Viêm đa thần kinh

Biện chứng đông y: Thể tạng vốn hư nhược, hàn thấp thấm vào phá hoại bên trong kinh mạch cơ da, khí huyết bị trở ngại, gân mạch không thư. Cách trị: ích khí kiện tì, tán hàn trừ thấp, thông kinh hoạt lạc. Đơn thuốc: Khởi nuy thang. Công thức: Sinh hoàng kỳ 30g, Tây đảng sâm 15g, Bạch truật 9g, Mạch nha (sao) 15g, Trần bì 3g, Quảng mộc hương 5g, Thǎng ma 3g, Tế tân 3g, Bạch phụ tử 5g, Kê huyết đằng 9g, Thân cân thảo 15g, Ngưu tất 9g, Mã tiền tử (chế) 1,5g, Viễn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Viêm đa thần kinh Viêm đa thần kinh Biện chứng đông y: Thể tạng vốn hư nhược, hàn thấp thấm vào phá hoại bên trong kinh mạchcơ da, khí huyết bị trở ngại, gân mạch không thư. Cách trị: ích khí kiện tì, tán hàn trừ thấp, thông kinh hoạt lạc. Đơn thuốc: Khởi nuy thang. Công thức: Sinh hoàng kỳ 30g, Tây đảng sâm 15g, Bạch truật 9g, Mạch nha (sao) 15g,Trần bì 3g, Quảng mộc hương 5g, Thǎng ma 3g, Tế tân 3g, Bạch phụ tử 5g, Kêhuyết đằng 9g, Thân cân thảo 15g, Ngưu tất 9g, Mã tiền tử (chế) 1,5g, Viễn chí 9g.Sắc uống mỗi ngày 1 thang. Hiệu quả lâm sàng: Thường XX, nam, 23 tuổi, sơ chẩn ngày 14-6-1978.Bệnh nhân nói thể tạng vốn hư nhược, 10 ngày trước sau khi phòng sự xong thìxuống sông với đồ vật, sáng sớm hôm sau ngủ dậy thấy từ thắt lưng xuống tới haiđầu gối đều tê, hai hôm sau càng nặng chân tay rã rời không làm gì được, bìu dáico lên bụng. Đã điều trị ở địa phương không khỏi. Sau đó đến một bệnh viện điềutrị, chẩn đoán là viêm da thần kinh, đã dùng vitamin B12... nhưng không thấy kếtquả mới đến chúng tôi xin điều trị. Bệnh nhân thấy toàn thân tê dại tay chân nặngtrĩu, hai chân thõng, miệng không khát, âm nang teo, trong lòng không yên. Đạitiểu tiện điều hòa. Chất lưỡi đỏ tái, rêu lưỡi mỏng trắng hơi vàng, mạch trầm tế hơisác. Chứng này là Tì hư khí nhược, hàn tháp thấm vào kinh lạc da cơ, đúng làthuộc phạm trù nuy tí của đông y. Sách Tố vấn, Chương Uỷ luận viết: Trịnuy độc thủ dương minh. Chính thuộc dương minh, bể lục phủ ngũ tạng chủnhuận tông cân, tông cân chủ thúc thì lợi cơ quan. Dựa vào đó, cho dùng Khởinuy thang, người bệnh dùng 3 thang, bệnh đã thấy giảm một nửa, dùng liền 12gthang, các triệu chứng mất hẳn, đi bộ hơn 2km về nhà, khỏi bệnh. Theo dõi 3tháng, mọi mặt đều tốt công tác như thường. Bàn luận: Ca bệnh này dùng Khởi nuy thang, trong đó có Sinh hoàng kỳ, Đảng sâm,Bạch truật, Trần bì, Mạch nha (sao), Mộc hương để ích khí kiện tì hòa vị. Thǎngma thang phát tì dương, thúc cho tì khí thông tới tứ chi, bắp thịt. Tế tân, Bạch phụtử, Thân cân thảo, Ngưu tất, Mã tiền tử (chế), Kê thuyết đằng khư phong tán