Vẻ đẹp núi Vệ Linh - Nơi Thánh Gióng về trời

.Quần thể di tích Đền Sóc (Sóc Sơn, Hà Nội) với những di tích thờ phụng, tôn vinh người anh hùng Thánh Gióng trải từ chân núi lên đến đỉnh núi Vệ Linh, nằm trong địa bàn thôn Vệ Linh, xã Phù Linh (trước kia thuộc Vĩnh Phúc, từ năm 1976 chuyển về trực thuộc Hà Nội). Nguyên thủy, đền Sóc xây dựng từ năm 980, thời Tiền Lê (980 - 1009), đến nay đã trải qua 13 lần trùng tu, lần gần nhất diễn ra năm 1992 nhưng vẫn giữ được kiểu dáng kiến trúc, quy mô, vị trí...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vẻ đẹp núi Vệ Linh - Nơi Thánh Gióng về trờiVẻ đẹp núi Vệ Linh - Nơi Thánh Gióng về trờiQuần thể di tích Đền Sóc (Sóc Sơn, Hà Nội) với những ditích thờ phụng, tôn vinh người anh hùng Thánh Gióng trải từchân núi lên đến đỉnh núi Vệ Linh, nằm trong địa bàn thônVệ Linh, xã Phù Linh (trước kia thuộc Vĩnh Phúc, từ năm1976 chuyển về trực thuộc Hà Nội). Nguyên thủy, đền Sócxây dựng từ năm 980, thời Tiền Lê (980 - 1009), đến nay đãtrải qua 13 lần trùng tu, lần gần nhất diễn ra năm 1992 nhưngvẫn giữ được kiểu dáng kiến trúc, quy mô, vị trí của các côngtrình.Trong thế kỷ XX, mặc dù phải trải qua hai cuộc kháng chiếnchống ngoại xâm nhưng hầu như các di tích trong khu vựckhông bị ảnh hưởng. Hiện nay, do sự phân cấp quản lý, tu tạokhá cụ thể và hiệu quả, khu di tích thực sự là một điểm đếnđầy hấp dẫn đối với du khách gần xa khi đến thăm lại nơi đãra đời những huyền thoại tuyệt đẹp về con người Việt Namtrong quá trình dựng nước và giữ nước.Trước khi lên thăm các ngọn núi, du khách vào thăm các ditích ở khu vực dưới chân núi Sóc. Đó là đền Trình, đền Mẫu,chùa Đại Bi và đền Thượng, bốn điểm di tích được bố trí rấtgần nhau. Tâm điểm của quần thể di tích là đền Thượng, nơithờ đức Thánh Gióng, người đã có công đánh đuổi giặc Ân rakhỏi bờ cõi nước nhà. Đó là ngôi đền có quy mô đồ sộ, kiếntrúc theo kiểu chuôi vồ, bên ngoài gồm 5 gian hai chái, phíatrong là hậu cung. Cách bài trí trong đền, cách sắp xếp đồthờ, khí tự... tạo ra sự linh thiêng của nơi thờ cúng thần linh,mang đậm dấu ấn văn hóa Việt.Theo con đường quanh co dẫn lên núi Sóc, du khách sẽ tớithăm nơi người anh hùng Thánh Gióng để lại dấu tích trướckhi bay về trời.Núi Sóc Sơn nằm trong hệ thống mạch núi Tam Đảo, gồmnhiều ngọn núi nằm trên hai huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) vàSóc Sơn (Hà Nội), tạo thành ranh giới tự nhiên giữa Hà Nộivà các tỉnh lân cận. Núi Sóc còn có tên gọi là núi Mã, núiDền hay núi Vệ Linh, cách trung tâm huyện lỵ 4km về phíaTây. Đứng ở một vị trí thuận lợi trên đỉnh núi, du khách cóthể bao quát cả một vùng non nước mỹ lệ.Không xa núi