Xác định đột biến exon 3, 9 gen CDH1 trên bệnh nhân ung thư dạ dày thể lan tỏa

Đột biến soma gen CDH1 đã được chứng minh là một trong những cơ chế phân tử thứ 2 gây ra ung thư dạ dày thể lan tỏa. Phương pháp nghiên cứu: chúng tôi tiến hành giải trình tự 2 exon 3 và 9 gen CDH1 của 50 bệnh nhân ung thư dạ dày thể lan tỏa có tuổi trung bình là 51,42 tuổi, điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân Đội 108 và Bệnh viện K cơ sở Tân Triều từ tháng 01/2016 đến tháng 12/2017. Phát hiện 2 trong số 50 bệnh nhân ung thư dạ dày lan tỏa (chiếm 4%) có đột biến trên exon 9 là đột biến thay thế 1298T > A, làm thay thế acid amin Valin bằng Aspartate; đột biến chưa được công bố trước đây. Không có bệnh nhân nào có đột biến exon 3 gen CDH1.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xác định đột biến exon 3, 9 gen CDH1 trên bệnh nhân ung thư dạ dày thể lan tỏaTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCXÁC ĐỊNH ĐỘT BIẾN EXON 3, 9 GEN CDH1TRÊN BỆNH NHÂN UNG THƯ DẠ DÀY THỂ LAN TỎAĐinh Thị Thảo1, Nguyễn Thị Ngọc Lan2,Tạ Thành Văn2, Đặng Thị Ngọc Dung21Bệnh viện Trung ương Quân đội108; 2Trường Đại học Y Hà NộiUng thư dạ dày là một trong năm loại ung thư phổ biến nhất trên thế giới. Theo phân loại của Lauren ungthư dạ dày thể lan tỏa là một trong ba thể ung thư dạ dày, chiếm tỉ lệ khoảng 20%, được đặc trưng bởi sựbiệt hóa kém, khả năng xâm lấn và di căn cao. CDH1 là gen mã hóa cho protein E-cadherin, đóng vai tròquan trọng trong kết dính tế bào-tế bào và duy trì tính toàn vẹn biểu mô. Chính vì những chức năng quantrọng này mà đột biến gen CDH1 làm tăng nguy cơ gây ung thư dạ dày. Đột biến soma gen CDH1 đã đượcchứng minh là một trong những cơ chế phân tử thứ 2 gây ra ung thư dạ dày thể lan tỏa. Phương phápnghiên cứu: chúng tôi tiến hành giải trình tự 2 exon 3 và 9 gen CDH1 của 50 bệnh nhân ung thư dạ dày thểlan tỏa có tuổi trung bình là 51,42 tuổi, điều trị tại Bệnh viện Trung ương Quân Đội 108 và Bệnh viện K cơ sởTân Triều từ tháng 01/2016 đến tháng 12/2017. Phát hiện 2 trong số 50 bệnh nhân ung thư dạ dày lan tỏa(chiếm 4%) có đột biến trên exon 9 là đột biến thay thế 1298T > A, làm thay thế acid amin Valin bằngAspartate; đột biến chưa được công bố trước đây. Không có bệnh nhân nào có đột biến exon 3 gen CDH1.Từ khóa: Ung thư dạ dày, gen CDH1I. ĐẶT VẤN ĐỀUng thư dạ dày là một trong năm loại ungthư phổ biến nhất trên thế giới và là nguyênnhân thứ 3 gây tử vong trên toàn thế giới doung thư [3]. Tỷ lệ mắc cao nhất ở khu vựcĐông Nam Á và Việt Nam là nước có tỷ lệmắc ung thư dạ dày cao nhất trong khu vực[1]. Ung thư dạ dày thể lan tỏa chiếm tỉ lệkhoảng 20% tổng số ung thư dạ dày, đượcđặc trưng bởi sự biệt hóa kém, khả năng xâmlấn và di căn cao. Mặc dù đã có nhiều tiến bộtrong chẩn đoán, điều trị nhưng tiên lượngung thư dạ dày thể lan tỏa hiện nay vẫn cònxấu, đặc biệt là ung thư dạ dày lan tỏa tiếntriển, với tỷ lệ sống thêm 5 năm chỉ khoảng31% [2]. Theo các nghiên cứu trên thế giới, tỷlệ đột biến gen CDH1 chiếm từ 3 đến 50%trong bệnh ung thư dạ dày thể lan tỏa. Trongsuốt cuộc đời, người mang đột biến genCDH1 có nguy cơ mắc ung thư dạ dày lan toảlên đến 67% đối với nam và 83% đối với nữ[4]. Ung thư dạ dày lan tỏa liên quan đến độtbiến gen CDH1, là một hội chứng di truyềngen trội trên nhiễm sắc thể thường, tồn tại ởdạng dị hợp tử. Tuy nhiên, không phải tất cảnhững người thừa hưởng đột biến di truyềngen CDH1 sẽ phát triển ung thư, cần có thêmcơ chế phân tử thứ 2 gọi là “second hit”để bấthoạt hoàn toàn chức năng cả 2 alen của gennày. Đột biến soma gen CDH1 được cho làmột trong những “second hit” gây lên bệnhung thư dạ dày thể lan tỏa [7; 10]. Nghiên cứunày được thực hiện nhằm: “Xác định đột biếnexon 3 và 9 gen CDH1 trên bệnh nhân ungĐịa chỉ liên hệ: Đinh Thị Thảo, Bệnh viện Trung ươngQuân đội 108Email: thaodinh3883@gmail.comthư dạ dày thể lan tỏa”.