hàn,trừ thấp lợi khiếu, thông kinh hoạt lạc, Viễn chí làm yên tâm thần, các vị phối ngũtất tì khí thǎng, khí huyết hòa, hàn thấp khử, kinh mạch thông, lợi cho cơ quankhỏi được bệnh nuy. Viêm động mạch lớn (chứng vô mạch) Biện chứng đông y: Khí hư huyết tí. Cách trị: ích khí dưỡng huyết, thống tí phục mạch. Đơn thuốc: Hoàng kỳ quế chi ngũ vật thang gia vị. Công thức: Hoàng kỳ 15g, Quế chi 9g, Bạch thược 9g, Đương quy 9g, Thục địa 9g, Kêhuyết đằng 15g, Ngưu tất 9g, Sinh khương 9g, Đại táo 4 quả. Sắc uống mỗi ngàymột thang. Hiệu quả lâm sàng: Quách XX, nữ 40 tuổi, công nhân, có chồng. Sơ chẩn ngày 16-5-1977:toàn thân da thịt đau mỏi, tê, gầy gò dần dần, vô mạch, bệnh đã hơn hai tháng mớiđến xin khám. Người bệnh thấy toàn thân da thịt đau mỏi tê nhất là chi phải càngnặng. Lúc phía bên tay phải da thịt rất đau đớn tê dại thì lan truyền làm cổ bênphải và suốt bả vai cũng đau mỏi, lúc bắp chân bên phải da thịt đau tê dại thì lantận gót chân phải đau tê. Đau tê như vậy bất kể thời tiết, sút dần dần. Cuối kỳ thìkinh nguyệt màu nhạt, lượng ít. Khám thấy người gầy gò tinh thần bạc nhược, sắcmặt không tươi, đầu óc khô xác, tiếng nói yếu, ít hơi, lười nói. Chất lưỡi tương đốinhạt, rêu lưỡi khá sạch, vô mạch (hai bên các chỗ Nhân nghênh, Thốn khẩu, Xungdương đều không bắt được mạch). Mời hội chẩn tây y bằng hai bên động mạchcảnh, động mạch nách cũng như động mạch đùi đều không thấy đập, động mạchvế hai bên đều đập yếu, động mạch chủ bụng đập mạnh hơn, ở tim và động mạchchủ không nghe thấy tạp âm rõ rệt. Điện tâm đồ: nhịp tim dạng hang không đều.Kiểm tra huyết lưu đồ tay chân: dòng máu ở các chi chậm, thành mạch máu đànhồi kém, dòng huyết lưu ở chi dưới bên phải giảm, bên trái thì tốt hơn. Huyết lưuđồ phù hợp với bệnh viêm động mạch lớn. Không đo được huyết áp hai bên cánhtay. Chiếu điện tim phổi không có gì khác thường. Uống liền 30 thang Hoàng kỳquế chi ngũ vật thang gia vị. Khám lần thứ hai ngày 19-7: sau khi uống thuốc thì da thịt toàn thân đỡ đautê mỏi và các chứng kể trên đều nhẹ. Bài thuốc trên thêm xuyên khung 3g để tǎngcường hoạt huyết thông tí, thêm Trần bì 6g để phòng trệ xung Thục địa, Bạchthược, uống tiếp 30 thang. Khám lần thứ ba ngày 19-8: sau khi uống thuốc thì toànthân da thịt về cơ bản hết đau tê mỏi, các chứng hư nhược khác cũng cải thiệntheo. Hai bên Nhân nghênh, Thốn khẩu và Xung dương đều bắt được mạch đậpnhưng còn trầm trì tế nhược. Đo được huyết áp hai bên cánh tay là 80/60mm Hg.Vẫn giữ bài thuốc ngày 16-5, cứ cách 3-5 ngày lại uống 1 thang để củng cố tácdụng. Ngày 18-5-1979 gửi thư hỏi thǎm được biết bệnh khỏi, bắt được mạ ...