Thư viện số là thư viện mà ở đó các bộ sưu tập được lưu trữ dưới dạng số (tương phản với các định dạng in, vi dạng, hoặc các phương tiện khác) và có thể truy cập bằng máy tính. Nội dung số có thể được lưu trữ cục bộ hoặc truy cập từ xa qua mạng máy tính. Thư viện số là một loại hệ thống tìm kiếm thông tin- Information Retrieval System.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xây dựng thư viện số với phần mềm kipos.digital23/10/2015 Xâydựngthưviệnsốvớiphầnmềmkipos.digital|NGHIỆPVỤTHƯVIỆN Xâydựngthưviệnsốvớiphầnmềmkipos.digital I.Giớithiệu Thưviệnsốlàthưviệnmàởđócácbộsưutậpđượclưutrữdướidạngsố(tươngphảnvớicácđịnhdạng in,vidạng,hoặccácphươngtiệnkhác)vàcóthểtruycậpbằngmáytính.Nộidungsốcóthểđượclưu trữcụcbộhoặctruycậptừxaquamạngmáytính.Thưviệnsốlàmộtloạihệthốngtìmkiếmthôngtin InformationRetrievalSystem.(theowikipedia.org) II.Kiếntrúcdữliệucơbảncủamộthệthốngthưviệnsố Đểhiểuhệthốngthưviệnsốvậnhànhnhưthếnàotrướchếtchúngtôiđưaramôhìnhkháiquátcấutrúc dữliệucủamộthệthốngphầnmềmthưviệnsốhiệnđại.Cácquanniệmvềdữliệu–đốitượngquảnlý của phần mềm sẽ quyết định kiến trúc của phần mềm và các vấn đề mà hệ thống đó giải quyết. Theo quanniệmcủachúngtôimộthệthốngphầnmềmthưviệnsốphảicócấutrúcdữliệucơbảnnhưsau: 1.Cáctệptintàiliệu:Đâylàđốitượngquảnlýchínhcủamộthệthốngphầnmềmthưviệnsố.Mỗimột tàiliệucóthểlàmộthoặcnhiềutệptinnằmtrênkhônggianlưutrữwebcủahệthốngmáytínhcủathư việnvànhưvậymỗitệptincóđịachỉwebriêngcủanó,địachỉnàychínhlàđầumốiđểliênkếttệptin trongcácsiêudữliệuđốitượngsố.Sửdụngweblàmphươngtiệnxuấtbảntàiliệusốlàcáchthứchiệu quảnhấtvìtínhphổbiếnvànănglựcwebđãhoàntoànápđảocácphươngthứccábiệtkhác. 2.Cácbiểughithưmục:Tươngtựnhưđốivớicáctàiliệutruyềnthống,mỗitàiliệusốcầncómộtbiểu ghithưmụcmôtảlàmcơsởchoviệctìmkiếmquaOPACvàquảnlýtàiliệuđó.Đốivớicáchệthống thưviệnsốgiảnđơnbiểughithưmụcchứathôngtinliênkếttrựctiếptớiđịachỉtệptintàiliệusố.Vídụ thông tin địa chỉ tài liệu điện tử được tham chiếu trong trường 856 với tiêu chuẩn MARC21 và DC.IdentifiervớiDublinCore.Vớithamchiếugiảnđơnhệthốngthưviệnsốkhôngchophépthểhiện tườngminhcấutrúccáctàiliệuphứctạpkếthợpnhiềutệptinvàcácthôngtinmôtảnhưmộttạpchí nhiềubài,mộtbàigiảngnhiềuthểloạitàiliệukếthợp…ngoàiracònnhiềunhữnggiớihạnvềkỹthuật khác. 3.Cácbiểughisiêudữliệuđốitượngsố:Lịchsửpháttriểnthưviệnsốtrênthếgiớiđãtrảiquanhiềudự án với nhiều đề xuất các tiêu chuẩn thư viện số khác nhau mà không được phổ biến rộng rãi cho đến METS (Metadata Encoding and Transmission Standard tiêu chuẩn mã hóa và trao đổi siêu dữ liệu). METSlàtiêuchuẩnđểmãhóasiêudữliệumôtả,quảntrị,cấutrúc,bảnquyềnvàcácdữliệucầnthiết chothuthập,bảotrìvàcungứngcácnguồntàinguyênsố.Thôngtinchitiếtvềtiêuchuẩnnàycóthểtìm thấyởhttp://www.lcweb.loc.gov/mets.SốlượngcácdựánthưviệnsốứngdụngMETSngàycàngnhiều cho thấy tính hiệu quả của tiêu chuẩn này, danh mục dự án có thể tìm thấy tạihttp://www.loc.gov/standards/mets/metsregistry.html. METS là một tiêu chuẩn lớn và phức tạp về mặtkỹthuật,khôngtĩnhnhưtiêuchuẩnMARChayDublinCore,việcvậndụngnócầnphảilinhhoạt trongthựctếrấtphụthuộcvàonhàcungcấpgiảiphápcũngnhưyêucầucụthểcủathưviện. 