VIÊM BÌ MỦ ( Pyodermites ) (Kỳ 1)

Đại cương ; Bình thường trên da có nhiều tạp khuẩn, phần lớn là tụ cầu và liên cầu, nhiều nhất là ở những vùng lắm lông và lắm mồ hôi, các nếp kẽ, lỗ chân lông. Nơi tập trung mồ hôi, chất bã nhờn, bụi bẩn cũng là cửa ngõ để vi khuẩn xâm nhập vào da.Trong những điều kiện thuận lợi như cơ thể suy yếu, vệ sinh kém, ngứa gãi, sây xát da.… tạp khuẩn trên da tăng sinh, tăng độc tố gây nên bệnh ngoài da gọi chung là viêm da mủ. Người ta thường...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VIÊM BÌ MỦ ( Pyodermites ) (Kỳ 1) VIÊM BÌ MỦ ( Pyodermites ) (Kỳ 1) Giáo trình Bệnh Da và hoa liễu HVQY I - Đại cương ; Bình thường trên da có nhiều tạp khuẩn, phần lớn là tụ cầu và liên cầu,nhiều nhất là ở những vùng lắm lông và lắm mồ hôi, các nếp kẽ, lỗ chân lông. Nơitập trung mồ hôi, chất bã nhờn, bụi bẩn cũng là cửa ngõ để vi khuẩn xâm nhập vàoda. Trong những điều kiện thuận lợi như cơ thể suy yếu, vệ sinh kém, ngứagãi, sây xát da.… tạp khuẩn trên da tăng sinh, tăng độc tố gây nên bệnh ngoài dagọi chung là viêm da mủ. Người ta thường phân thành viêm bì mủ do tụ cầu và viêm bì mủ liên cầu,nhưng ít khi hai loại cầu khuẩn đó hoạt động riêng rẽ mà phần nhiều cùng phốihợp gây bệnh. Điều trị viêm bì mủ không những chỉ điều trị chứng nhiễm khuẩn tại chỗngoài da, mà còn phải chú ý nâng cao sức đề kháng, thay đổi phản ứng của cơ thể,nhất là đối với viêm bì mủ mãn tính, tái phát dai dẳng. Trong bộ đội thường gặp ở những người công tác lao động, chiến đấu căngthẳng, hay bị chấn thương xây sát trên da, vệ sinh thiếu sót, dinh dưỡng kém.Viêm bì mủ còn là tổn thương thứ phát của nhiều bệnh ngoài da gây ngứa như ghẻEczema, sẩn cục… II- Viêm bì mủ do tụ cầu : Tụ cầu thường gây tổn thương viêm nang lông, biểu hiện bằng những mụnmủ ăn khớp với lỗ chân lông, rải rác hoặc thành cụm ở bất cứ vùng da nào trừ lòngbàn tay, bàn chân. Có những thể bệnh chính sau: 1/ Viêm nang lông nông(superficial folliculitis):( còn gọi là chốc Bockhart) - Là tình trạng viêm nông ở đầu lỗ chân lông. Ban đầu lỗ chân lông hơisưng đỏ, đau, sau thành mụn mủ nhỏ, quanh chân lông có quầng viêm. Vài ngàysau mụn mủ khô, để lại một vẩy tiết nâu xẫm tròn. Sau cùng vẩy bong không để lạisẹo. - Vị trí thường gặp ở đầu, trán, gáy, cằm, lưng. Ở mi mắt gọi là chắp. Ở dađầu trẻ em thường để lại sẹo nhỏ, trụi tóc lấm tấm. - Điều trị cũng giản đơn : chấm cồn Iốt 1-3%, dung dịch xanh methylen1%. Bôi mỡ chloroxid 1%,kem silver,mỡ bactroban, mỡ fucidin 2/ Viêm nang lông sâu :(Deep