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPNgày nhận: 25/9/2018Ngày được chấp thuận: 18/10/2018TCNCYH 117 (1) - 20191. Đối tượng15TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC- Chọn mẫu nghiên cứu theo phương pháp- Tiêu chuẩn lựa chọnChọn 50 bệnh nhân được chẩn đoán ungchọn mẫu thuận tiện.thư dạ dày thể lan tỏa (dựa vào kết quả giải- Nghiên cứu được tiến hành tại phòngphẫu bệnh, theo phân loại của Lauren 1965)Sinh học phân tử, Trung tâm Kiểm chuẩn Chấtgồm cả nam và nữ, điều trị tại Bệnh việnlượng Xét nghiệm Y khoa - Trường Đại học YTrung ương Quân Đội 108 và Bệnh viện K cơHà Nội, từ tháng 08/2017 đến tháng 9/2018.sở Tân Triều từ tháng 01/2016 đến tháng12/2017.2.2. Phương pháp phân tích* Kỹ thuật tách chiết DNA tổng số- Tiêu chuẩn loại trừCác bệnh nhân ung thư dạ dày không lantỏa, không mắc các bệnh ung thư khác vànhững người không tình nguyện tham gianghiên cứu.Các mẫu DNA được tách chiết từ mô đúcparaffin theo phương pháp tách cột QIAampDNA Mini Kit (QIAGEN, Đức) theo quy trìnhcủa nhà sản xuất. Nồng độ và độ tinh sạchDNA được kiểm tra nhờ phương pháp quang2. Phương phápphổ (OD 260/280).* Kỹ thuật PCR: PCR được sử dụng để2.1. Phương pháp nghiên cứu- Phương pháp nghiên cứu: mô tả cắtngang.khuếch đại exon 3 và exon 9 của gen CDH1với 2 cặp mồi tự thiết kế.Bảng 1. Trình tự mồi khuếch đại exon 3, 9 của gen CDH1Exon39MồiTrình tựMồi xuôi5’-CGCTCTTTGGAGAAGGAATG-3’Mồi ngược5’-GTACCAAGGCTGAGAAACCTG-3’Mồi xuôi5’-AATCCTTTAGCCCCCTGAGA-3’Mồi ngược5’-AGGGGACAAGGGTATGAACA-3’- Thành phần phản ứng PCR (thể tích 25μl) gồm: Gotaq G2 Hotstar Master mix 12,5 μl;mồi xuôi 0,5 μl; mồi ngược 0,5 μl; DNA 1,0 μl;nước không có nuclease 10,5 μl.- Chu trình nhiệt của phản ứng PCR vớiexon 3 và 9: 95oC/5 phút, 40 chu kỳ [95oC/30ooogiây, 60 C/30 giây, 72 C/30 giây], 75 C/5phút. Bảo quản mẫu ở 4oC.* Kỹ thuật giải trình tự gen- Giải trình tự trên máy ABI sequencer3100.16Kích thước (bp)370320- So sánh kết quả với GeneBank để pháthiện đột biến.3. Đạo đức nghiên cứuCác đối tượng tham gia hoàn toàn tựnguyện và có quyền rút khỏi nghiên cứu khikhông muốn tham gia nghiên cứu. Các thôngtin liên quan đến bệnh nhân được đảm bảo bímật. Nghiên cứu này đã được Hội đồng đạođức trong nghiên cứu Y Sinh học cấp cơ sởcủa Trường Đại học Y Hà Nội thông qua, giấychứng nhận số 198/HĐĐĐĐHYHN cấp ngày21 tháng 09 năm 2016.TCNCYH 117 (1) - 2019TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCIII. KẾT QUẢ1. Đặc điểm nhóm nghiên cứuBảng 2. Đặc điểm chung của nhóm nghiên cứun%Nam2550Nữ2550Đặc điểmGiớiTuổi trung bình51,42 ± 15,23Khoảng tuổi23 - 80Trong số 50 bệnh nhân ung thư dạ dày thể lan tỏa, tỷ lệ nam chiếm 50%, tuổi trung bình là51,42 ± 15,23 (khoảng tuổi từ 23 đến 80).2. Kết quả phân tích gen* Kết quả tách chiết DNA từ môTất cả các mẫu DNA đều có độ tinh sạch nằm trong khoảng 1,8 - 2,0. DNA thu được sau tác ...