Xơ vữa động mạch ở người cao tuổi.

Xơ vữa động mạch (XVĐM) là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh về tim mạch như tăng huyết áp, nhối máu cơ tim, thiểu năng mạch vành, đột quỵ… bệnh thường gặp nhất ở người cao tuổi (NCT).Đây là hiện tượng thành lòng động mạch bị xơ cứng, hẹp lại, tắc cục bộ gây biến chứng nguy hiểm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xơ vữa động mạch ở người cao tuổi.Xơ vữa động mạch ở người cao tuổiXơ vữa động mạch (XVĐM) là một trong những nguyên nhân gây nên các bệnh vềtim mạch như tăng huyết áp, nhối máu cơ tim, thiểu năng mạch vành, đột quỵ…bệnh thường gặp nhất ở người cao tuổi (NCT).Đây là hiện tượng thành lòng động mạch bị xơ cứng, hẹp lại, tắc cục bộ gây biếnchứng nguy hiểm.XVĐM có thể gặp ở mọi vị trí trong cơ thể nhưng nguy hiểm nhất vẫn là ở độngmạch nuôi tim (động mạch vành), động mạch não. Ảnh minh họaCác nguyên nhânCó nhiều nguyên nhân gây nên XVĐM ở NCT nhưng nguyên nhân chính là dolượng cholesterol trong máu tăng cao(bình thường cholesterrol trong máu <5,2mmol/l), đặc biệt là loại LDL – C (Low Density Lipoprotein Cholesterol).Bình thường LDL – C trong máu nhỏ hơn 3,4mmol/lít (< 130mg/dl). Khi dư thừaLDL – C sẽ xuất hiện hiện tượng tích tụ lớp mỡ trong lòng động mạch ngày mộtnhiều hoặc khi bị giảm HDL – C (High Density Lipoprotein Cholesterol) thì nguycơ xơ vữa động mạch sẽ xuất hiện. Chất lipoprotein có tính chất bảo vệ thànhmạch, khác với LDL – C, nếu giảm HDL-C là có nguy cơ cao với hiện tượng xơvữa động mạch (bình thường HDL – C trong máu > 0,9mmol/l, khi HDL – C dướichỉ số này tức là có hiện tượng bị giảm).Người ta nghiên cứu và tổng kết cho thấy rằng, nguyên nhân của sự gia tăngcholesterol máu lệ thuộc rất nhiều vào chế độ ăn quá nhiều thức ăn có chứacholesterol như: phủ tạng động vật, thịt có màu đỏ (thịt chó, thịt trâu, thịt bò, thịtngựa), tôm, trứng, dầu dừa, mỡ các loại động vật sữa toàn phần (là những thựcphẩm có dầu mang nhiều acid béo bão hòa) hoặc ăn dư thừa năng lượng gây béophì.Có một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng, tăng lượng cholesterol trong máu cũngcó thể do tính chất gia đình (di truyền) hoặc do mắc một số bệnh như suy giáptrạng, hội chứng thận hư, đái tháo đường, một số bệnh gây rối loạn protein máu (đau tuỷ xương…).Ở những người do ít vận động: thợ may, người đánh máy, lái xe chuyên nghiệp,nhân viên tổng đài… cũng có nguy cơ XVĐM.Ở NCT có một số do ít vận động lại thường ăn chế độ nhiều đạm, nhiều mỡ khiếncho năng lượng tích tụ lại thành mỡ làm tăng lượng LDL – C (cholesterol xấu) vàgiảm lượng HDL – C( cholesterol tốt) cũng là những yếu tố thuận lợi cho XVĐM.Một số biểu hiện của bệnhBệnh XVĐM có tính chất từ từ và xảy ra trong một thời gian dài nếu không pháthiện kịp thời thì sẽ xuất hiện các triệu chứng điển hình. XVĐM sớm muộn cũnglàm cho thành động mạch xơ cứng, lòng động mạch bị hẹp lại làm cho máu cungcấp cho các cơ quan giảm đi. XVĐM vành gây thiếu máu cục bộ, thiếu máu cơtim, gây đau thắt ngực và có thể gây cơn đau tim đột ngột làm đột quỵ và tử vong.Nếu XVĐM ở não thì não sẽ bị xơ cứng, lòng động mạch não nên gây hiện tượngrối loạn tuần hoàn não và nặng hơn là đột quỵ do tắc mạch não hoặc nhũn não.XVĐM ở NCT có thể xảy ra ở bất kỳ động mạch nào trong cơ thể.Trong những giai đoạn đầu của bệnh XVĐM, triệu chứng rất nghèo nàn, vì vậyNCT cần được khám bệnh định kỳ và làm xét nghiệm máu để biết có tăngcholesterol máu hay không.Khi làm xét nghiệm cần lưu ý xét nghiệm cholesterol toàn phần(cholesterol) và cảcholesterol tốt (HDL – C) và cholesterol xấu (LDL – C). Ngoài ra cũng nên kiểmtra đường máu lúc đói và đo huyết áp định kỳ.Phòng bệnhChế độ ăn là hết sức quan trọng đối với việc phòng bệnh XVĐM ở NCT.Cần hạn chế ăn mỡ động vật như mỡ lợn, mỡ bò, mỡ gà mà thay thế vào đó làdùng dầu thực vật như dầu lạc, dầu vừng. Không nên ăn loại dầu dừa vì dầu dừa cónhiều acid béo béo bão hòa dễ gây nên hiện tượng XVĐM. Nên ăn các thức ăn cónguồn gốc từ đậu nành như đậu phụ.Mỗi tuần nên ăn cá từ 2 – 3 ngày, bởi vì trong mỡ của cá có nhiều chất béo omega– 3 rất tốt cho thành động mạch. Không nên ăn các loại lòng như lòng lợn, lòngtrâu, bò và hạn chế ăn tôm, trứng. Các bữa ăn hàng ngày nên tăng cường lượng rauxanh, hoa quả.Cần vận động cơ thể như tập thể dục dưỡng sinh, đi bộ, chơi thể thao tùy theo sứcmình.Nếu vận động đều, có bài bản và phù hợp thì có thể làm tăng lượng cholesterol tốt,giảm cholesterol xấu và đồng thời làm giảm huyết áp đối với người đang bị tănghuyết áp mạn tính.Nếu đã áp dụng tất cả các biện pháp nhằm làm giảm lượng cholesterol mà khôngđạt kết quả thì phải dùng thuốc. Tất nhiên dùng loại thuốc gì và dùng liều lượng rasao, trong thời gian bao lâu đều cần có chỉ định của bác sĩ. ...