Xây dựng hệ thống dự toán chi phí linh hoạt cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng Việt Nam

Kế toán quản trị ngoài hệ thống dự toán tĩnh đang được lập trong các doanh nghiệp cần quan tâm đến việc lập các dự toán linh hoạt đối phó với các biến động của thị trường. Dự toán linh hoạt được lập cho từng mức độ hoạt động phù hợp với nhu cầu thực tế của khách hàng giúp các nhà quản trị điều chỉnh kịp thời các quyết định sản xuất đảm bảo tính hiệu quả.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng hệ thống dự toán chi phí linh hoạt cho các doanh nghiệp sản xuất xi măng Việt Nam TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƢỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 18. 2014 XÂY DỰNG HỆ THỐNG DỰ TOÁN CHI PHÍ LINH HOẠT CHO CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT XI MĂNG VIỆT NAM Trần Thị Thu Hƣờng1 TÓM TẮT Khủng hoảng kinh tế ảnh hưởng đến các doanh nghiệp, đòi hỏi các nhà quản trị luôn phải cập nhật thông tin biến động thị trường khi đưa ra các quyết định kinh doanh. Phát huy công cụ cung cấp thông tin cho các nhà quản lý doanh nghiệp, kế toán quản trị cần vận dụng các kỹ thuật và phương pháp phù hợp như hệ thống báo cáo kế toán quản trị, hệ thống định mức, hệ thống dự toán... Kế toán quản trị ngoài hệ thống dự toán tĩnh đang được lập trong các doanh nghiệp cần quan tâm đến việc lập các dự toán linh hoạt đối phó với các biến động của thị trường. Dự toán linh hoạt được lập cho từng mức độ hoạt động phù hợp với nhu cầu thực tế của khách hàng giúp các nhà quản trị điều chỉnh kịp thời các quyết định sản xuất đảm bảo tính hiệu quả. Từ khóa: Dự toán linh hoạt, doanh nghiệp sản xuất xi măng 1. MỞ ĐẦU Dự toán là một trong những công cụ kế toán quản trị quan trọng trong các doanh nghiệp để định hƣớng và kiểm soát tình hình hoạt động của doanh nghiệp. Hệ thống dự toán chi phí sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho các cấp quản trị trong doanh nghiệp kiểm soát chi phí thực tế phát sinh thông qua việc so sánh với số liệu dự toán, từ đó đƣa ra các quyết định đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, nhằm thực hiện đúng các kế hoạch xây dựng đầu kỳ. Các doanh nghiệp xi măng đã lập dự toán chi phí đầu năm nhƣng còn khái quát, sơ sài, chƣa chi tiết bài bản và đầy đủ để phục vụ thông tin cho công tác kiểm soát và phân tích chi phí phát sinh trong kỳ. Nhƣ vậy, để phát huy hiệu quả công cụ hữu hiệu là kế toán quản trị chi phí trong các công ty sản xuất xi măng Việt Nam thì việc xây dựng hệ thống dự toán phù hợp cần phải đƣợc quan tâm và thiết kế hợp lý. 2.. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU Hiện nay, hệ thống dự toán đƣợc lập trong các doanh nghiệp chủ yếu là dự toán tĩnh, đƣợc lập cho một mức độ hoạt động cụ thể. Do mức độ hoạt động thực tế thƣờng khác với mức độ hoạt động dự kiến (ảnh hƣởng của những biến động thị trƣờng ngoài dự kiến) nên so sánh dự toán tĩnh với kết quả thực tế thƣờng có ý nghĩa kém trong việc 1 ThS. Giảng viên khoa KTQTKD, trường Đại học Hồng Đức 63  TẠP CHÍ KHOA HỌC, TRƢỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC - SỐ 18. 2014 đánh giá hiệu quả kiểm soát chi phí do đó cần lập dự toán linh hoạt. Dự toán linh hoạt là dự toán đƣợc xây dựng trên một loạt mức độ hoạt động nhằm cung cấp thông tin về tình hình chi phí, doanh thu và lợi nhuận doanh nghiệp có thể đạt đƣợc theo các phƣơng án kinh doanh và khả năng có thể xảy ra. Nếu kết quả hoạt động kinh doanh khác với mức độ hoạt động của dự toán thì một dự toán mới sẽ đƣợc lập cho mức độ hoạt động thực tế để làm cơ sở so sánh, đánh giá thực tế với dự toán. Trong dự toán linh hoạt, định phí không thay đổi ở phạm vi mức độ hoạt động phù hợp, còn biến phí sẽ đƣợc điều chỉnh theo mức độ hoạt động thực tế. Chênh lệch giữa chi phí, doanh thu thực tế phát sinh với chi phí, doanh thu dự toán đã đƣợc điều chỉnh theo mức độ hoạt động thực tế sẽ là cơ sở để đánh giá các nhà quản lý đã kiểm soát chi phí, doanh thu và đánh giá tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Hệ thống dự toán là công cụ quản lý quan trọng trong doanh nghiệp giúp các doanh nghiệp định hƣớng đƣợc hoạt động sản xuất kinh doanh và kiểm soát, đánh giá hoạt động sản xuất kinh doanh khi đã hoàn thành. Dự toán chi phí với các tác dụng cụ thể nhƣ: - Cụ thể các kế hoạch kinh doanh và kế hoạch sản xuất tại thời điểm đầu kỳ bằng thƣớc đo định lƣợng (Số liệu về mặt hiện vật và giá trị) từ đó doanh nghiệp chủ động để chuẩn bị các nguồn lực cần thiết cho hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ, chủ động trƣớc những khó khăn đã đƣợc tiên liệu để có thể ứng phó phù hợp (Sự thay đổi về giá cả đầu vào của nguyên phụ liệu, giá nhân công thay đổi, nguồn cung ứng thay đổi…). - Khi hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ đã hoàn thành, kế toán có thể so sánh số liệu phát sinh thực tế và số liệu theo dự toán từ đó kiểm soát chênh lệch để phát hiện ra những tồn tại, những hạn chế của từng điểm phát sinh chi phí, từng loại chi phí và các nội dung cụ thể để có thể quy trách nhiệm và điều chỉnh kịp thời trong thời gian tới. Đối với các doanh nghiệp lớn nhƣ các doanh nghiệp sản xuất xi măng thì hệ thống dự toán là công cụ không thể thiếu để đánh giá và kiểm soát chi phí hiệu quả đối với quản trị nội bộ trong doanh nghiệp. Dự toán đƣợc lập tại các doanh nghiệp sản xuất xi măng đƣợc lập cho từng năm tài chính trong khi kỳ tính giá thành là kỳ theo tháng (Biến động chi phí sản xuất thể h ...