folliculitis) - Do tụ cầu vàng có độc tố cao. - Ban đầu chỉ là mụn mủ quanh lỗ chân lông, nhưng nhiễm khuẩn ngàycàng sâu làm cho tổ chức quanh nang lông nhiễm cộm. Viêm lan rộng và sâu hơnthành nhiều mụn mủ rải rác hoặc cụm lại thành đám đỏ, cứng cộm gồ gề nặn ramủ. - Viêm nang lông sâu ở vùng cằm, mép, gáy, ria tóc,đầu. gọi là Sicosis, tiếntriển dai dẳng hay tái phát. - Điều trị : Tại chỗ bằng dung dịch sát trùng ( cồn Iốt 1-3% xanh methylen 1%) mỡkháng sinh Penixilin, Chloroxid 1%, oxyd vàng thuỷ ngân 10%.mỡ bactroban,mỡfucidin. - Nếu nặng cho uống từng đợt kháng sinh chung. Kết hợp cho thuốc giải cảm, an thần, nếu cần có thể cho tiêm vacxin tụ cầu. Tránh trà sát mạnh làm vỡ mủ, lan mủ ra vùng da lân cận. 3/ Đinh nhọt : ( furoncle) - Cũng là trạng thái viêm nang lông. Vì độc tố cầu khuẩn cao nên viêm toànbộ nang lông, lan ra cả tổ chức xung quanh, làm hoại tử cả một vùng biểu hiệnthành ngòi gồm tế bào, xác bạch cầu. - Vị trí hay gặp ở gáy, lưng, mông, các chi. - Tiến triển ; Ban đầu nổi thành u đỏ, đau, quanh chân lông,nắn cứng cộm(Giai đoạn 1): Dần dần u mềm có triệu chứng ba động làm mủ,tạo ngòi.( Giai đoạn2): Khoảng ngày thứ 8-10 nhọt mềm nhũn, vỡ mủ nặn ra một ngòi đặc sau đó lànhsẹo ( Giai đoạn 3). Nếu đinh nhọt to có thể kèm theo sốt, nổi hạch đau ở vùng tương xứng Đinh nhọt ở lỗ tai giữa rất đau, nhân dân gọi là đằng đằng. Đinh nhọt ở vùng quanh miệng gọi là đinh râu rất nguy hiểm, có thể gâytắc tĩnh mạch, nhiễm trùng huyết không nên chích nặn sớm. Hậu bối (carbuncle) còn gọi là đinh hương sen, là một cụm đinh nhọt gặpở vùng gáy giữa hai bả vai, xương cùng. Do tụ cầu vàng độc tính cao, gây viêmlan sâu rộng đến chân bì và hạ bì làm hoại tử cả một vùng . Thường gặp ở ngườigià, người suy yếu . Toàn thân bệnh nhân yếu mệt, sôt cao có triệu chứng nhễmkhuẩn nhiễm độc nặng . tại chỗ bị sưng nề, đỏ tím có nhiều mủ, nhiều ngòi, lỗ chỗnhư tổ ong. Có thể dẫn tới nhiễm khuẩn huyết, , ở mông và xương cùng gây hoạitử hoặc loét có khi chạm vào mạch máu to làm chảy máu ồ ạt. Nhọt bầy là nhiều đinh nhọt mọc liên tiếp đợt này đến đợt khác, dai dẳnghàng tháng. Thường gặp ở người suy nhược lao tâm lao lực, hoặc đái đường. - Điều trị : Đối với đinh nhọt ; không nên nặn chích sớm. Khi mới nổi sưng đỏ, cứng :chấm cồn I ốt 3-5% hoặc bôi ichthyol tinh chất, có điều kiện chạy sóng ngắn. Khinhọt đã vỡ mủ nặn hết ngòi ra, chấm thuốc màu hoặc bôi mỡ kháng sinh, toànthân cho uống hoặc tiêm một đợt kháng sinh. Đối với đinh râu : tuyệt đối tránh chích nặn bôi cồn iod 3%. K ...