VPQ cấp và mãn tính trong điều trị UCS part4

Thiếu máu nhược sắc không do thiếu sắt: + Rối loạn chuyển hóa huyết sắc tố trong nhiễm độc, trong trường hợp cơ thể thiếu đạm va vitamin B6: sự thiếu các acid amin cần thiết, lam cho thiếu năng lượng kéo dai gây ra thiếu máu, thường trong thiếu máu do thiếu protein thường lẫn trong thiếu sắt va acid folic phối hợp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
VPQ cấp và mãn tính trong điều trị UCS part4xư¬ng la ®Æc trưng cña thiÕu m¸u do thiÕu s¾t.ư ThiÕu m¸u nhưîc s¾c kh«ng do thiÕu s¾t:+ Rèi lo¹n chuyÓn hãa huyÕt s¾c tè trong nhiÔm ®éc, trong trưênghîp c¬thÓ thiÕu ®¹m va vitamin B6: sù thiÕu c¸c acid amin cÇn thiÕt, lamchothiÕu n¨ng lưîng kÐo dai g©y ra thiÕu m¸u, thưêng trong thiÕum¸u dothiÕu protein thưêng lÉn trong thiÕu s¾t va acid folic phèi hîp...+ Héi chøng Thalassemia: ®ưîc xÕp vao nhãm thiÕu m¸u tan m¸uditruyÒn nhưng vßng sinh cña hång cÇu ng¾n ngay va giai ®o¹n tanm¸ucÊp hiÕm ®ưîc thÊy trªn l©m sang.Do viÖc tæng hîp sai chuçi globin ( hoÆc ) cña ph©n tö HbA ëngưêi líndÉn tíi mét cÊu tróc Hb thiÕu sãt va g©y nªn qu¸ tr×nh tæng hîp Hbkh«ngthÝch hîp ë hång cÇu, h×nh thanh nªn nh÷ng hång cÇu nhá nhưîcs¾c. §©y lanhãm bÖnh huyÕt s¾c tè ngay cang trë nªn phøc t¹p cã nhiÒu nh÷ngyÕu tè dÞnguyªn: h×nh thøc ®ång hîp tö cña Thalassemia, tr¹ng th¸i dÞ hîptö va sùphèi hîp cña gien Thalassemia víi nh÷ng gien g©y bÖnh Hb kh¸c,nh÷ng rèilo¹n di truyÒn va nh÷ng rèi lo¹n Hb trong thêi kú thai nhi.Héi chøng Thalassemia ®ưîc xÕp lo¹i ®¬n gi¶n la: nÆng, trungb×nh vanhÑ, cã vÕt víi nh÷ng h×nh ¶nh l©m sang la kÕt qu¶ cña sù kÕt hîpkh«ng ®ångnhÊt gi÷a c¸c gen thiÕu sãt ë nhiÔm s¾c thÓ sè 16 va sè 11. Nh÷ngthiÕu sãt cãthÓ ¶nh hưëng ®Õn sù tæng hîp globin ë nh÷ng møc ®é kh¸c nhauva cã nh÷ngc¬ chÕ bÖnh kh¸c nhau ®ưîc xÕp dùa trªn sù thiÕu hôt mét phÇnhay toan bégien, nh÷ng bÊt thưêng do mÊt ®o¹n, thiÕu ®o¹n hoÆc chuyÓn ®o¹ntõ nh÷nggien cã cÊu tróc b×nh thưêng.308Copyright@Ministry Of Health2.1.2. ThiÕu m¸u ưu s¾c, tÕ bao toa. Nguyªn nh©n:Chñ yÕu do thiÕu vitamin B12 hoÆc acid folic, hoÆc c¶ hai.ư ThiÕu acid folic: ngo¹i trõ nh÷ng rèi lo¹n hÊp thu thiÕu acid folichayfolat thưêng do ¨n kiªng kh«ng thÝch hîp (®Æc biÖt nh÷ng ngưêitrungniªn, nghiÖn rưîu, thiÕu ¨n hoÆc bÖnh do ch¸n ¨n) hoÆc do t¨ngnhu cÇusö dông trong bÖnh ¸c tÝnh, cã thai, sèt cao, nhiÔm khuÈn v.v…ThiÕu folat thưêng phèi hîp víi thiÕu s¾t nhiÒu h¬n la thiÕu B12,®ưîcthÊy trong héi chøng rèi lo¹n hÊp thu, cã thai va bÖnh ¸c tÝnh®ưêng ruét - d¹day víi nh÷ng ch¶y m¸u kÝn ®¸o.ư ThiÕu vitamin B12+ ChÕ ®é ¨n kh«ng thÝch hîp: ngưêi ¨n chay.