Xây dựng thư viện điện tử về Chủ tịch Hồ Chí Minh phục vụ dạy học lịch sử ở trường THPT (Vận dụng vào chương trình Lịch sử Việt Nam lớp 12)

Đề tài bước đầu xây dựng hệ thống tư liệu về Hồ Chí Minh (hình ảnh, phim tư liệu, tác phẩm…) có hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng dạy - học Lịch sử Việt Nam lớp 12 THPT trên tất cả các mặt giáo dưỡng, giáo dục và phát triển. Mục đích này được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu lý thuyết và tiến hành thực nghiệm để bước đầu thấy được hiệu quả khi sử dụng tư liệu về Hồ Chí Minh đối với hiệu quả bài học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng thư viện điện tử về Chủ tịch Hồ Chí Minh phục vụ dạy học lịch sử ở trường THPT (Vận dụng vào chương trình Lịch sử Việt Nam lớp 12) Năm học 2009 – 2010 XÂY DỰNG THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ VỀ CHỦ TỊCH HỒ CHÍ MINH PHỤC VỤ DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƯỜNG THPT(VẬN DỤNG VÀO CHƯƠNG TRÌNH LỊCH SỬ VIỆT NAM LỚP 12) Vũ Văn Tĩnh (SV năm 4, Khoa Lịch sử) GVHD: PGS.TS. Ngô Minh Oanh1. Lý do chọn đề tài Do đặc điểm của việc học tập Lịch sử, học sinh không thể trực tiếp “trựcquan sinh động” các sự kiện đã xảy ra trong quá khứ. Vì vậy quá trình dạy họcLịch sử phải tiến hành trên cơ sở tài liệu - sự kiện khoa học để tạo biểu tượng cụthể, có hình ảnh, đó là giai đoạn của nhận thức cảm tính. Ở giai đoạn tiếp theobằng sự tư duy tích cực, độc lập, học sinh đi đến những những tri thức trừutượng, khái quát – đó là giai đoạn của nhận thức lý tính. Từ đó hình thành kháiniệm, nêu quy luật và rút ra bài học lịch sử. Hình ảnh về Hồ Chí Minh đã in sâu vào tâm trí học sinh (HS) Việt Namngay từ thưở ấu thơ bằng nhiều nguồn thông tin khác nhau: Học tập trong nhàtrường dưới hình thức nội khóa hay ngoại khóa, các phương tiện thông tin đạichúng… Hình ảnh ấy còn gắn với suốt cuộc đời các em. Vì vậy, phải hướng dẫntổ chức cho các em thu nhận trên cơ sở những tài liệu cụ thể, chính xác, loại bỏnhững hiểu biết sai lệch, nhầm lẫn về nhận thức khoa học, về quan điểm tư tưởngcũng như trong hoạt động thực tiễn. Theo Phan Ngọc Liên và các nhà ngiên cứu về phương pháp dạy học lịch sửthì bên cạnh việc nhận thức đúng đắn về Hồ Chí Minh, hình ảnh về Hồ Chí Minhở một số học sinh chưa bền vững, nhất là những sự kiện cơ bản phản ánh cuộcđời, sự nghiệp cách mạng của Người trong tiến trình phát triển của lịch sử dântộc. Nội dung biểu tượng các em thu được còn thiếu, nghèo nàn, đơn điệu; chưađáp ứng được yêu cầu đòi hỏi của chương trình cấp học; chưa phù hợp với tâm lývà sinh lý, nguyện vọng và yêu cầu của các lứa tuổi khác nhau trong việc tìmhiểu học tập về Bác Hồ. Đó cũng là một trong những nguyên nhân làm cho HS ítham thích bộ môn Lịch sử. HS bậc Trung học phổ thông (THPT) với đặc điểm tâm lý lứa tuổi thanhniên, rất quan tâm đến những vấn đề thế giới quan, quan điểm chính trị, đạo đức.Vì vậy việc xây dựng mẫu người lý tưởng, các vĩ nhân anh hùng – trong đó cóHồ Chí Minh sẽ tác động sâu sắc đến việc hình thành và phát triển nhân cách cácem. Với vị thế và đặc thù riêng của mình, môn Lịch sử có nhiều khả năng trong 251Kỷ yếu Hội nghị sinh viên NCKHviệc giáo dục các em lòng kính yêu lãnh tụ Hồ Chí Minh và vững tin vào conđường cách mạng mà Người đã lựa chọn. Từ đầu thế kỷ XX trở đi, cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch HồChí Minh gắn liền với tiến trình lịch sử dân tộc. Công lao to lớn ấy đã được thểhiện đúng như diễn văn Ban Chấp hành Trung ương Đảng đọc trong lễ tangNgười: “Dân tộc ta, non sông đất nước ta đã sinh ra Hồ Chủ tịch - người anhhùng dân tộc vĩ đại và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, nhân dân ta vànon sông đất nước ta” [5]. Trong dạy học Lịch sử ở trường THPT, chúng ta phải dạy tốt, dạy đúng vềcông lao, đóng góp của Hồ Chí Minh đối với tiến trình lịch sử dân tộc từ đầu thếkỷ XX đến nay; cũng như phải coi trọng việc sử dụng tài liệu của Hồ Chí Minh(băng hình, phim tư liệu, hình ảnh…) vào dạy học lịch sử dân tộc và lịch sử thếgiới. Các tài liệu, sự kiện, những quan điểm tư tưởng về lịch sử, các nguyên tắcphương pháp luận của Hồ Chí Minh giúp chúng ta nâng cao chất lượng giáo dụcbộ môn. Với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục Lịch sử, dạy học Lịch sử ở nhàtrường nói chung, việc giáo dục tư tưởng Hồ Chí Minh qua môn Lịch sử, việcdạy học các sự kiện về Hồ Chí Minh nói riêng; đòi hỏi phải có những công trìnhnghiên cứu về phương pháp dạy học Lịch sử. Trên thực tế, sự phát triển của khoa học công nghệ đã và đang mở ra nhữngkhả năng và điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng phương tiện công nghệ thôngtin (CNTT) vào quá trình dạy học. Việc sử dụng có tính sư phạm những thànhquả khoa học công nghệ sẽ làm thay đổi lớn đến hiệu quả của quá trình dạy học,hiệu quả của việc sử dụng các phương tiện dạy học. Tuy nhiên, việc sử dụngphương tiện CNTT vào quá trình dạy và học hiện nay vẫn còn hạn chế, đặc biệtlà các bộ môn khoa học xã hội, trong đó có môn Lịch sử. Hiện nay, những tác phẩm, những hình ảnh, những đoạn phim tư liệu về HồChí Minh được sử dụng khi dạy – học Lịch sử lớp 12, với chức năng một nguồntài liệu lịch sử, một nguồn nhận thức là điều kiện tốt để thực hiện những yêu cầucủa lý luận dạy – học hiện đại. Sự cần thiết phải sử dụng tư liệu liên quan đến HồChí Minh, coi đó như là một biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả dạy – học Lịch ...