Xôi lúa - thức quà Hà thành giản dị mà hấp dẫn

Trong cái dịu mát, trong lành của sớm tinh mơ, thong dong đi bộ tận hưởng thú ăn sáng vỉa hè ở Hà Nội, chắc chẳng có gì thú vị hơn. Dừng chân bên gốc cây đầu ngõ, cạnh ngôi nhà bên phố, nhận từ tay người bán hàng gói xôi nếp nóng hổi, thơm nồng trong tấm lá sen xanh của đất Tương Mai, thấy ấm lòng vì hương vị quê hương thật đậm đà.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xôi lúa - thức quà Hà thành giản dị mà hấp dẫnXôi lúa - thức quà Hà thành giản dị mà hấp dẫnTrong cái dịu mát, trong lành của sớm tinh mơ, thong dong đi bộ tận hưởngthú ăn sáng vỉa hè ở Hà Nội, chắc chẳng có gì thú vị hơn.Dừng chân bên gốc cây đầu ngõ, cạnh ngôi nhà bên phố, nhận từ tay ngườibán hàng gói xôi nếp nóng hổi, thơm nồng trong tấm lá sen xanh của đấtTương Mai, thấy ấm lòng vì hương vị quê hương thật đậm đà.Bà bán xôi lúa tên Lê Thị Thu trên phố Trương Định, đất Hoàng Mai, tuổiđã ngót nghét 70. Bà Thu dẻo tay đơm ngô vào tấm lá sen thơm dịu, rồi cầmquả đỗ màu vàng chanh, to bằng quả bưởi Diễn, dùng con dao mỏng thoănthoắt lia những đường sắc ngọt. Từng lát đỗ rơi nhè nhẹ, phủ xuống nhữnghạt ngô no tròn. Tay bà lại khéo léo rắc hành phi như điểm hoa lên bề mặtgói xôi rồi rưới chút mỡ nước thơm phức lên trên. Tấm lá sen gói lại, buộccẩn thận bằng chiếc lạt rơm.Gói xôi giản dị thế thôi nhưng khi nhai một miếng xôi sần sật với đủ cả mùivị: Bùi, béo, ngậy, thơm, ngọt, dẻo, ngon đến lạ. Xung quanh thúng xôi lúa,người ăn ngồi ngay trên vỉa hè, người đứng tựa gốc cây, có người thong thảcất gói xôi vào túi xách rồi nổ máy, phóng xe đi.Vừa bán hàng, bà Thu vừa nhẹ nhàng: Giếng Tương Mai vừa trong vừamát/ Đường Tương Mai mới lát dễ đi/ Nghề làng: xôi lúa, hành phi/ Xa xôibạn nhớ những gì quê hương.Kể cũng lạ, kho tàng ẩm thực Hà thành như bất tận, với đủ cả món ngonthức lạ, từ phở, bún chả, cốm làng Vòng, chả cá Lã Vọng đến cả những mónngon quê mùa, mộc mạc như xôi lúa Tương Mai.Rồi bà Thu buông lời: Xôi lúa ăn quanh năm, nhưng ngon nhất là vào buổisáng những hôm tiết trời se lạnh, cuối thu, đầu đông. Lúc ấy, mới cảm nhậnhết vị ngon của xôi lúa.Muốn nấu món xôi lúa ngon, người chế biến cần chọn loại gạo nếp mẩy,trắng, đều hạt. Riêng ngô thì cần loại ngô nếp già, thứ hạt quá lứa lỡ thì, hấpthụ hết nắng gió mà đanh lại. Sau đó, ngô nếp đãi sạch, bung nhừ rồi trộn lẫnvới ít gạo nếp dẻo, đủ để hạt ngô này dính với hạt ngô khác.Còn đỗ xanh đãi sạch, bỏ vào chõ đồ chín, giã nhuyễn. Và khi đỗ vẫn cònnóng, người ta dùng tay nắm lại, nắm từng quả đỗ tròn nhỏ đắp lên nhau chođến khi nắm đỗ to bằng quả bưởi Diễn. Nắm đỗ chặt, tuyệt đối không đượcđể ướt quá, bởi nếu không khi cắt miếng đỗ sẽ bị bết. Đỗ cũng không đượcđể quá khô vì khi cắt, miếng đỗ sẽ rời rạc. Hành khô xắt miếng cho vào chảomỡ phi đến khi nào miếng hành chín đều, giòn mà không gãy vụn. Thế là cóđược món xôi lúa ngon tuyệt!Câu chuyện về món xôi lúa như dẫn dắt thực khách tìm về, lục lại ký ức củalàng Tương Mai (đường Trương Định, quận Hoàng Mai) ở phía Nam kinhthành Thăng Long hàng trăm năm về xưa. Đó là nơi tạo ra một món ăn ngonlành, hấp dẫn đến kỳ lạ từ ngô.Nghe kể lại rằng, ngày xưa Tương Mai từng là điểm dừng chân của ngườiphương xa trước khi vào nội đô. Trên con đường thiên lý, trạm Hà Mai ởđây chính là nơi nghỉ chân, đổi ngựa của quan khách trước khi chuyển côngvăn, giấy tờ từ trong Nam vào thành và ngược lại. Nhờ một vị trí đặc biệtnhư thế, người dân Tương Mai từ xưa đã biết đem những sản vật quê mìnhra buôn bán, phục vụ khách qua đường.Món ngon xôi lúa mang thương hiệu Tương Mai khởi nguồn từ đó. Vàhương vị món ăn dân dã kết tinh cuộc sống của người lao động một nắng haisương ấy đã góp phần nuôi nấng bao thế hệ người làng này.Hà thành trong thời buổi hội nhập kinh tế quốc tế ngày nay có bao món ngonquyến rũ với đủ mọi hương vị, và xôi cũng có đủ loại, từ xôi lạp xường, xôiba tê ruốc, đến xôi trắng ăn kèm với thịt. Nhưng xôi lúa Tương Mai vẫn tiếptục níu chân thực khách - từ người cao sang đến người có thu nhập vừa phải,khiêm tốn, như món quà sáng ngon lành mang bên mình hương vị quêhương nồng đượm. Và cũng có điều rất thú vị, nếu ai đó bước vào nhữngquán xôi lúa ven đường, bên vỉa hè, nhỏ nhẹ cất tiếng gọi Cho gói xôi lúa,ắt hẳn, đó là người Hà Nội. ...