Vật liệu cũ mà không cũ

Vật liệu cũ vẫn được sử dụng trong những công trình mới. Biết cách sử dụng, thì cũ mà vẫn đẹp, cũ mà không lạc hậu, cũ mà vẫn bền, vẫn hiệu quả, cũ mà... không cũ. Dùng vật liệu cũ sẽ tiết kiệm được chi phí trong xây dựng công trình, nhưng không chỉ có thế; nhiều khi, vật liệu cũ còn nói lên nhiều điều hơn thế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vật liệu cũ mà không "cũ" Vật liệu cũ mà không cũVật liệu cũ vẫn được sử dụng trong những công trình mới. Biết cách sử dụng, thì cũmà vẫn đẹp, cũ mà không lạc hậu, cũ mà vẫn bền, vẫn hiệu quả, cũ mà... không cũ.Dùng vật liệu cũ sẽ tiết kiệm được chi phí trong xây dựng công trình, nhưng không chỉ cóthế; nhiều khi, vật liệu cũ còn nói lên nhiều điều hơn thế...Từ chuyện tiết kiệmVật liệu cũ, trong phạm vi bài viết này được hiểu theo nghĩa rộng. Đó là những loại vậtliệu – thiết bị – cấu kiện đã được sử dụng trong công trình cũ, hay nói nôm na là đồ...“second hand”; là những loại vật liệu kiểu cũ, với nguyên vật liệu, cấu tạo, kiểu dáng,cách thức sản xuất – thi công đã cũ.Tường xây bằng sỏi cuội cỡ lớn (quán càphê Miền Đồng Thảo, Tp.HCM).Làm công trình mới, tâm lý chung ai cũng muốn dùng vật liệu mới, thiết bị mới. Tuynhiên trong thực tế nhiều loại vật liệu cũ vẫn được sử dụng, bởi nhiều lý do; mà mộttrong những lý do đó là kinh tế: sử dụng vật liệu cũ để tiết kiệm chi phí xây dựng. Khixây một ngôi nhà mới thay thế cho ngôi nhà cũ, các chủ nhà ít nhiều đều có những phânvân khi nhìn ngôi nhà cũ, với ý nghĩ: cái gì giữ lại, cái gì đem cho, cái gì... bán đồng nát,cái gì thành phế thải và đem vứt bỏ? Và cũng có rất nhiều ý nghĩ cho rằng cái này cái kiakhông sử dụng lại được vì không phù hợp với ngôi nhà mới, với thiết kế mới. Không hẳnvậy, nếu có sự đầu tư (chất xám) và chuẩn bị trước, rất nhiều thứ có thể sử dụng lại được.Một bộ cửa, một hệ khung mái, hoa sắt cửa sổ, những viên gạch xây, gạch lát nền, thiết bịđiện – nước... đều có thể sử dụng lại một cách hợp lý, khoa học, hiệu quả. Việc này nêncó sự trao đổi trước với người thiết kế, để đưa ra những giải pháp thiết kế kiến trúc – kỹthuật phù hợp với những vật liệu cũ; và cả việc tính toán khối lượng sao cho hợp lý. Tậndụng để tiết kiệm là một phần, nhưng chính yêu cầu này đôi khi lại gợi mở ra những ýtưởng sáng tạo trong thiết kế, cùng với việc tạo nên những chi tiết, điểm nhấn độc đáocho công trình. Với một số chủ nhà, nó cũng là kỷ niệm, ký ức của không gian cũ, thờigian cũ. Cũng phải nói thêm rằng, có một số loại vật liệu – thiết bị được sản xuất từ nhiềunăm trước, có khi lại có chất lượng tốt hơn những loại tương đương đang có trên thịtrường. Không ít chủ nhà vẫn lưu luyến và chép miệng: Bỏ thì tiếc vì nó vẫn còn tốt!Tất nhiên với việc sử dụng vật liệu “second hand” này, thì chỉ dành cho những công trìnhnhỏ, công trình nhà ở gia đình, quán xá...; không đòi hỏi khối lượng vật liệu thi công lớnvà phương thức thi công vẫn theo cách thủ công truyền thống.Với kiến trúc sư, nhà thiết kế; khi nhận được yêu cầu từ phía chủ nhà tái sử dụng vật liệucũ; hay đồ nội thất cũ; thì cũng là một điều khó khăn, nhưng cũng rất thú vị. Khách quanmà nói, không phải cái gì cũng có thể sử dụng lại được; nhưng nếu sử dụng lại, mà cóhiệu quả cao, trên nhiều phương diện: kinh tế, công năng, thẩm mỹ và cả giá trị tinh thần;thì đó là thành công đáng ghi nhận.Khá nhiều trường hợp vì sử dụng vật liệu cũ, thiết bị – cấu kiện, đồ nội thất cũ mà cả chủnhà lẫn kiến trúc sư cùng đồng tình điều chỉnh thiết kế sang một hướng khác, với mộtphong cách kiến trúc – nội thất khác. Ở nhiều công trình quán xá, nhà hàng; sử dụng vậtliệu cũ giống như một trò chơi, một sự thể nghiệm đầy hứng khởi, thú vị. Cũng không ítcác nhà thiết kế, nhà thầu thi công đã bỏ công sức thời gian săn lùng mua lại những vậtliệu cũ được thanh lý, để làm mới hay bổ sung cho khối lượng vật liệu công trình thi côngnhưng chưa đủ.Xu hướng hoài cổKiến trúc liên tục phát triển cùng nhu cầuxã hội, và công nghệ vật liệu cũng luônđáp ứng và đón đầu những nhu cầu củakiến trúc mới, hiện đại. Rất nhiều loại vậtliệu mới, công nghệ cao đã ra đời vớinhiều tính năng kỹ thuật ưu việt. Song,khi đã đủ đầy, thậm chí là thừa mứa đếnphát sợ với yếu tố hiện đại ấy, con ngườilại có tâm lý muốn trở về với những gìgiản dị, xưa cũ. Sống và làm việc nhiềutrong những kiến trúc hiện đại với nhữngvật liệu hiện đại như bêtông, kính, thép,inox... lạnh lẽo; gạch ceramic trơn phẳng,chất liệu nhựa composite vô cảm...; ngườita có cảm giác sợ và muốn tìm về với Tường xây gạch mộc, mái tranh (công trìnhnhững vật liệu, chất liệu của ngày xưa, và resort ở Phan Thiết, Bình Thuận).hồi tưởng về những không gian của ngàyxưa; như để tìm một sự cân bằng.Bản thân kiến trúc cũng có tính thời trang, chịu ảnh hưởng của tâm lý và tâm thế xã hội.Vẫn trên một đà phát triển chung, song kiến trúc cũng có những “mốt” trong từng thờikỳ, và có sự quay vòng, hồi khứ. Có những phong cách kiến trúc (đi cùng các loại vậtliệu tương ứng) đã qua hàng chục năm, lại được đón nhận, ưa chuộng và trở thành tràolưu mới. Và vì vậy, xu hướng hoài cổ đã làm cho việc sử dụng vật liệu cũ thành một nhucầu, không chỉ đơn thuần là tiết kiệm nữa. Vật liệu cũ ở đây, (ngoài phần nhỏ được tái sửdụng từ công trình cũ nguyên bản), thực tế là những vật liệu được sản xuấ ...