Văn hóa Việt Nam: Toàn cầu hóa và thị trường

Cũng như trong một số nước khác ở Đông Nam Á, ở Việt Nam, toàn cầu hóa làm nảy sinh sự khu biệt "văn hóa": Văn hóa toàn cầu được tiếp nhận nhưng với những biến dạng quan trọng. Nói một cách khác là đang diễn ra sự tìm kiếm tính đồng nhất dân tộc, việc bảo vệ vẻ đặc thù văn hóa. Mời các bạn tham khảo bài viết sau đây của PGS.TS.A.A. Sokolov.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Văn hóa Việt Nam: Toàn cầu hóa và thị trường V¨n ho¸ ViÖt Nam: toμn cÇu ho¸ vμ thÞ tr−êng A.A. Sokolov Lª s¬n dÞch Lêi BBT: §©y lμ mét phÇn trong bμi viÕt kh¸ dμi mμ t¸c gi¶ Anatoli Sokolov göi ®¨ng t¹p chÝ Th«ng tin KHXH. A. A. Sokolov lμ PGS., TS. ng÷ v¨n, c¸n bé nghiªn cøu ViÖn §«ng ph−¬ng häc thuéc ViÖn HLKH Nga (RAN), nhμ ViÖt Nam häc quen biÕt víi giíi KHXH vμ V¨n häc - nghÖ thuËt ViÖt Nam. Sinh n¨m 1951, cùu sinh viªn tr−êng Lomonosov (MGU) næi tiÕng, Anatoli Sokolov ®am mª nghiªn cøu ViÖt Nam vμ yªu mÕn ®Êt n−íc, con ng−êi ViÖt Nam víi t×nh c¶m ®Æc biÖt. Cã ng−êi ®· gäi anh lμ “con l¹c ®μ dÎo dai, kh«ng sî l¹c b¹n, l¹c thêi trªn èc ®¶o ViÖt Nam häc” (Thñy Lª. http://5nam.ttvnol.com/russian/272418.ttvn/). A. A. Sokolov viÕt nhiÒu. Cã thÓ kÓ ra vμi t¸c phÈm tiªu biÓu: “Tõ ®iÓn ViÖt - Nga” (cïng so¹n víi Glebova, ng−êi b¹n ®êi cña GS., TS. Nikulin), 2003; “Quèc tÕ céng s¶n vμ ViÖt Nam”, 1999; “Nh÷ng ng−êi Nga ®Çu tiªn ®Õn ViÖt Nam”, 2008; “Nhμ v¨n ViÖt Nam thÕ kû XX”, 2008... Do khu«n khæ t¹p chÝ cã h¹n, b¹n ®äc nμo cã nhu cÇu t×m hiÓu toμn v¨n bμi viÕt cña A. A. Sokolov, xin mêi ®äc trong “Tμi liÖu phôc vô nghiªn cøu” cña ViÖn Th«ng tin KHXH n¨m 2008. § · nhiÒu lÇn ng−êi ta nhËn xÐt r»ng toμn cÇu ho¸ víi chiÕn l−îc phæ biÕn c¸c gi¸ trÞ ph−¬ng T©y ®· g©y ra sù h×nh thμnh cèt c¸ch tinh thÇn vμ nÕp sèng d©n téc. Thuéc sè c¸c x· héi nμy lμ ViÖt Nam, mét n−íc ®· b−íc lªn sù chèng ®èi bëi nh÷ng rμo c¶n ®−îc con ®−êng hiÖn ®¹i ho¸ kinh tÕ. duy tr× cña v¨n ho¸ truyÒn thèng – cña 1. Trong nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn c¸c x· héi mμ cÊu tróc dùa trªn nh÷ng cøu hiÖn ®¹i ng−êi ta th−êng nªu lªn gi¸ trÞ tinh thÇn truyÒn thèng vμ cã bèn qu¸ tr×nh hay bèn