Xây dựng cơ sở lý thuyết cho qui hoạch không gian biển từ quan điểm địa lý nhân văn

Bài viết tập trung làm rõ một số khái niệm, lý thuyết và mô hình thực tiễn trong qui hoạch không gian biển ở một số quốc gia trên thế giới, từ đó đưa ra một số gợi mở về bổ sung khái niệm và tiếp cận lý thuyết để xây dựng cơ sở lý thuyết, lựa chọn mô hình phù hợp cho qui hoạch không gian biển nước ta.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng cơ sở lý thuyết cho qui hoạch không gian biển từ quan điểm địa lý nhân văn XÂY DỰNG CƠ SỞ LÝ THUYẾT CHO QUI HOẠCH KHÔNG GIAN BIỂN TỪ QUAN ĐIỂM ĐỊA LÝ NHÂN VĂN NGUYỄN SONG TÙNG, LÊ VĂN HÀTóm tắt: Qui hoạch không gian biển là một công cụ hỗ trợ cho việc quản lý và sử dụng không gianbiển một cách bền vững, giảm thiểu tối đa các xung đột giữa các quốc gia, các lĩnh vực, các bên liênquan trong sử dụng không gian biển. Hiện nay, qui hoạch không gian biển đã và đang được triển khaixây dựng ở nhiều quốc gia, vùng biển trên thế giới. Tuy nhiên, nước ta mới đang trong quá trình xâydựng qui hoạch không gian biển quốc gia. Từ quan điểm địa lý nhân văn, bài viết tập trung làm rõmột số khái niệm, lý thuyết và mô hình thực tiễn trong qui hoạch không gian biển ở một số quốc giatrên thế giới, từ đó đưa ra một số gợi mở về bổ sung khái niệm và tiếp cận lý thuyết để xây dựng cơsở lý thuyết, lựa chọn mô hình phù hợp cho qui hoạch không gian biển nước ta.Từ khóa: qui hoạch, qui hoạch không gian biển, địa lý nhân văn BUILDING A THEORETICAL BASIS FOR MARINE SPATIAL PLANNING FROM THE PERSPECTIVE OF HUMAN GEOGRAPHYAbstract: Marine spatial planning is a tool to support the management and use of marine space ina sustainable way, minimizing conflicts between countries, fields and stakeholders in the use ofmarine space. Currently, marine spatial planning has been developed and implemented in manycountries and sea areas around the world. But so far, our country is in the process of building anational marine spatial planning. From the point of view of human geography, this article focuseson clarifying some conceptual issues, theories and practical models in marine spatial planning froma number of countries around the world, thereby providing a Some suggestions on supplementingconcepts and theoretical approaches to build a theoretical basis, select an appropriate model formarine spatial planning in our country.Keyworks: planning, maritime spatial planning, human geography 1. Đặt vấn đề cũng tăng lên trên phạm vi quốc tế, quốc gia, Biển và đại dương đang ngày càng trở thành vùng và địa phương.một không gian quan trọng đối với sự phát triển Qui hoạch không gian biển ra đời với vai tròcủa con người. Tuy nhiên, không gian này đang giải quyết các thách thức trong phát triển biểnđứng trước các thách thức và áp lực vô cùng lớn bền vững. Nó được xem như một công cụ quảndưới sức ép ngày càng tăng từ hoạt động phát lý quan trọng nhằm giải quyết xung đột và cạnhtriển kinh tế xã hội dẫn tới ô nhiễm môi trường tranh không gian phát triển, cân bằng các vấn đềbiển, phá hủy hệ sinh thái và đa dạng sinh học kinh tế, xã hội và môi trường. Giống như quibiển. Hơn nữa, xung đột giữa các bên liên quan hoạch không gian lãnh thổ, qui hoạch khôngtrong sử dụng tài nguyên và không gian biển gian biển phải dựa vào các lý thuyết khoa học để 3 Tạp chí Nghiên cứu Địa lý nhân văn, số 3 - Tháng 11/2023cung cấp cơ sở cho tổ chức không gian, phát qui hoạch không gian biển. Bởi vì, qui hoạchtriển các sơ đồ và kịch bản phân vùng [1, 13]. không gian biển luôn gắn liền với tổ chức không Qui hoạch không gian biển là vấn đề phức gian sản xuất, sử dụng không gian biển và cáctạp, liên quan đến nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, vùng ven biển theo hướng bền vững.nhiều chủ thể phát triển khác nhau; vì vậy, cách Do đó, bài viết tập trung vào làm rõ một sốtiếp cận trong qui hoạch không gian biển là tiếp vấn đề lý thuyết, các khái niệm và mô hìnhcận liên ngành, đa ngành. Thực tế này dẫn tới sự thực tiễn trong qui hoạch không gian biển ởcần thiết của các ngành khoa học xã hội và nhân một số quốc gia trên thế giới, từ đó đưa ra mộtvăn tham gia vào qui hoạch không gian biển [5]. số gợi mở để xây dựng cơ sở lý thuyết, lựaỞ một chiều cạnh khác, các nghiên cứu qui chọn mô hình phù hợp cho qui hoạch khônghoạch không gian biển hiện nay trong lĩnh vực gian biển nước ta.khoa học xã hội chủ yếu tập trung vào các khía 2. Cơ sở dữ liệu và phương pháp nghiên cứucạnh kinh tế, xã hội, biến đổi khí hậu, đa dạng Nguồn dữ liệu sử dụng cho nghiên cứu đượcsinh học… Trong khi đó, sự quan tâm của các lựa chọn từ một số công trình nghiên cứu nổi bậthọc giả trong nước và quốc tế tới các khía cạnh về qui hoạch không gian, tổ chức không gian, quilý thuyết trong qui hoạch không gian biển còn hoạch không gian biển đã xuất bản trên các tạprất hạn chế [13]. chí, sách chuyên khảo giai đoạn 2009 - 2020. Là quốc gia ven biển, có tiềm năng biển vô Bài báo sử dụn ...