Vị trí của các doanh nghiệp Nông - Lâm - Ngư trong hệ thống doanh nghiệp ở tỉnh Nghệ An nhìn từ góc độ nộp ngân sách

Thuế thu từ các doanh nghiệp không những là nguồn đóng góp vào ngân sách hết sức quan trọng, nó còn là thước đo trình độ phát triển của bản thân các doanh nghiệp của một ngành. Nếu sản xuất, kinh doanh lớn mạnh, mức nộp ngân sách sẽ lớn và ngược lại. Nghệ An là một tỉnh có hơn 60% dân số sống bằng nông nghiệp; ngành này cũng đóng góp hơn ¼ GDP của địa phương. Tuy vậy, hàng năm số thuế thu được từ các doanh nghiệp của ngành này chiếm một tỷ lệ hết sức khiêm tốn, khoảng từ 3 đến 4%. Kết quả đó là do số lượng các doanh nghiệp lớn trong ngành này không nhiều và thường chỉ dừng lại ở mức độ sơ chế. Thực trạng này, đòi hỏi nhà nước cần có những giải pháp hữu hiệu, trong đó có thuế, để khuyến khích các doanh nghiệp trong ngành phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Vị trí của các doanh nghiệp Nông - Lâm - Ngư trong hệ thống doanh nghiệp ở tỉnh Nghệ An nhìn từ góc độ nộp ngân sách Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 1/2017 THOÂNG BAÙO KHOA HOÏC VỊ TRÍ CỦA CÁC DOANH NGHIỆP NÔNG - LÂM - NGƯ TRONG HỆ THỐNG DOANH NGHIỆP Ở TỈNH NGHỆ AN NHÌN TỪ GÓC ĐỘ NỘP NGÂN SÁCH THE ROLE OF AGRICULTURE–FORESTRY-FISHERY BUSINESSES IN THE SYSTEM OF ENTERPRISES IN NGHE AN PROVINCE FROM BUDGET CONTRIBUTION PERSPECTIVE Nguyễn Minh Sửu1, Trần Đình Chất2 Ngày nhận bài: 08/12/2015; Ngày phản biện thông qua: 22/2/2016; Ngày duyệt đăng: 10/3/2017 TÓM TẮT Thuế thu từ các doanh nghiệp không những là nguồn đóng góp vào ngân sách hết sức quan trọng, nó còn là thước đo trình độ phát triển của bản thân các doanh nghiệp của một ngành. Nếu sản xuất, kinh doanh lớn mạnh, mức nộp ngân sách sẽ lớn và ngược lại. Nghệ An là một tỉnh có hơn 60% dân số sống bằng nông nghiệp; ngành này cũng đóng góp hơn ¼ GDP của địa phương. Tuy vậy, hàng năm số thuế thu được từ các doanh nghiệp của ngành này chiếm một tỷ lệ hết sức khiêm tốn, khoảng từ 3 đến 4%. Kết quả đó là do số lượng các doanh nghiệp lớn trong ngành này không nhiều và thường chỉ dừng lại ở mức độ sơ chế. Thực trạng này, đòi hỏi nhà nước cần có những giải pháp hữu hiệu, trong đó có thuế, để khuyến khích các doanh nghiệp trong ngành phát triển. Từ khóa: Thuế, thước đo, nông - lâm - ngư, doanh nghiệp, khuyến khích ABSTRACT Tax collected from businesses is not only an important contribution to national budget but also a reflective indicator of businesses’ development level. If the activities of production and business develop, businesses’ contribution to national budget increases and vice versa. Over 60% of Nghe An province’s population live in agriculture, and this industry also contributes more than one forth to the local GDP. However, annual tax collected from agricultural businesses is only at modest level, about from 3 to 4% of the local budget. This result comes from the fact that the amount of big businesses is very small and their production is just at the preliminary level. This status requires the government to issue effective solutions including improving tax policies to encourage the development of businesses in this area. Keywords: Tax, businesse, indicator, development level, preliminary level, effective solutions, tax policies I. ĐẶT VẤN ĐỀ “Thuế là hình thức đóng góp theo nghĩa vụ do luật qui định cho các tổ chức và cá nhân trong xã hội nộp cho nhà nước bằng một phần thu nhập của mình vào ngân sách để đáp ứng nhu cầu chi tiêu của nhà nước” [3]. Thông qua 1 2 Kiểm toán Nhà nước khu vực II, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An