hiÖn t−îng toμn lÞch sö kh¸ l©u ®êi cña sù ph¸t triÓn cÇu ho¸ v¨n ho¸ diÔn ra ®ång thêi vμ v¨n minh. §ã lμ c¸c x· héi cã truyÒn g¾n bã víi nhau, cã t¸c ®éng qua l¹i víi thèng t−¬ng ®èi liªn tôc vμ l©u ®êi cña c¸c nÒn v¨n ho¸ b¶n ®Þa vμ cã ¶nh 46 Th«ng tin Khoa häc x· héi, sè 8, 2008 h−ëng nhÊt ®Þnh ®Õn chóng: 1) V¨n ho¸ tr×nh ®−îc ®iÒu hμnh, ®−îc lý gi¶i l¹i quèc tÕ cña c¸c giíi kinh doanh vμ trªn bèi c¶nh cña nh÷ng nhiÖm vô hiÖn chÝnh trÞ hμng ®Çu thÕ giíi; 2) V¨n ho¸ ®¹i ho¸ ®Êt n−íc, trong ®ã nhμ n−íc thÕ giíi mang tÝnh chÊt trÝ tuÖ; 3) V¨n ®ãng vai trß chñ ®¹o. ho¸ ®¹i chóng; 4) C¸c cuéc vËn ®éng x· 2. Toμn cÇu ho¸ v¨n ho¸ lμm biÕn héi (th−êng lμ c¸c cuéc vËn ®éng míi ®æi bèi c¶nh trong ®ã ®ang diÔn ra viÖc mang tÝnh chÊt t«n gi¸o). s¶n xuÊt vμ t¸i s¶n xuÊt c¸c nÒn v¨n TÊt c¶ c¸c hiÖn t−îng nμy cña toμn ho¸ d©n téc, lμm thay ®æi c¸c ph−¬ng cÇu ho¸ v¨n ho¸ (chóng còng lμ nh÷ng tiÖn vèn gióp cho nh÷ng qu¸ tr×nh Êy ®éng lùc) b»ng c¸ch nμy hay c¸ch kh¸c ®−îc thùc hiÖn. Nh−ng ¶nh h−ëng cô ®Òu hiÖn diÖn ë ViÖt Nam hiÖn nay, thÓ cña toμn cÇu ho¸ v¨n ho¸ ®Õn tÝnh nh−ng kh¸c biÖt vÒ h×nh thøc vμ tÝnh chÊt vμ hiÖu qu¶ cña c¸c nÒn v¨n ho¸ chÊt ¶nh h−ëng cña chóng ®Õn ®êi sèng d©n téc, ®Õn chÝnh quyÒn vμ ¶nh h−ëng x· héi ®Êt n−íc. nh÷ng t− t−ëng cña chóng, nh÷ng gi¸ trÞ vμ néi dung cña chóng - ®iÒu nμy Còng nh− trong mét sè n−íc kh¸c ë hiÖn nay h·y cßn rÊt khã x¸c ®Þnh. Tuy §«ng Nam ¸, ë ViÖt Nam, toμn cÇu ho¸ thÕ, cÇn ph¶i nãi r»ng chÝnh v¨n ho¸, lμm n¶y sinh sù khu biÖt “v¨n ho¸”: nh− Daniel Patrick Moinihen kh¼ng v¨n ho¸ toμn cÇu ®−îc tiÕp nhËn nh−ng ®Þnh, chø kh«ng ph¶i chÝnh trÞ, quyÕt víi nh÷ng biÕn d¹ng quan träng. Nãi ®Þnh sù thμnh c«ng cña mét x· héi nμy mét c¸ch kh¸c: ®ang diÔn ra sù t×m hay mét x· héi kh¸c. Tõ nh÷ng n¨m kiÕm tÝnh ®ång nhÊt d©n téc, viÖc b¶o 1960, ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp §«ng ¸, vÖ vÎ ®Æc thï v¨n ho¸. §iÒu quan träng vμ míi ®©y, ë c¶ n−íc ViÖt Nam XHCN, lμ lμm sao cho nh÷ng khuynh h−íng Êy d−íi ¶nh h−ëng cña nh÷ng nh©n tè ph¸t triÓn song song, t¹o thμnh sù nhÊt ®Þnh, ng−êi ta quan s¸t thÊy viÖc thèng nhÊt gi÷a toμn cÇu ho¸ vμ khu phôc håi ®¹o Khæng víi t− ...