn khi khởi nghiệp. Các bạn trẻ khởi nghiệp phải chấp nhận văn hóa thất bại”. Đó là gốc rễ của vần đề. Tất cả mọi thứ đều bắt nguồn từ văn hóa. Bài viết này không nhìn môi trường khởi nghiệp dưới góc độ vật chất, thủ tục hành chánh, thuế má và Nhà nước tài trợ cho những sáng kiến khởi nghiệp. Bài viết cũng không đề cập những bước đi cần thiết để doanh nghiệp khởi nghiệp thành công (sàng lọc ý tưởng tưởng, xây dựng một kế hoạch kinh doanh, đánh giá nguồn tài chánh, xác định cơ cấu doanh nghiệp, đăng ký với chính quyền, chọn lọc công nghệ, chọn lọc công nghệ, mua bảo hiểm, chọn đối tác, xây dựng nhóm, xây dựng thương hiệu của mình và quảng cáo, và tiến hành kinh doanh) , nhưng được trình bầy dưới nhãn quan rộng hơn, đó là văn hóa khởi nghiệp. Để có cái nhìn sâu hơn về khởi nghiệp, theo tôi trước tiên chúng ta phải có (1) một nền văn hóa- xã hội kích thích sáng tạo; (2) giáo dục gia đình nuôi dưỡng sự tự lập và sáng tạo; (3) phương pháp giáo dục tại trường học ở mọi cấp kích thích sáng tạo; và (4) sau cùng là văn hóa doanh nghiệp hướng về đổi mới. 2. VĂN HÓA XÃ HỘI KÍCH THÍCH SÁNG TẠO, KÍCH THÍCH KHỞI NGHIỆP? Trong phần phân tích về văn hóa kích thích sáng tạo hay kìm hãm sự sáng tạo, bài viết trình bầy bốn phạm vi của văn hóa: (1) Văn hóa xã hội nói chung, (2) Văn hóa gia đình, (3) Văn hóa giáo dục, (4) và sau cùng trình bầy sơ qua về văn hóa doanh nghiệp để chúng ta hiểu thêm về khởi nghiệp một cách toàn diện dành cho các công ty khích thích sáng tạo dám chấp nhận rủi ro tung ra thị trường một nhãn hiệu mới (brand name). 2.1. Văn Hó ...