Xơ xương do cường tuyến cận giáp

Cường chức năng tuyến cận giáp còn gọi là bệnh Recklinghausen, bệnh loạn dưỡng xương xơ thành túi, là bệnh do tuyến cận giáp tiết quá nhiều hormon vào máu. Bệnh gây ra những biến đổi ở xương và thận, thường gặp ở tuổi từ 20 - 50, nữ mắc nhiều hơn nam.Làm thế nào phát hiện được bệnh?Tuy bệnh phát triển từ từ nhưng người ta vẫn có thể phát hiện ra bệnh nhờ các triệu chứng như sau: bệnh nhân thấy người mệt mỏi, một điểm rất lạ so với trước đây là người bệnh uống nhiều,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xơ xương do cường tuyến cận giáp Xơ xương do cường tuyến cận giáp Cường chức năng tuyến cận giáp còn gọi là bệnh Recklinghausen, bệnhloạn dưỡng xương xơ thành túi, là bệnh do tuyến cận giáp tiết quá nhiềuhormon vào máu. Bệnh gây ra những biến đổi ở xương và thận, thường gặp ởtuổi từ 20 - 50, nữ mắc nhiều hơn nam. Làm thế nào phát hiện được bệnh? Tuy bệnh phát triển từ từ nhưng người ta vẫn có thể phát hiện ra bệnh nhờcác triệu chứng như sau: bệnh nhân thấy người mệt mỏi, một điểm rất lạ so vớitrước đây là người bệnh uống nhiều, đái nhiều, gầy nhanh và suy kiệt. Đau trongxương, nhất là đau xương bàn chân, gãy xương tự nhiên (gãy không do ngã haychấn thương mạnh) nhiều lần, khi bị gãy xương lại không thấy đau, xương gãy rấtlâu liền. Nhiều cái răng lung lay và một số cái bị rụng. Ăn mất ngon, buồn nônhoặc nôn không liên quan với việc có ăn hay không ăn. Đi ngoài khi thì bị táo bón,lúc lại đi lỏng. Khi bệnh nhân đến khám thường đã rất gầy, da xỉn màu đất, khô. Do bịthưa xương, trước hết ở thân đốt sống và biến dạng các chi, nên bệnh nhân thấphẳn so với trước, đi lắc lư, hay vấp ngã. Mặt khác, do yếu cơ và những rối loạnkhác phối hợp nên bệnh nhân đi lại rất khó khăn, chỉ thích nằm. Nhìn thấy lồng ngực bệnh nhân hình thùng, xương sườn dày, có vết củanhiều chỗ gãy cũ. Khi sờ có thể phát hiện được nhiều nang ở xương, có những chỗxương gãy không liền, tạo nên khớp giả. Nếu có nang trong xương sọ thì khi dùngngón tay gõ nhẹ sẽ có âm vang. Bệnh gây ra nhiều tổn thương ở các cơ quan nội tạng như: Hệ tim mạch cónhịp tim nhanh, rối loạn nhịp tim, huyết áp thường cao; Hệ tiêu hóa có dấu hiệu ănkhông ngon, khó tiêu, dịch dạ dày có độ axit cao, loét hành tá tràng, dạ dày, thựcquản, ruột; Đối với hệ tiết niệu: triệu chứng sớm nhất là uống nhiều, đái nhiều,nước tiểu có tỷ trọng thấp hơn so với bình thường. Sỏi thận, đặc biệt sỏi cả haithận và hay tái phát. Theo nghiên cứu của nhiều bác sĩ khác nhau: sỏi thận docường chức năng tuyến cận giáp gặp từ 6 - 15% số bệnh nhân. Sỏi kết hợp vớinhiễm khuẩn có thể gây viêm bàng quang, viêm bể thận, thận ứ nước, viêm đườngtiết niệu; Hệ thần kinh: bệnh nhân thấy đau, liệt, rối loạn chức năng các cơ quantrong hố chậu do chèn ép vào các rễ thần kinh hoặc chèn vào ngang tủy sống.Nhiều trường hợp có rối loạn tâm thần như trầm uất hoài nghi, sợ hãi, giảm trínhớ, có người lại thể hiện tình trạng hưng phấn nhưng ít gặp. Một điểm lưu ý là cường chức năng tuyến cận giáp có thể tiến triển cấptính, có những cơn cường cận giáp kịch phát với biểu hiện: sốt, buồn nôn, nôn liêntục, chán ăn, đau co thắt vùng bụng, táo bón, cơ rất yếu, hạ kali huyết, đái ít, truỵmạch, hôn mê, có thể tử vong trong thời gian ngắn. Tuy nhiên mỗi bệnh nhân chỉcó một số triệu chứng trong số các triệu chứng nói trên vì bệnh gây tổn thương ởmỗi người mỗi khác. Các xét nghiệm giúp chẩn đoán xác định Xét nghiệm máu và nước tiểu có thể thấy thiếu máu, tăng canxi, giảmphospho máu, tăng phosphat kiềm. Khi bị suy thận nặng, tăng phosphat và giảmcanxi huyết, tăng urê huyết. Nước tiểu có pH kiềm, tăng phosphat niệu, tăng canxiniệu, có thể có protein niệu. Nước tiểu tỷ trọng thấp, trong nước tiểu thường có trụhình, trụ hạt. Chụp Xquang có hình ảnh thưa xương lan tràn. Ở các xương ống, xương sọ,xương sống, vỏ xương mỏng, nhiều nang xương, các nang xương thường khu trúgần với sụn đầu xương dài, hình ảnh tiêu xương dưới cốt mạc ở các ngón cái vàngón giữa xương bàn tay, xương chầy, khuỷu tay, xương đòn. Điện tim khoảngQT rút ngắn do tăng canxi huyết. Phương pháp điều trị và những lưu ý Phương pháp duy nhất để chữa bệnh là mổ cắt bỏ khối u ở tuyến cận giáp.Một trong những biến chứng có thể xảy ra sau phẫu thuật là cơn têtani, có thể xuấthiện ngay những ngày sau phẫu thuật hoặc sau một tuần, có khi sau vài tháng. Vìvậy sau mổ, bệnh nhân cần phải được theo dõi ngoại trú trong thời gian dài, địnhkỳ kiểm tra các triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm, Xquang. Nếu không mổ cắt bỏtriệt để khối u, sớm hay muộn bệnh nhân cũng bị tàn phế. Còn phẫu thuật kịp thời,triệt để, sức khỏe sẽ phục hồi. Những trường hợp tổn thương nặng ở xương, thận,thời gian phục hồi sẽ kéo dài hơn. Bệnh được bác sĩ Recklinghausen mô tả lần đầu tiên vào năm 1892, nênngười ta lấy tên ông đặt tên cho bệnh để ghi nhớ công lao của ông. Đến năm 1924A.V.Rucakov chứng minh được cường chức năng tuyến cận giáp là do khối u củatuyến gây ra. Cường chức năng tuyến giáp có thể do: adenoma; hoặc do cường sảntuyến cận giáp. BS. Ninh Hồng ...