+ ThiÕu yÕu tè néi bao gåm: thiÕu m¸u ¸c tÝnh trong bÖnh Addison;thiÕu yÕu tè néi bÈm sinh; do phÉu thuËt c¾t d¹ day ….+ Sù ph©n ly phøc hîp B12 va yÕu tè néi: vi khuÈn ph¸t triÓn m¹nhtrongbÖnh tói thõa, x¬ cøng b×, bÖnh Whipple.+ BÖnh ®ưêng ruét: bÖnh kÐm hÊp thu m¹n tÝnh nhiÖt ®íi håi trangtËnbÞ ¶nh hưëng; bÖnh Crohn; c¾t bá trªn 60cm ruét håi; s¸n…+ C¸c nguyªn nh©n kh¸c: thiÕu dÞch tôy nÆng, nhưîc gi¸p, dïngthuèc…b. Sinh bÖnh häc cña thiÕu m¸u ưu s¾c tÕ bao toư Acid folic ®ưîc ph©n bè hÇu hÕt ë c¸c m« c¬ thÓ, ®Æc biÖt la gan.C¸c dÉnchÊt cña acid folic tham gia vao chuyÓn hãa mét sè acid amin, basepurin, pyrimidin cña acid nucleic, thiÕu acid folic lam cho sù ph©nchia tÕbao bÞ chËm l¹i nhÊt la nh÷ng tÕ bao ®æi míi nhanh như tÕ baom¸u g©ythiÕu m¸u. C¸c tÕ bao c¬ thÓ ngưêi kh«ng tæng hîp ®ưîc acid folicma c¬thÓ ®ưîc cung cÊp acid folic qua thøc ¨n. Acid folic cã nhiÒu trongthÞt,gan, thËn, trøng, men mèc va ë hÇu hÕt c¸c rau xanh sÉm mau.ư Vitamin B12 bao gåm c¸c chÊt gäi la cobalamin. Vitamin B12 cãtrong tÊtc¶ c¸c tæ chøc cña c¬ thÓ, nhưng tËp trung chñ yÕu ë gan va thËn.Vitamin B12 rÊt cÇn thiÕt cho tæng hîp acid amin va tæng hîpm¹ch ADNtrong sù ph©n chia tÕ bao. ThiÕu viatmin B12 lam sù ph©n chia tÕbaochËm l¹i, ®Æc biÖt ë c¸c tæ chøc nhanh như tæ chøc t¹o m¸u g©ynguy c¬thiÕu m¸u.Vitamin B12 ®ưîc tæng hîp do c¸c vi khuÈn chñ yÕu la vi khuÈn ëruét. ëngưêi sù tæng hîp nay kh«ng ®ñ cho nhu cÇu c¬ thÓ ma ph¶i ®ưîcbæ sung quathøc ¨n.Nguån thøc ¨n cã vitamin B12 gåm thÞt nhÊt la thÞt bß, gan, s÷a,trøng.Vitamin B12 tư¬ng ®èi bÒn v÷ng víi nhiÖt.309Copyright@Ministry Of Healthc. BiÓu hiÖn l©m sang va cËn l©m sang cña thiÕu m¸u ưu s¾c tÕ baotoư Khi do thiÕu acid folic:+ Næi bËt nhÊt la: da xanh, niªm nhît nh¹t, ngưêi bÖnh mÖt mái,chãngmÆt, kÐm ho¹t ®éng, lao ®éng yÕu, khã thë khi g¾ng søc.+ TriÖu chøng vÒ tiªu hãa như ch¸n ¨n, buån n«n, hay n«n, tiªuch¶y,viªm miÖng, viªm lưìi - lưìi mÊt gai, gan to.+ TriÖu chøng vÒ thÇn kinh như mÖt mái, run tay ch©n, chãng mÆt,t¨ngtrư¬ng lùc c¬.+ §èi víi phô n÷ cã thai: thiÕu m¸u do thiÕu acid folic dÔ bÞ sÈythai, ®Înon, c©n nÆng trÎ thÊp, dÞ tËt thai, nhau b¸m bÊt thưêng dÔ cã nguyc¬tai biÕn s¶n khoa.+ CËn l©m sang: biÓu hiÖn lưîng hång cÇu gi¶m, huyÕt s¾c tègi¶m, hångcÇu kh«ng ®Òu, thÓ tÝch hång cÇu trung b×nh >100fl, hång cÇu lưíigi¶m thÊp. XN tñy ®å thÊy nhiÒu nguyªn hång cÇu khæng lå.VÒ hãa sinh acid folic huyÕt thanh gi¶m dưíi 3ag/ml, folat hångcÇu< 100ag/ml.ư Khi do thiÕu vitamin B12:+ ThiÕu m¸u tõ tõ, da xanh, niªm nhît nh¹t.+ Rèi lo¹n tiªu hãa như ch¸n ¨n, hay n«n, tiªu ch¶y, viªm lưìi,gan cãthÓ ...