Xử lý số liệu địa vật lý

Bài viết trình bày các nội dung lọc trường địa vật lý; đặc trưng trường địa vật lý và phương pháp xác định; phát hiện tín hiệu yếu; xử lý tổng hợp các tín hiệu địa vật lý; hệ tự động xử lý số liệu địa vật lý. Để nắm chi tiết nội dung kiến thức mời các bạn cùng tham khảo bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử lý số liệu địa vật lýĐ ỊA V Ậ T LỶ 743S a n d v v e ll, D . T ., S m ith w . H . F., 20 09. G lo b a l m a r in e g r a v itv S m ith , w . H. F., S a n d v v e ll D. T., 1997. G lo b a l s e a ílo o r to p o g r a f r o m r e t r a c k e d G e o s a t a n d ER S-1 a ltim e tr y : R id g e S e g m e n ta - phy fro m s a te llit e a ltim e tr y and s h ip d e p th s o u n d in g s , tio n v e r s u s s p r e a d i n g r a te . Ị o u r n a l o f G e o p h y s ic s R esearch. 114, S c ie n c e . V o l. 2 7 7 :1 9 5 7 -1 9 6 2 . B 01411, d o i :1 0 .1 0 2 9 /2 0 0 8 J B 0 0 6 0 0 8 .Xử lý số liệu địa vật lýLê Hải An.T r ư ờ n g Đ ạ i h ọ c M ỏ - Đ ịa c h ấ t.Giới thiệu Các p hư ơng pháp địa vật lý khảo sát trường địa k h ô n g g ia n cũ n g n hư tương quan giữ a các trườngvật lý của các đối tượng địa chất, trường đ ó là tổng, địa vật lý v ớ i nhau và (4) gradient của trường.gồm các thành phẩn đ ón g góp của nhiều đ ối tượng, H ìn h d ạ n g của trường địa vật lý biểu diễn sựchúng tạo ra trường và được đ o ờ thời đ iểm j hay tại biến đ ổ i trong không gian hay theo thời gian các giáđiểm j nào đ ó F = ĩn=o fị trong đó chỉ có m ột đối trị của trường. Đ ế đánh giá sự khác biệt v ể hình d ạn g của các trường địa vật lý thường d ù n g phéptượng cụ thế nào đ ó I = k là được quan tâm còn các phân tích phổ. M ối quan hệ giữa phô F((0 ) và hàmđối tượng khác I * k là nhiễu F — f k + £i*k fị F(t) đ ư ợ c th ế hiện qua tích phân Fourier:N hiệm vụ của xử lý s ố liệu địa vật lý là (1) xác định F (t)= ^ Í ^ F (c o )e ^ d c o .sự có m ặt phần trường có ích, tín hiệu có ích hay dị T rư ờng địa vật lý có tính quy luật và tính ngẫuthường f k và bóc tách nó ra khỏi giá trị trường quan nhiên đ ư ợ c xác định qua (1) các đặc trưng thống kê n h ư kỳ v ọ n g toán, m od, m edian, p hư ơn g sai, đ ộ lệchsát và (2) hạn c h ế tối đa nhiễu fN = Xi*k f . Trong Địa tâm, h ệ SỐ biến thiên, v.v... và (2) đặc trưng liên kếtvật lý, tín h iệu có ích có th ế là són g phàn xạ m ột lần, n h ư hàm tự tương quan, hàm tương quan. C húngsón g khúc xạ từ các ranh giới địa chất hay các dị đ ư ợ c sử d ụ n g đ ể đánh giá độ liên kết giữa các tínthường từ, điện, trọng lực, xạ, nhiệt, V.V.... liên quan hiệu , xác đ ịn h đ ư ờng p hư ơn g các dị thư ờng và đánhđến các đối tượng địa chất cẩn khảo sát như các thân giá ti SỐ tín hiệu trên nhiễu.quặng, khối m agm a, túi nước, vỉa dầu khí, vòmnâng, đới sụt lún, đứt gãy phá h ủy kiến tạo. N hiễu Lọc trường địa vật lýcó hai n g u ồ n gốc: (1) n gu ổn g ốc địa chât như sóng T rong x ử lý s ố liệu địa vật lý, đ ê hạn c h ế nhiễumặt, són g phản xạ nhiều lần, v.v... và (2) n guồn gốc và p h ân chia trường ra thành nhiều thành phẩn liênkhông địa chât n hư nhiễu vi địa chấn, biến thiên từ quan đ ến các đối tượng khác nhau, ngư ời ta sử d ụngn gày đêm , sai s ố quan sát, v .v ... các p h ép lọc trường dựa trên sự khác biệt giữa tín h iệu và n h iễu v ề hình d ạng p h ổ tẩn số, các đặc trưng Xử lý SỔ liệu địa vật lý được phát triển từ nửa đẩu th ố n g kê và tính chất liên kết của trường, v .v ... Quácủa th ế kỳ 20 với các thuật toán đơn giản, với nhừng trình lọc trường đư ợc thực hiện cả trên m iền thờicông cụ toán học và trong m ột thập niên trở lại đây, g ia n và m iền tần số.với n hững phát triển của khoa học và công nghệ v ểch ế tạo thiết bị địa vật lý ghi số, m áy tính, phẩn mềm, C ó rất n h iều bộ lọc khác nhau đư ợc sử d ụn g dựav .v ... cho p hép xử lý s ố liệu địa vật lý nhanh, chính và o các chi tiêu và phân chia thành: (1) bộ lọc tối ưu bao g ồ m b ộ lọc VViener - K olm ogorov và bộ lọc năngxác, nâng cao đáng k ế hiệu quả của các khảo sát địa lượng; (2) bộ lọc không tối ưu bao gồm bộ lọc entropivật lý cả v ể đ ộ tin cậy, chiểu sâu nghiên cứu, độ phân và bộ lọ ...