Khoa Kinh tế - Trường Đại học Nha Trang 106 • TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG số thuế nộp vào ngân sách, có thể thấy vị trí, vai trò của các ngành trong nền kinh tế. Nghệ An là một trong những tỉnh có diện tích và dân số lớn nhất nước; dân cư trên địa bàn chủ yếu sống bằng nghề nông; GDP của ngành này chiếm một tỷ trọng đáng kể trong Tạp chí Khoa học - Công nghệ Thủy sản Số 1/2017 tổng GDP của cả Tỉnh. Chính vì vậy, vấn đề đặt ra làm sao để phát triển các doanh nghiệp chế biến, dịch vụ, hậu cần nhằm tạo điều kiện cho ngành thay đổi diện mạo, thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội, phục vụ quốc kế, dân sinh. Để làm rõ vị trí của các doanh nghiệp trong ngành, có thể xem xét, đánh giá thông qua số lượng doanh nghiệp hiện đang hoạt động, cũng như số thuế của nó hàng năm đóng góp vào ngân sách nhà nước.. Đây là những doanh nghiệp có vốn lớn, doanh thu cao, số nộp thuế nhiều, hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu, do Cục thuế Nghệ An trực tiếp quản lý. Chính vì vậy, nếu làm rõ được vị trí của các doanh nghiệp này thông qua số lượng đơn vị tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh, số thuế nộp vào ngân sách, có thể có những giải pháp hữu hiệu nhằm nâng cao vị trí của các doanh nghiệp trong khối này trong các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Phương pháp thống kê mô tả được thực hiện thông qua việc sử dụng số bình quân, tần số, số tối đa và tối thiểu. Phương pháp thống kê so sánh gồm cả so sánh số tuyệt đối và so sánh số tương đối để đánh giá động thái phát triển của hiện tượng, sự vật theo thời gian và không gian. III. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 1. Hệ thống doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An Qua Bảng 1, ta thấy, tổng số lượng doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh Nghệ An do Cục Thuế trực tiếp quản lý, có sự biến động mạnh trong kỳ nghiên cứu. Nếu như năm 2011, tổng số là 503 thì năm 2012 lên tới 679, tức tăng 176 DN hay tăng 35%. Sang năm 2013, số DN chỉ còn 474, giảm 205 tức giảm 30,2%. Như vậy, xét về tổng thể, trong năm 2012 các doanh nghiệp có tiến bộ vượt bậc, khi những doanh nghiệp này có sự phát triển về mặt quy mô. II. ĐỐI TƯỢNG, CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ Tuy nhiên, qua năm 2013, tình hình lại trở nên PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU xấu đi, khi một số lượng lớn doanh nghiệp lại Đối tượng nghiên cứu là vị trí của các sụt giảm về quy mô kinh doanh. doanh nghiệp Nông - Lâm - Ngư trong hệ Có thể nói, sự biến động này là quá lớn, thống doanh nghiệp của tỉnh Nghệ An. Cơ sở ngay cả trong trường hợp môi trường kinh tế lý thuyết mà bài báo này vận dụng là những toàn cầu cũng như trong nước có nhiều bất lợi, vấn đề lý luận liên quan đến thuế và kinh tế khi tình hình suy thoái chưa được hồi phục, và phát triển của các ngành trong nền kinh tế nói chung nền kinh tế đang trong thời kỳ bất ổn. quốc dân. Phương pháp thống kê bao gồm Từ đó ta thấy tình hình sản xuất kinh doanh trên chủ yếu là thống kê mô tả và thống kê so sánh. địa bàn Tỉnh gặp rất nhiều khó khăn, bất lợi. Bảng 1. Cơ cấu các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Nghệ An thời kỳ 2011 - 2013. STT Ngành nghề hoạt động 1 2 3 4 CN chế biến, chế tạo Xây dựng, lắp đặt Vận tải, kho bãi Thương mại Bán buôn Bán lẻ 5 Nông-Lâm-Thủy sản 6 Dịch vụ, lưu trú 7 Khai khoáng Tổng cộng Năm 2011 Năm 2012 Năm 2013 Số lượng Tỉ trọng (%) Số lượng Tỉ trọng (%) Số lượng Tỉ trọng (%) 133 157 19 93 81 12 17 56 28 503 26,4 31,2 3,8 18,5 16,1 2,4 3,4 11, ...