Sóc là ngọn Hàm Lợn (trên núi Hàm Lợn, còngọi là núi Chân Chim), ngọn cao nhất trong hệ thống núi ởSóc Sơn với 462m so với mực nước biển. Đó chính là đỉnhcủa núi Độc Tôn theo sử cũ và từng được ghi lại trong ca daocổ với niềm tự hào về truyền thống đánh giặc của dân tộc(Nhất cao là núi Ba Vì/Thứ ba Tam Đảo, thứ nhì Độc Tôn –tất nhiên là cách đo theo cảm hứng tự hào về bề dày truyềnthống yêu nước và đánh giặc của dân tộc chứ không phải làcách đo thuần túy theo khoa học). Đó còn là nơi mà quậnHẻo Nguyễn Danh Phương đã lập doanh trại để nổi dậychống lại chế độ phong kiến Lê - Trịnh hà khắc những năm40 của thế kỷ XVIII.Phía Đông núi Hàm Lợn có núi Don cao 327m. Về phía Bắccó núi Thanh Lanh cao 427m, núi Bà Tượng cao 334m, núiLục Dinh cao 294m. Ngoài ra, còn có các ngọn núi Bàn Cờ,Cao Tung, Mũi Cày, Trảm Tướng...Lịch sử ngẫu nhiên (mà cũng tất nhiên chăng?) khi chọn núiSóc Sơn cao 308m để ghi lại dấu ấn lịch sử hào hùng quahình tượng người anh hùng làng Gióng “phá tặc thượng hiềmtam tuế vãn/đằng không do hận cửu thiên đê” (đánh giặc lúcba tuổi vẫn cho là muộn/lên chín tầng trời vẫn hận chưa cao -thơ Chu Thần Cao Bá Quát, 1805- 1855).Đứng trên đỉnh núi Vệ Linh, tương truyền là nơi ThánhGióng bay về trời, du khách sẽ cảm nhận hết vẻ đẹp về hìnhthế địa lý, vẻ đẹp thiên nhiên của ngọn núi có rất nhiều thôngvà còn khá nhiều cổ thụ trong khu vực thắng cảnh. Cũngtrong giây phút đặt chân lên chỗ người anh hùng huyền thoạisau khi hoàn thành sứ mạng của mình đã bay lên trời trongánh hào quang sáng rực, du khách có thể hình dung lại cảmột quá khứ hào hùng để thêm tự hào về đất nước mình, dântộc mình.Tại khu vực di tích đền Sóc, vào ngày 6 tháng Giêng âm lịchhàng năm, nhân dân trong vùng lại tưng bừng bước vào lễ hội3 ngày để tưởng nhớ người anh hùng Thánh Gióng (còn tạiquê hương của người anh hùng, làng Phù Đổng, Gia Lâm, thìlễ hội diễn ra vào ngày 09/4). Trò chơi đặc sắc nhất của lễ hộiđền Sóc là trò cướp giò hoa. Giò hoa gồm 500 bông được làmbăng tre non, mô phỏng lại tích Thánh Gióng khi roi sắt gẫyđã nhổ tre hai bên đường làm vũ khí tiếp tục đánh giặc.Tương truyền, trong lễ hội đầu tiên thuở xa xưa, khi dân làngdâng giò hoa tre, loại hoa có sắc mà không có hương này lênlễ Thánh thì được Thánh chấp nhận vì nó tinh khiết, khôngcó loài ong bướm nào có thể làm ô uế được. Trò cướp giòhoa diễn ra trong ngày đầu tiên của lễ hội, chỉ sau chừng nửagiờ khi đã kết thúc phần tế Thánh. Đó là phần hứng khởi nhấtcủa những người tham dự lễ hội đền Sóc, không chỉ là tròmua vui, giải trí mà thực sự đã đi vào tiềm thức, tâm linh vănhóa những người dự hội, để lại dấu ấn tinh thần sâu sắc. ...