vật lý hạt nhân hiện đại (phần i: cấu trúc hạt nhân): phần 1

cuốn sách vật lý hạt nhân hiện đại giới thiệu với bạn đọc một cách hệ thống các kiến thức cơ bản tối thiểu về cấu trúc hạt nhân, một lĩnh vực rất thiết yếu của vật lý hạt nhân. nội dung của phần "cấu trúc hạt nhân" sau đây gồm có 4 chương,, trong phần 1 sẽ giới thiệu đến bạn đọc 2 chương đầu, đó là: các tính chất đặc trưng của hạt nhân và tương tác mạnh giữa các nucleon. mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
vật lý hạt nhân hiện đại (phần i: cấu trúc hạt nhân): phần 1ViÖn n¨ng lîng nguyªn tö ViÖt Nam§µo TiÕn KhoavËt lý h¹t nh©n hiÖn ®¹iPhÇn I: CÊu tróc h¹t nh©nNhµ xuÊt b¶n Khoa Häc vµ Kü ThuËtHµ Néi - 2010Tñ s¸ch chuyªn kh¶o vµ gi¸o tr×nh ®µo t¹oViÖn N¨ng lîng Nguyªn tö ViÖt NamvËt lý h¹t nh©n hiÖn ®¹iPhÇn I: CÊu tróc h¹t nh©nT¸c gi¶: PGS. TS. §µo TiÕn KhoaChÞu tr¸ch nhiÖm xuÊt b¶n: TS. Ph¹m V¨n DiÔnBiªn tËp: ThS. NguyÔn Huy TiÕnTr×nh bµy b×a: Xu©n DòngNhµ xuÊt b¶n Khoa häc vµ Kü thuËt70 TrÇn Hng §¹o - Hµ NéiIn 300 cuèn, khæ 19 x 27 cm t¹i Xëng in NXB V¨n hãa D©n téc.Sè §KKHXB: 215-2010/CXB/18-17/KHKT, cÊp ngµy 5/3/2010.QuyÕt ®Þnh xuÊt b¶n sè: 65/Q§XB - NXBKHKT - 5/5/2010.In xong vµ nép lu chiÓu Quý II/2010.2Lêi nãi ®ÇuVËt lý h¹t nh©n (VLHN), mét trong nh÷ng chuyªn ngµnh c¬ së vµ truyÒnthèng nhÊt cña vËt lý hiÖn ®¹i, lµ mét m«n häc chÝnh ®îc d¹y ngay tõ n¨mhäc thø hai hoÆc thø ba cho sinh viªn khoa vËt lý cña phÇn lín c¸c trêng ®¹ihäc tæng hîp, ®¹i häc b¸ch khoa... trªn thÕ giíi. Kh¸c víi nhiÒu chuyªn ngµnhkhoa häc, VLHN cã mét vai trß rÊt ®Æc biÖt trong lÞch sö nh©n lo¹i nhê nh÷ngøng dông cña VLHN trong x©y dùng vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ ®iÖn h¹t nh©n(còng nh c«ng nghÖ vò khÝ h¹t nh©n cña mét sè cêng quèc lín). Tõ cuèithÕ kû 20 cho ®Õn nay, víi sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng nghÖ kü thuËt h¹tnh©n trong nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau cña y tÕ, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp... viÖcgi¶ng d¹y VLHN ®· ®îc lan réng sang nhiÒu c¬ së ®µo t¹o cña kh«ng Ýt c¸c®¹i häc y, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp... trªn thÕ giíi.T¹i ViÖt Nam, VLHN còng lµ mét m«n d¹y truyÒn thèng cña c¸c khoa vËtlý c¸c trêng ®¹i häc lín tõ vµi thËp kû nay. Tuy nhiªn, do nh÷ng lý do kh¸chquan vµ chñ quan kh¸c nhau, cho ®Õn nay chóng ta vÉn thiÕu mét bé s¸ch gi¸otr×nh vµ s¸ch chuyªn kh¶o chuÈn cho ®µo t¹o ®¹i häc vµ sau ®¹i häc còng nhnghiªn cøu trong lÜnh vùc VLHN. Lµ mét nhµ khoa häc víi gÇn 30 n¨m c«ngt¸c nghiªn cøu vµ ®µo t¹o trong lÜnh vùc VLHN, t¸c gi¶ ®· viÕt cuèn s¸ch nµydùa trªn nh÷ng kiÕn thøc, kinh nghiÖm cña chÝnh b¶n th©n víi mong muèn®îc ®ãng gãp cïng c¸c ®ång nghiÖp x©y dùng mét tñ s¸ch chuÈn vÒ VLHNhiÖn ®¹i cho c¸c ®äc gi¶ ViÖt, ®Æc