Xây dựng thị trường bán buôn công suất phản kháng cho Việt Nam

Dịch vụ cung cấp công suất phản kháng là dịch vụ quan trọng không thế thiếu trong hệ thống cung cấp điện. Để giữ ổn định điện áp lưới điện, ngoài phương án đặt bù, các đơn vị vận hành lưới điện phải huy động công suất phản kháng từ các nhà máy. Nhằm giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này, mời các bạn cùng tham khảo bài viết "Xây dựng thị trường bán buôn công suất phản kháng cho Việt Nam" dưới đây. Hy vọng đây là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng thị trường bán buôn công suất phản kháng cho Việt NamPHÂN BAN B4. Kinh doanh điện năng và thị trường điện lựcXÂY DỰNG THỊ TRƯỜNG BÁN BUÔN CÔNG SUẤT PHẢN KHÁNGCHO VIỆT NAM Nguyễn Hương Mai, Nguyễn Thị Như Vân Khoa Quản lý năng lượng - Trường Đại học Điện lực Tóm tắt: Dịch vụ cung cấp công suất phản kháng là dịch vụ quan trọng không thế thiếu trong hệ thống cung cấp điện. Để giữ ổn định điện áp lưới điện, ngoài phương án đặt bù, các đơn vị vận hành lưới điện phải huy động công suất phản kháng từ các nhà máy. Hiện tại, ở Việt Nam mới chỉ có quy định rõ ràng về cơ chế bán công suất phản kháng của EVN nhưng chưa có quy định về việc chào mua công suất phản kháng từ các nhà máy. Bài báo sẽ phân tích những ưu nhược điểm trong cơ chế mua bán công suất phản kháng hiện hành. Từ đó đề xuất xây dựng cơ chế chào giá công suất phản kháng cho các nhà máy phù hợp với thị trường điện cạnh tranh trong tương lai.1. GIỚI THIỆU CHUNGNgành điện đã góp phần tạo dựng cơ sở hạ tầng và là động lực phát triển cho nhiều ngành kinh tếkhác, để duy trì và phát triển điều đó trong những năm tiếp theo, với nhu cầu sử dụng điện năngngày càng tăng cao, ngành Điện phải đáp ứng nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện ổn định, chấtlượng và uy tín, để thực hiện được điều đó cần phải có một thị trường điện phù hợp, năng động đểđáp ứng kịp thời các vấn đề này.Ngày 08/10/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 63/2013/QĐ-TTg quy định vềlộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điệnlực tại Việt Nam. Theo đó, thị trường điện lực tại Việt Nam được hình thành và phát triển qua 3cấp độ: Thị trường phát triện cạnh tranh (từ nay đến hết năm 2014); thị trường bán buôn điện cạnhtranh (thí điểm từ năm 2015 - 2016 và hoàn chỉnh từ năm 2017 - 2021) và thị trường bán lẻ điệncạnh tranh thí điểm (từ năm 2021 – 2023) và thị trường bán lẻ điện cạnh tranh hoàn chỉnh (từ saunăm 2023).Hiện nay ngành điện Việt nam đang chuyển dần từ cơ chế thị trường điều tiết sang thị trường phiđiều tiết, đi kèm với thị trường cạnh tranh mua bán điện năng cần phải có các thị trường dịch vụphụ trợ để đảm bảo tính an ninh trong cung cấp điện như dự phòng khởi động nhanh, dự phòngnguội, dự phòng vận hành phải phát, công suất phản kháng, điều khiển tần số... do ràng buộc anninh hệ thống điện. Trong các dịch vụ này, giao dịch về công suất phản kháng đã được xây dựngtheo dạng thị trường ở một số nước trên thế giới. Nhìn chung, thị trường công suất phản kháng cóthể chia làm 4 dạng khác nhau. 721HỘI NGHỊ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ĐIỆN LỰC TOÀN QUỐCDạng đầu tiên là ở một số nước có nhà vận hành thị trường độc lập như Anh và xứ Wales,Australia, India, Belgium, Hà Lan và một số tỉnh thuộc Canada. Ở thị trường này vấn đề bù côngsuất phản kháng sẽ do nhà vận hành thị trường quyết định huy động các tổ máy cung cấp côngsuất phản kháng. Trong dạng thị trường này thì có quốc gia sẽ coi việc cung cấp công suất phảnkháng như là một dịch vụ phụ trợ và việc mua bán và định giá được xác định theo thị trường. Cònmột số quốc gia sẽ quy định khoảng tối thiểu bắt buộc các máy phát phải cung cấp công suất phảnkháng, và các máy phát chỉ được thanh toán khi cung cấp ngoài khoảng đã định.Dạng thứ hai là thị trường công suất phản kháng ở Thuỵ điển. Quốc gia này có chính sách hoàntoàn khác. Thị trường này xem việc bù công suất phản kháng là bắt buộc do đó sẽ không có bất cứkhoản thanh toán nào cho nhà cung cấp.Dạng thứ ba là thị trường ở Alberta (Canada). Thị trường này sẽ phạt các bên không thực hiệnđúng yêu cầu bù hoặc hấp thụ công suất phản kháng do nhà vận hành thị trường đưa ra. ỞArgentina phạt công suất phản kháng không chỉ áp dụng đối với máy phát mà còn áp dụng với bênvận hành truyền tải, vận hành phân phối và các phụ tải lớn. Bài báo sẽ tập trung xét tính khả thicủa việc xây dựng thị trường công suất phản kháng tại Việt Nam theo mô hình nàyDạng thị trường cuối cùng là ở Nhật bản. Vấn đề bù công suất phản kháng được trở thành mộtchính sách tài chính khuyến khích hộ tiêu thụ cuối cùng nâng cao hệ số công suất. Kinh nghiệmnày có thể được áp dụng cho thị trường của Việt Nam để nâng cao hệ số công suất của các hộ tiêuthụ cuối cùng.Trên thực tế, việc mua bán công suất phản kháng ở Việt Nam đã được thực hiện từ năm 2006 theothông tư 07 của Bộ Công Nghiệp. Bộ Công Thương vừa có Thông tư 15/2014 thay đổi một sốđiều trong thông tư 07/2006 cho phù hợp hơn với điều kiện thị trường hiện tại. Như vậy, việc giaodịch công suất phản kháng ở nước ta đã được thực hiện từ trước khi có thị trường điện.Thông tư quy định rõ các khách hàng mua điện để sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có công suất sửdụng cực đại từ 80 kW hoặc máy biến áp có dung lượng từ 100 kVA trở lê ...