Xây dựng hệ thống chính trị và Đảng trong tình hình mới: Phần 2

Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong tình hình mới nằm trong khuôn khổ chương trình hợp tác nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn đổi mới giữa hai Đảng, hai nước Việt Nam và Lào, theo thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào. Mời các bạn cùng tham khảo tiếp nội dung phần 2 dưới đây để nắm chi tiết hơn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng hệ thống chính trị và Đảng trong tình hình mới: Phần 2CỦNG CỐ BỘ MÁY TINH GỌN, VỮNG MẠNH VÀ PHÙ HỢP VỚI THỰC TIỄN TS. ÙNKẸO VỤTTHỊLẠT* Nhà nước là một bộ phận cấu thành trong hệ thốngchính trị của chế độ dân chủ nhân dân, thực hiện chứcnăng giữ gìn và bảo vệ Tổ quốc, đem lại cuộc sống ấm no,hạnh phúc cho người dân và tạo sức mạnh cho đất nước.Chính vì vậy, cải cách bộ máy nhà nước theo hướng tinhgọn, trong sạch, vững mạnh và phù hợp với thực tiễn làvấn đề cấp thiết, là phương hướng, mục tiêu của Đảngnhằm đáp ứng yêu cầu trong quá trình thực hiện nhiệmvụ chính trị trong sự nghiệp đổi mới của Đảng. I. TẦM QUAN TRỌNG CỦA CẢI CÁCH BỘ MÁY NHÀ NƯỚC TINH GỌN, TRONG SẠCH, VỮNG MẠNH VÀ PHÙ HỢP VỚI THỰC TIỄN ĐẤT NƯỚC 1. Thành lập bộ máy Nhà nước Cộng hòa Dânchủ nhân dân Lào Sau khi đất nước được giải phóng hoàn toàn, Nhà____________ * Ủy viên Hội đồng Khoa học xã hội quốc gia Lào.112nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào được thành lậpvào ngày 02/12/1975, lúc đó tuy nền kinh tế - xã hộikém phát triển, nhưng Đảng Nhân dân cách mạng Làovới tinh thần kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin đã quyếttâm, lãnh đạo xây dựng đất nước theo định hướng xãhội chủ nghĩa. Bộ máy nhà nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Làođược thành lập cùng với việc thành lập nước Cộng hòaDân chủ nhân dân Lào, và bộ máy nhà nước từ trungương đến địa phương trong toàn quốc. - Ở trung ương gồm có: Hội đồng nhân dân tối cao(cơ quan lập pháp); Chủ tịch nước là nguyên thủ quốcgia; Hội đồng Bộ trưởng (chính phủ hoặc cơ quan hànhpháp); tòa án nhân dân và viện kiểm sát nhân dân (cơquan tư pháp) chưa được thành lập đúng theo chứcnăng, nhiệm vụ như các cơ quan nêu trên, bước đầu chỉlà một bộ phận (cục) nằm trong cơ quan hành pháp cáccấp (cấp trung ương có vụ thẩm phán và viện kiểm sáttrực thuộc Bộ Tư pháp, là bộ phận của Chính phủ). - Ở địa phương gồm có: Hội đồng nhân dân, là cơquan đại diện cho quyền lực của Nhân dân ở địaphương, Ủy ban nhân dân là cơ quan hành chính địaphương. Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân đượcthành lập theo đơn vị hành chính địa phương gồm: tỉnh,huyện và xã. Tòa án nhân dân và viện kiểm sát nhândân là cơ quan trực thuộc sở tư pháp cấp tỉnh. - Về pháp lý: có cơ sở pháp lý làm căn cứ cho việc tổ 113chức và hoạt động của các cơ quan nhà nước. Nhà nướcđã ban hành Luật Hội đồng nhân dân tối cao của nướcCộng hòa Dân chủ nhân dân Lào (1976); Luật về Hộiđồng Bộ trưởng (1978); Luật tổ chức Hội đồng nhân dântối cao và Ủy ban nhân dân các cấp (1978); Chỉ thị số53/CP ngày 15/10/1976 của Thủ tướng Chính phủ vềviệc bắt giam, điều tra và kết án những người vi phạmpháp luật, nhất là những kẻ phản bội đất nước. Việc tổ chức và hoạt động của bộ máy nhà nước ở cấptrung ương và địa phương là phù hợp với nhiệm vụ chínhtrị của Đảng và đặc điểm của đất nước thời kỳ mới đượcgiải phóng. Nhiệm vụ chủ yếu của Đảng là tập hợp lựclượng, xây dựng khối đại đoàn kết toàn quốc nhằm bảovệ thành quả cách mạng đã giành được, vừa hàn gắn vếtthương chiến tranh và cải thiện đời sống nhân dân cácdân tộc. Nói cách khác, Trung ương thực hiện hai nhiệmvụ chiến lược: xây dựng và bảo vệ đất nước. 2. Nguyên tắc tập trung của bộ máy nhà nướcCộng hòa Dân chủ nhân dân Lào Bản chất quyền lực nhà nước trong chế độ dân chủnhân dân là quyền lực của Nhân dân, do Nhân dân vàvì Nhân dân. Bắt đầu từ rất sớm trong quá trình thànhlập bộ máy Nhà nước, Đảng Nhân dân cách mạng Làođã kiên định các nguyên tắc sau: - Nguyên tắc bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối vớibộ máy nhà nước các cấp. Đây là nguyên tắc quyết định114sự ổn định, bền vững của bộ máy nhà nước, bảo đảmhoạt động của bộ máy nhà nước đi đúng hướng, hiệuquả, bảo đảm bản chất của nhà nước dân chủ nhân dân. - Nguyên tắc bảo đảm mọi quyền lực đều là củaNhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân. Mọi hoạt độngcủa bộ máy nhà nước phải phục vụ Nhân dân, tạo chongười dân có cuộc sống ấm no, lấy Nhân dân làm gốc, làlực lượng của quốc gia, phát huy tính tự chủ, dân chủtrong quá trình quản lý nhà nước. - Nguyên tắc bảo đảm tập trung dân chủ là tronghoạt động của bộ máy nhà nước phải bảo đảm sự đoànkết thống nhất về tư tưởng và hành động của đội ngũcán bộ các cấp không ngừng phát huy tính sáng tạo. - Nguyên tắc bảo đảm tính pháp lý (tôn trọng và thihành pháp lý) là trong hoạt động của bộ máy nhà nước,mọi tổ chức và cán bộ, công chức phải tôn trọng phápluật, thực hiện nghiêm pháp luật, văn bản dưới luậttrong mọi hoàn cảnh. Các nguyên tắc trên được thể hiện rõ trong quá trình tổchức và hoạt động của bộ máy nhà nước cũng như trongquá trình cải cách bộ máy nhà nước và sau đó các nguyêntắc này đã được quy định trong Hiến pháp đầu tiên năm1991 của Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào. 3. Quan điểm của Đảng về cải cách bộ máynhà nước Cộng hòa Dân chủ nhân dân Lào Quan điểm của Đảng về sự hình thà ...