Vi phim và vi phiếu

Steve Dalton - Giám đốc Dịch vụ tại hiện trường, Trung tâm Bảo quản Tư liệu Đông Bắc Giới thiệu Trong khi người ta đang hô hào cổ vũ cho cuộc cách mạng số, bảo quản bằng microfilm vẫn thầm lặng khẳng định vai trò chiến lược chuyển dạng tài liệu để bảo quản được đánh giá cao và áp dụng rộng rãi. Tại sao vậy? Sự phổ dụng bền bỉ của việc bảo quản bằng vi phim chính là nhờ tính thực tiễn của nó. Không giống như dạng số, vi phim là sản phẩm của một loại công...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vi phim và vi phiếu Vi phim và vi phiếuSteve Dalton - Giám đốc Dịch vụ tại hiện trường, Trung tâm Bảo quản Tưliệu Đông BắcGiới thiệuTrong khi người ta đang hô hào cổ vũ cho cuộc cách mạng số, bảo quản bằngmicrofilm vẫn thầm lặng khẳng định vai trò chiến lược chuyển dạng tài liệuđể bảo quản được đánh giá cao và áp dụng rộng rãi. Tại sao vậy?Sự phổ dụng bền bỉ của việc bảo quản bằng vi phim chính là nhờ tính thựctiễn của nó. Không giống như dạng số, vi phim là sản phẩm của một loạicông nghệ đã qua kiểm nghiệm và gần như ổn định, được điều chỉnh bởinhững tiêu chuẩn quốc gia được xây dựng rất kỹ lưỡng. Khi được tạo ra vàbảo quản theo những tiêu chuẩn này, vi phim có thể tự hào về tuổi thọ lên tớihơn 500 năm. Một điều cũng cần lưu ý là trong khi các dữ liệu số cần có mộthệ thống truy hồi phức tạp để tiếp cận được kho dữ liệu này thì vi dạng (viphim và vi thẻ) có thể đọc được bằng bắt thường nhờ sử dụng ánh sáng vàphóng đại.Phải thừa nhận là khả năng truy cập đối với các loại vi dạng kém xa so vớikhả năng truy cập của công nghệ số. Tuy nhiên, vi dạng có thể nâng cao khảnăng truy cập thông tin mà nếu không có nó sẽ không thể có bởi vì tài liệugốc ở một nơi cách xa hoặc dẽ bị hỏng và/hoặc mất trong quá trình thao tác.Vi dạng cũng không quá đắt để sản xuất hoặc sao chép.Một dấu hiệu quan trọng khẳng định việc bảo quản bằng vi phim vẫn tiếp tụccần thiết chính là vì nó vẫn đang được ủng hộ trên toàn quốc.Viện Khoa học Nhân văn Quốc giaViện Khoa học Nhân văn Quốc gia (NEH) tiếp tục ủng hộ việc bảo quảnnhững cuốn sách và ấn phẩm nhiều kỳ giấy giòn bằng vi phim thông quaPhòng Bảo quản và Truy cập.Năm 1998, Quốc hội Mỹ cho phép NEH triển khai một dự án kéo dài haimươi năm nhằm bảo quản những nội dung học thuật của khoảng ba triệucuốn sách giấy giòn thuộc các kho tài liệu nghiên cứu trên khắp nước Mỹ.Theo George Farr, Giám đốc Phòng Bảo quản và Truy cập của NEH, tới nayđã có 72 thư viện và hiệp hội thư viện thuộc 42 bang thamg gia vào nỗ lựchợp tác này. Khi dự án vẫn đang được tài trợ này kết thúc, sẽ có khoảng862.418 tài liệu sẽ được chụp vào vi phim.Chất liệu phimTrải qua nhiều năm, các vi dạng thường xuất hiện dưới nhiều chất liệu phimkhác nhau, bao gồm cellulose nitrate, cellulose acetate và polyester.Vi dạng chất liệu cellulose nitrate, cũng giống như các loại phim cellulosenitrate khác, khá dễ cháy, dễ thải ra những khí độc theo thời gian, và dễ bịphân huỷ tự nhiên. Cho đến đầu những năm 1950, người ta đã ngừng hoàntoàn việc sản xuất tất cả các phim chất liệu cellulose nitrate nhằm mục đíchthương mại.Phim chất liệu cellulose acetate, được quảng cáo là loại phim an toàn vàkhông cháy, sẽ tiếp tục thoái hoá tự nhiên theo thời gian. Quá trình thoái hoábị đẩy nhanh khi phim chất liệu cellulose acetate không được bảo quản hợplý. Mặc dù rất nhiều vi phim acetate được sản xuất, loại phim này khôngđược chấp nhận là phương tiện bảo quản vi dạng.Polyester là chất liệu phim duy nhất hiện được khuyến nghị sử dụng trongbảo quản bằng vi phim. Vừa bền vừa ổn định, phim polyester đen trắng cótuổi thọ lên tới trên 500 năm nếu bảo quản trong những điều kiện phù hợp.Các loại vi dạngVi dạng xuất hiện dưới một số loại định dạng. Những định dạng quen thuộcnhất là loại phim cuộn 16mm hoặc 35mm và vi thẻ, trong đó vi thẻ tronggiống như một tấm thẻ bằng nhựa. Phim cuộn, dù loại 16mm hay 35mm, đềucó thể cắt thành những đoạn ngắn và bảo quản trong các bao sạch để tạo ravi thẻ. Ba loại phim phổ biến nhất trong các bộ sưu tập vi dạng là: bạcgelatin, diazo và có lỗ.Phim chất liệu bạc gelatin (hay bạc halogen)Loại phim này dựa trên công nghệ tương tự với công nghệ ảnh đen trắng vàloại vi dạng phù hợp nhất đối với mục đích lưu trữ. Hình ảnh được tạo rabằng cách để các hợp chất bạc nhạy sáng trong chất bắt sáng trên phim ra ánhsáng. Hình ảnh cuối cùng được tráng bằng hoá chất, tuy nhiên những hoáchất có khả năng gây hại được rửa sạch trong quá trình xử lý. Bản phim bạcgaletin gốc (master) hầu như luôn là ảnh âm bản, tuy nhiên có thể nhân thêmcác dương bản hoặc âm bản khác. Mặt chứa chất bắt sáng của phim là mặtmờ, trong khi mặt không chứa chất bắt sáng là mặt bóng. Các loại phim chấtliệu bạc galetin hiện đại có tuổi thọ rất dài khi được bảo quản ở điều kiện phùhợp và sử dụng bình thường ở thư viện.Phim diazoLoại phim này chứa các muối diazonium trong lớp phủ ngoài kết hợp các nốtliên kết chất nhuộm nhằm tạo ra màu sắc mạnh và dày đặc. Đưa phim ra bứcxạ cực tím (UV) sẽ làm cho các muối này phân rã và mất khả năng kết nối.Trong quá trình diazo, phim được đưa ra phóng xạ bằng cách in trực tiếp từbản gốc. Các axít được sử dụng trong lớp phủ ngoài nhằm ngăn cản phản ứngliên kết bằng cách đặt vào chất kiềm mạnh (thường là a-mô-ni-ắc) và thuốcnhuộm hình thành trong những vùng không bị kiềm. Hình ảnh được sao trựctiếp từ bản gốc. Phim diazo có trên thị trường gồm nhiều loại mầu khác nhau,kể cả màu đen. Phim này có thể là ...