biÖt cho c¸c sinh viªn khoa vËt lý t¹i c¸ctrêng ®¹i häc còng nh c¸c nhµ nghiªn cøu trÎ trong c¸c lÜnh vùc kh¸c nhaucña khoa häc h¹t nh©n ë ViÖt Nam. S¸ch nµy ®îc xuÊt b¶n nh phÇn thø nhÊtcña bé s¸ch vÒ VLHN hiÖn ®¹i vµ giíi thiÖu víi b¹n ®äc mét c¸ch hÖ thèngc¸c kiÕn thøc c¬ b¶n tèi thiÓu vÒcÊu tróc h¹t nh©n,mét lÜnh vùc rÊt thiÕtyÕu cña VLHN. Nh÷ng hiÓu biÕt vÒ cÊu tróc h¹t nh©n lµ c¬ së cÇn thiÕt giópta n¾m ®îc b¶n chÊt vËt lý cña c¸c qu¸ tr×nh ph¶n øng, ph©n r· vµ t¬ng t¸c3cña h¹t nh©n. PhÇn thø hai cña bé s¸ch nµy t¸c gi¶ sÏ giíi thiÖu víi b¹n ®äc,trong mét phong c¸ch tr×nh bµy t¬ng tù, c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒh¹t nh©nph¶n øngmµ b¹n ®äc cã thÓ hiÓu ®îc mét c¸ch hÖ thèng sau khi ®· ®îclµm quen víi néi dung cña phÇn thø nhÊt. Víi nhu cÇu héi nhËp quèc tÕ ngµycµng cao, tiÕng Anh ®· trë thµnh mét c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®îc ®èi víi c¸cc«ng t¸c gi¶ng d¹y vµ nghiªn cøu trong mäi lÜnh vùc. §Ó gãp phÇn gióp b¹n®äc trong viÖc sö dông nh÷ng nguån tµi liÖu tham kh¶o quèc tÕ trong lÜnh vùcVLHN, t¸c gi¶ ®· cè g¾ng giíi thiÖu tªn c¸c nguyªn tè, ®ång vÞ h¹t nh©n b»ngtiÕng Anh còng nh tõ dïng t¬ng ®¬ng trong tiÕng Anh cña ®a sè chuyªn tõthêng gÆp trong VLHN (ë trong ngoÆc ®¬n ngay sau ®ã). Ngoµi ra, ®«i dßnggiíi thiÖu ng¾n gän vÒ c¸c nhµ VLHN quèc tÕ ®îc nh¾c ®Õn trong s¸ch nµycòng ®îc ®a vµo néi dung cña s¸ch ®Ó gióp b¹n ®äc biÕt qua lÞch sö VLHNcòng nh cã ®îc lßng t«n kÝnh cÇn thiÕt ®èi víi nh÷ng tªn tuæi lín nµy.MÆc dï VLHN rÊt khã d¹y vµ hiÓu ®îc khi cha cã nh÷ng kiÕn thøc c¬b¶n vÒ ®iÖn ®éng lùc häc, vËt lý nguyªn tö vµ c¬ häc lîng tö, ch¬ng 1 cñas¸ch nµy ®îc viÕt b»ng mét ng«n ng÷ ®¬n gi¶n ®Ó giíi thiÖu ng¾n gän nhngxóc tÝch vÒ c¸c tÝnh chÊt vËt lý ®Æc trng cña h¹t nh©n mµ cã thÓ hiÓu ®îc ®èivíi c¸c b¹n ®äc míi chØ häc qua nh÷ng kiÕn thøc c¬ së cña vËt lý ®¹i c¬ng.Do ®ã, ch¬ng 1 cã thÓ ®îc dïng ®Ó häc còng nh tham kh¶o trong c¸c gi¸otr×nh VLHN ®¹i c¬ng ë c¸c trêng ®¹i häc. Trong c¸c nguån s¸ch tham kh¶oquèc tÕ cã rÊt nhiÒu gi¸o tr×nh hay cã thÓ ®îc dïng cïng víi s¸ch nµy tronghäc tËp vµ gi¶ng d¹y VLHN ®¹i c¬ng. T¸c gi¶ ®· chän läc vµ giíi thiÖu víib¹n ®äc mét sè tªn s¸ch cô thÓ [1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11] trong phÇn tµiliÖu tham kh¶o. §Æc biÖt, mét nguån gi¸o tr×nh tiÕng ViÖt mµ cã thÓ ®îc thamkh¶o vµ bæ sung cho mét sè néi dung cña ch¬ng 1 lµ gi¸o tr×nh VLHN cñat¸c gi¶ Ng« Quang Huy [12].Do t¬ng t¸c vËt lý bao trïm trong VLHN lµ t¬ng t¸c m¹nh, víi b¶n chÊt4vËt lý rÊt kh¸c víi t¬ng t¸c ®iÖn tõ ®Æc trng cho vËt lý nguyªn tö vµ vËt lýchÊt r¾n, toµn bé ch¬ng 2 ®îc dµnh ®Ó giíi thiÖu nh÷ng tÝnh chÊt c¬ b¶n nhÊtcña t¬ng t¸c m¹nh gi÷a c¸c nucleon, h¹t thµnh phÇn cÊu tróc lªn h¹t nh©n.B¶n chÊt vËt lý cña t¬ng t¸c gi÷a hai nu ...