4.Cácbiểughibạnđọc:Đốitượngphụcvụcủathưviệnlàcácbạnđọc,mỗibạnđọccầnđượcphânloại vàlưutrữcácthôngtincầnthiếtliênquanđếnhọđểthưviệncóthểthiếtlậplêncácchínhsáchtruycập tớitàiliệusố,quảnlýtruycậpvàthuphí. data:text/html;charset=utf8,%3Ch2%20class%3D%22contentheading%22%20style%3D%22fontfamily%3A%20Tahoma%2C%20Arial%2C%20Helvetica%2… 1/6 23/10/2015 Xâydựngthưviệnsốvớiphầnmềmkipos.digital|NGHIỆPVỤTHƯVIỆN tớitàiliệusố,quảnlýtruycậpvàthuphí. Ngàynayđasốcácnhàcungcấpởnướctagiớithiệucácgiảiphápquảnlýthưviệnsốmàtheochúngtôi làởmứcđộgiảnđơn,cáchệthốngnàyđềuchưaápdụngtiêuchuẩnMETSđếnthờiđiểmhiệntại,phạm viứngdụngvàhiệuquảsửdụngcủacácgiảiphápnàycònnhiềuhạnchế. III.GiảiphápphầnmềmthưviệnsốKIPOS.DIGITAL 3.1.KIPOSKnowledgeInformationPortalSolutionlàdựánpháttriểnphầnmềmlớnnhấtcủaCôngty HiệnĐạicholĩnhvựcquảnlýthôngtintưliệuvàthưviện.KIPOSđượcxâydựngđểtrởthànhmộtgiải pháptổngthểtíchhợphoànchỉnh,hỗtrợtốiđacôngtácquảnlýmọidạngthôngtintưliệutừtruyền thốngtớitàiliệusốvàxuấtbảnđiệntửcủathưviệnbằngcôngnghệvàkỹthuậtmớinhất.KIPOSđược phânhoạchthành2phânkhuchứcnăng: •KIPOS.AUTOMATION–tựđộnghóathưviệnvớicácmodulechính:Biênmục,Tracứu,Quảnlýlưu thông,Quảnlýbổsungvàkiểmsoátấnphẩmđịnhkỳ. •KIPOS.DIGITAL–Quảnlýcácbộsưutậpsốvớicácmodulechính:Quảnlýkhotưliệusố,Biêntập đốitượngsố,Tracứumụclụctàiliệusố,Tracứutoànvăn,Trìnhdiễntàiliệusố,Quảnlýlưuthôngtài liệusố,Đónggóichuyểngiaotàiliệusố. SứcmạnhcủaKIPOS.DIGITALcóđượctừsựkếthợpcủacáctiêuchuẩncôngnghiệpphùhợp,kiến trúccôngnghệhiệnđạivàquitrìnhnghiệpvụtiêntiến.Giảiphápđượchìnhthànhvớimộtnềntảngkỹ thuậtvànghiệpvụvữngchắcsẽchophépbổsungkhônggiớihạncácchứcnăngphụtrợđểđápứngcác yêucầucábiệtđốivớiquitrìnhnghiệpvụđặcthùhoặccácbộsưutậpsốmớiphátsinh. 3.2.KiếntrúckỹthuậtcủaKIPOS.DIGITAL: 1.Tầngdữliệu:Baogồmmộtkhônggianlưutrữwebcáctệptintàiliệuởmọiđịnhdạngnhưvănbản, âm thanh, hình ảnh, phim…, các biểu ghi siêu dữ liệu và dữ liệu có cấu trúc được lưu trữ trong một CSDLcủahệquảntrịCSDLSQLServer. 2.Tầngnghiệpvụ:Tầngnàybaogồmcácmodulechươngtrìnhthựchiệncácxửlýnghiệpvụchủyếu nhưcậpnhậtdữliệuvàtìmkiếmthôngtin. 3.Tầngdịchvụweb:Làtầnggiaodiệndịchvụwebchophépcácchứcnăngxửlýtrongtầngnghiệpvụ đượckhaitháctừtầnggiaodiệnngườidùnghoặctừcáchệthốngkhác.Vớitầngdịchvụweb,KIPOSlà một hệ thống hướng dịch vụ hoàn chỉnh cho phép triển khai linh hoạt và dễ dàng tích hợp với c ...