Xác định đột biến gen và phát hiện người lành mang gen bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh thể thiếu 21 Hydroxylase

Bài viết Xác định đột biến gen và phát hiện người lành mang gen bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh thể thiếu 21 Hydroxylase trình bày Tăng sản thượng thận bẩm sinh do thiếu hụt enzym 21- hydroxylase là bệnh di truyền lặn nhiễm sắc thể thường do đột biến gen CYP21A2,... Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xác định đột biến gen và phát hiện người lành mang gen bệnh tăng sản thượng thận bẩm sinh thể thiếu 21 HydroxylaseTẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCpatients of Mediterranean descent with Wilsondisease, identification of 19 novel mutations , JMed Genet, 36(11), 833 - 836.12. Rossi E, Olynyk JK, Cullen DJ et al(2000). Compound heterozygous hemochromatosis genotype predicts increased iron anderythrocyte indices in women, Clinical Chemistry, 46 (2), 162 - 166.SummaryMUTATION ANALYSIS OF ATP7B GENE INWILSON DISEASE FAMILYWilson disease an autosomal recessive disorder of copper metabolism caused by mutations inthe ATP7B gene that encodes a P-type copper transporting ATPase. The aim of this study was toscreen and detect mutations of the ATP7B gene in a Wilson disease famlily (n = 6). Mutationswere screened and detected by DNA sequencing in 21 exon of ATP7B gene. The results showedthat 6/6 patients had 2 different heterozygous mutations including: ins47_48CGGCG in exon 1and p.V456L in exon 3 of ATP7B gene.Keywords:XÁC ĐỊNH ĐỘT BIẾN GEN VÀ PHÁT HIỆN NGƯỜI LÀNHMANG GEN BỆNH TĂNG SẢN THƯỢNG THẬN BẨM SINHTHỂ THIẾU 21 - HYDROXYLASENgô Thị Thu Hương1, Trần Vân Khánh1, Nguyễn Viết Tiến2,Nguyễn Phú Đạt1, Tạ Thành Văn11Trường Đại học Y Hà Nội, 2Bệnh viện Phụ sản Trung ươngTăng sản thượng thận bẩm sinh do thiếu hụt enzym 21- hydroxylase là bệnh di truyền lặn nhiễm sắc thểthường do đột biến gen CYP21A2. Nghiên cứu này được thực hiện với mục tiêu: (1) xác định đột biến gentrên bệnh nhân tăng sản thượng thận bẩm sinh thể thiếu hụt enzym 21- hydroxylase, (2) phát hiện ngườilành mang gen bệnh cho các thành viên gia đình có quan hệ huyết thống với bệnh nhân. Nghiên cứu đượctiến hành trên 33 bệnh nhân và 78 thành viên thuộc 33 gia đình của những bệnh nhân tăng sản thượng thậnbẩm sinh; Kỹ thuật giải trình tự gen và MLPA được sử dụng để xác định đột biến và người lành mang genbệnh. Kết quả cho thấy đối với nhóm bệnh nhân, 33/33 (100%) bệnh nhân đã được phát hiện đột biến với 7dạng đột biến khác nhau, trong đó đột biến 656 A/C > G (IVS2-13A/C > G) chiếm tỉ lệ cao nhất 13/33(39,5%), tiếp theo là đột biến xóa đoạn chiếm tỉ lệ 7/33 (21,2%); đối với nhóm người lành mang gen bệnh,32/33 người bố, 33/33 người mẹ và 5/12 thành viên gia đình khác (anh, chị, em) được xác định là người lànhmang gen bệnh. Kết quả thu được là cơ sở di truyền quan trọng cho chẩn đoán trước sinh và tư vấn ditruyền nhằm làm giảm tỷ lệ mắc bệnh và có phác đồ điều trị sớm cho các thai nhi ngay từ những tuần đầu.Từ khóa: tăng sản thượng thận bẩm sinh, đột biến gen CYP21A2, người lành mang gen bệnhTCNCYH 82 (2) - 2013187TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCI. ĐẶT VẤN ĐỀTăng sản thượng thận bẩm sinh(congenital adrenal hyperplasia - TSTTBS) thểthiếu enzym 21 - hydroxylase là bệnh di truyềnlặn trên nhiễm sắc thể số 6. Bệnh gây nên dođột biến gen CYP21A2 làm rối loạn quá trìnhsinh tổng hợp hormon vỏ thượng thận, gâybệnh cảnh lâm sàng là cơn suy thượng thậncấp hoặc nam hóa ở trẻ gái, dậy thì sớm giả ởtrẻ trai [1, 2].Cho đến nay, rất nhiều dạng đột biến đãđược phát hiện như đột biến mất đoạn, độtbiến chuyển đoạn, đột biến lặp đoạn, đột biếnđiểm; trong đó đột biến điểm chiếm tỷ lệ caonhất [3]. Bệnh có thể dự phòng bằng phươngpháp tư vấn di truyền như phát hiện ngườilành mang gen bệnh, chẩn đoán trước sinh.Nghiên cứu của Lee và cộng sự ước tính tỷ lệngười lành mang gen bệnh tăng sản thượngthận bẩm sinh là 1/83 đối với quần thể ngườiTrung Quốc [3]. Các báo cáo khác trên thếgiới cho thấy tỷ lệ chung người lành mang genbệnh là 1/55 [4, 5]. Ở Việt Nam, khoa Nội tiết- Chuyển hóa - Di truyền, bệnh viện Nhi Trungương là một trong những nơi đang quản lí sốlượng lớn nhất bệnh nhân mắc tăng sảnthượng thận bẩm sinh với khoảng trên 600bệnh nhân. Tuy nhiên, chưa có một nghiêncứu nào toàn diện về phát hiện đột biến gentrên bệnh nhân và phát hiện người lành manggen bệnh. Việc phát hiện đột biến và phát hiệnngười lành mang gen bệnh sẽ giúp khẳngđịnh chẩn đoán và cho phép điều trị sớm,phòng tránh cơn suy thượng thận cấp trongcác trường hợp xét nghiệm về hormon khôngĐịa chỉ liên hệ: Tạ Thành Văn - Trường Đại học Y Hà NộiSố 1 Tôn Thất Tùng, Đống Đa, Hà Nội.Email: tathanhvan@hmu.edu.vnNgày nhận: 04/03/2013Ngày được chấp thuận: 26/4/2013188rõ rang; tư vấn tiền hôn nhân nhằm giảm trẻsinh ra bị mắc bệnh và chẩn đoán và điều trịtrước sinh cho thai nhi gái mắc bệnh để phòngvà làm giảm nam hóa chuyển giới gây mơ hồgiới tính sau sinh. Xuất phát từ ý nghĩa thựctiễn trên, đề tài được thực hiện với mục tiêu:(1) xác định đột biến gen trên bệnh nhân tăngsản thượng thận bẩm sinh thể thiếu hụt enzym 21- hydroxylase, (2) phát hiện người lànhmang gen bệnh cho các thành viên gia đìnhcó quan hệ huyết thống với bệnh nhân.II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP1. Đối tượng33 bệnh nhân và 78 thành viên thuộc 33gia đình của những bệnh nhân tăng sảnthượng thận bẩm sinh thể thiếu enzym 21hydroxylase bao ...