Về mối quan hệ giữa 'Hoàng Việt luật lệ' và 'Đại Thanh luật lệ'

Bài viết tìm hiểu mối quan hệ giữa Hoàng Việt luật lệ của nhà Nguyễn với Đại Thanh luật lệ của nhà Thanh trên cơ sở khảo cứu một cách cụ thể văn bản của hai bộ này để hy vọng có được cái nhìn khách quan hơn đối với Hoàng Việt luật lệ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Về mối quan hệ giữa “Hoàng Việt luật lệ” và “Đại Thanh luật lệ”VE M O I O U A N HE G I U A H O A N G V I E T L U A T LE • • • • V A D A I T H A N H L U A T LE • • • NGUYEN THI THU THUY* T Toeing Viet luqt le la bo luat thanh ldi thdi, khdng cdn phu hdp vdi thue tien xa -L -L van cua trieu Nguyen - trieu dai hdi nUa.quan chu cuoi cung cl Viet Nam. Moi quan Le khdng phai la tuc le ma nguyen lahe giiia Hoeing Viet luqt le vdi cac bd luat nhiing ban xd an trong thUc te, dUdc xet lakhac trong lich sii che do quan chu d Viet quan trong nen dUa them vao bo luat. CacNam cung nhu v6i cac bo luat d Trung Hoa dieu le bd sung kem vdi cac dieu luat lam(nhat la luat nha Thanh), da dUdc nhieu bdt di tinh ly thuyet cua bd luat, phu hdphoc gia trong va ngoai mfdc tim hieu tren hdn vdi thUc t i l n xa hoi dUdng thdi. Vi the,nhiing goc do khac nhau. cac dieu le thudng cd tinh thiic tien hdn so Trong pham vi bai viet nay, chiing toi vdi dieu luat.muon tim hieu them mdi quan he giiia Cach ket cau dieu khoan thanh haiHodng Viet luqt le cua nha Nguyen vdi phan lullt va le vita bao dam dUdc tinh dnDai Thanh luqt le cua nha Thanh, tren cd dinh cua luat phap, viia the hien sU linhsd khao ciiu mot each cu the van ban cua hai hoat trong qua trinh thiic hien cac quybo nay (tif cau true bo luat den so liidng, ten dinh phap luat, thuan tien cho ngudi thigoi dieu luat, noi dung cac dieu luat, dieu le) hanh va ngudi chap hanh luat. Day dUdcde hy vong co dUdc cai nhin khach quan hdn danh gia la budc tien mdi trong lich sd lapddi vdi Hodng Viet luqt le. phap cua nha Minh - Thanh d Trung Quoc. Do vay, viec nha Nguyen tiep thu ket cau 1. Ket cau va ten goi cua bo luat cua bd luat nha Thanh cung phan nao cd Xet ve ket cau, cac dieu khoan trong the ly giai dUdc. Cung gidng nhu each nhaHodng Viet ludt le chia lam luat va le. Ket Thanh da bao luu ket cau cua bo Daicau nay la md phdng bd luat cua nha Thanh d Minh luqt tap gidi phu le cudi thdi MinhTrung Quoc, khdng gidng vdi ket cau cua bd trong bd luat cua trieu dai minh (1).Qudc trieu hinh luqt nha Le trudc dd. Vi ket cau bo luat la md phdng cua nha Theo quan niem cua ngiidi Trung Hoa, Thanh nen ten goi cua bo luat nha Nguylnluat la thudng phdp muon doi,, tiic la cac khdng phai la Hinh thu nhu nha Ly, nhadieu khoan chep t i i cac bd lu&t cd, diidc coi Tran hoae Qudc trieu hinh luqt cua nha Lenhu la khudn vang thudc ngoc khdng the bd 1 ma la Hodng Viet luqt le cung nhu lu&tdUdc, du cd the cac dieu luat ay da trd nen nha Thanh la Dai Thanh luqt le. ThS. Khoa Lich sd - Trudng Dai hoc Stf pham Ha Ndi20 Rghien cuu Lich sir, so 2.2011 Gidng nhu Dai Thanh luqt le, Hodng 1 nha Thanh. Ngoai cac dieu luat, dieu le cdnViet luqt le ngoai quyen dau la muc luc cac co may diem dang liiu y sau day:dieu luat, bang (hay do), the le ve phuc - O tren dau trang giay co nhiing dieutang, dien giai thuat ngQ, cac quyen con lai chii thich in bang chii nhd de cho biet nguondiidc chia thanh 6 the loai, tiidng ling vdi gdc cua cac dieu luat, hoae cho biet nhiingviec cua 6 bo: Lai, Bo, Le, Binh, Hinh, ban an co lien quan den dieu luat ay.Cong. Chi tiet nhu sau: - Trong moi dieu luat, dieu le in chii ldn Quyen thii 1: Muc luc dieu luat, bang thudng cd in xen chii nhd de chii thich cac(hay do), the le ve trang phuc tang, dien ldi le hoae danh t i i trong dieu luat.giai thuat ngQ. - Sau cac dieu luat cdn cd nhiing dieu Quyen thu! 2 va 3: Danh luat le, 45 dieu. chii giai chinh van, theo dd, cac cau van trong luat diicic trinh bay lai diidi mot hinh Quyen thii 4 va 5: Lai luat, 27 dieu. thdc khac cho de hieu. Quyen thii 6, 7 va 8: Ho luat, 66 dieu. Sii gidng nhau ve mat hinh thiic nhu 1 Quyen thii 9: Le luat, 26 dieu. vay le tii nhien se diia nhiing anh hudng ve Quyen thd 10 va 11: Binh luat, 58 dieu. mat ndi ...