Xu thế tôn giáo trên thế giới và tác động của chúng đối với các tôn giáo ở Tây nguyên trong bối cảnh hội nhập quốc tế

Bài viết này trên cơ sở trình bày khái quát các xu thế tôn giáo trên thế giới dưới tác động của toàn cầu hóa, sẽ tập trung làm rõ một số điểm đáng chú ý của đời sống tôn giáo ở Tây Nguyên trong bối cảnh hội nhập quốc tế, đó là: Sự đa dạng tôn giáo, việc xuất hiện nhiều hiện tượng tôn giáo mới, sự tranh giành ảnh hưởng của các tôn giáo, việc các thế lực thù địch lợi dụng vấn đề tôn giáo tạo ra xung đột và điểm nóng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xu thế tôn giáo trên thế giới và tác động của chúng đối với các tôn giáo ở Tây nguyên trong bối cảnh hội nhập quốc tế 1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑  ±  3 LÊ TÂM ĈҲC(*) XU THӂ TÔN GIÁO TRÊN THӂ GIӞI VÀ TÁC ĈӜNG CӪA CHÚNG ĈӔI VӞI CÁC TÔN GIÁO Ӣ TÂY NGUYÊN TRONG BӔI CҦNH HӜI NHҰP QUӔC Tӂ (**) Tóm t̷t: Bài vi͇t này trên c˯ sͧ trình bày khái quát các xu th͇ tôn giáo trên th͇ giͣi d˱ͣi tác ÿ͡ng cͯa toàn c̯u hóa, sͅ t̵p trung làm rõ m͡t s͙ ÿi͋m ÿáng chú ý cͯa ÿͥi s͙ng tôn giáo ͧ Tây Nguyên trong b͙i c̫nh h͡i nh̵p qu͙c t͇, ÿó là: s͹ ÿa d̩ng tôn giáo, vi͏c xṷt hi͏n nhi͉u hi͏n t˱ͫng tôn giáo mͣi, s͹ tranh giành ̫nh h˱ͧng cͯa các tôn giáo, vi͏c các th͇ l͹c thù ÿ͓ch lͫi dͭng v̭n ÿ͉ tôn giáo t̩o ra xung ÿ͡t và ÿi͋m nóng. Tͳ khóa: xu th͇ tôn giáo trên giͣi, tôn giáo ͧ Tây Nguyên, h͡i nh̵p qu͙c t͇, toàn c̯u hóa. 1. Vài nét vӅ các xu thӃ tôn giáo trên thӃ giӟi dѭӟi tác ÿӝng cӫa toàn cҫu hóa Trong vài thұp niên trӣ lҥi ÿây, ÿӡi sӕng tôn giáo trên thӃ giӟi ÿã có nhӳng biӃn ÿӝng dӳ ÿӝi. Sӵ tác ÿӝng mҥnh mӁ cӫa toàn cҫu hóa ÿã làm xuҩt hiӋn nhiӅu ÿӝng thái mӟi trong ÿӡi sӕng tôn giáo trên thӃ giӟi hiӋn nay. Ĉó là viӋc, trong mӝt “thӃ giӟi phҷng”, các tôn giáo truyӅn thӕng, các hiӋn tѭӧng tôn giáo mӟi nhanh chóng thâm nhұp và tác ÿӝng vào hҫu khҳp các quӕc gia và vùng lãnh thә trên thӃ giӟi. Ĉó là sӵ hình thành ngày càng rõ khuynh hѭӟng dân tӝc hóa tôn giáo vӯa ÿӇ chӕng lҥi sӵ xâm lăng, ÿӗng hóa tôn giáo, vӯa ÿӇ ÿӅ cao bҧn tính tӝc ngѭӡi, bҧn sҳc văn hóa dân tӝc. Ĉó là sӵ phát triӇn cӫa phong trào ÿòi ly khai và tӵ quyӃt dân tӝc dүn ÿӃn viӋc gia tăng các vө xung ÿӝt, khӫng bӕ liên quan ÿӃn tôn giáo. Ĉó là sӵ hình thành cá thӇ hóa tôn giáo do sӵ tác ÿӝng cӫa xu hѭӟng dân chӫ hóa mӑi mһt ÿӡi sӕng xã hӝi, chӫ nghƭa tӵ do cá nhân ngày càng phát triӇn, quyӅn con ngѭӡi ngày càng ÿѭӧc ÿӅ cao. Ĉó là xu hѭӟng cҧi cách và ÿәi mӟi trong các tôn giáo ÿӇ thích nghi vӟi xã hӝi hiӋn ÿҥi,v.v… Sӵ tác ÿӝng cӫa toàn cҫu hóa cNJng làm cho hӋ thӕng tôn giáo trên thӃ giӟi thӡi gian gҫn ÿây ngày càng trӣ nên ÿa dҥng; ÿӏa - tôn giáo có sӵ thay ÿәi mҥnh mӁ; sӵ chuyӇn ÿҥo, ÿәi ÿҥo diӉn ra mӝt cách sôi ÿӝng; xuҩt hiӋn ngày càng nhiӅu các hiӋn tѭӧng tôn giáo mӟi nhѭ “nҩm mӑc sau mѭa”. Các tôn giáo chú trӑng sӱ . TS., ViӋn Nghiên cӭu Tôn giáo, ViӋn Hàn lâm Khoa hӑc xã hӝi ViӋt Nam. Bài vi͇t phͭc vͭ Ĉ͉ tài c̭p Nhà n˱ͣc Vҩn ÿӅ tôn giáo trong phát triӇn bӅn vӳng Tây Nguyên (mã s͙: TN3/X06), thu͡c Chѭѫng trình khoa hӑc và công nghӋ phөc vө phát triӇn kinh tӃ - xã hӝi vùng Tây Nguyên (Ch˱˯ng trình Tây Nguyên 3, mã s͙: KHCN-TN3/11-15). * ** 4 1JKLrQ FͩX 7{Q JLiR 6͑  ±  dөng khoa hӑc công nghӋ, ÿһc biӋt là công nghӋ thông tin ÿӇ hiӋn ÿҥi hóa sinh hoҥt tôn giáo; thay ÿәi vӅ lӵc lѭӧng, phѭѫng pháp và phѭѫng tiӋn truyӅn giáo; tham gia ngày càng tích cӵc vào ÿӡi sӕng chính trӏ, kinh tӃ, văn hóa, xã hӝi,v.v... Nói cách khác, toàn cҫu hóa làm xuҩt hiӋn mӟi hoһc hình thành rõ nét hѫn các xu hѭӟng ÿã có trong ÿӡi sӕng tôn giáo trên thӃ giӟi, tiêu biӇu nhѭ: xu hѭӟng ÿa dҥng tôn giáo; xu hѭӟng thӃ tөc hóa và phi thӃ tөc hóa tôn giáo; xu hѭӟng ngoҥi giao, ÿӕi thoҥi liên tôn giáo; xu hѭӟng xung ÿӝt liên quan ÿӃn tôn giáo; xu hѭӟng tôn giáo hóa chính trӏ và chính trӏ hóa tôn giáo,v.v...(1). Nhӳng ÿӝng thái, xu hѭӟng tôn giáo cѫ bҧn trên thӃ giӟi nêu trên ÿã và ÿang tác ÿӝng mҥnh mӁ ÿӃn nhiӅu mһt cӫa ÿӡi sӕng xã hӝi và tôn giáo ӣ ViӋt Nam. 2. Phác hӑa bӭc tranh tôn giáo ӣ Tây Nguyên trong bӕi cҧnh hӝi nhұp quӕc tӃ và toàn cҫu hóa hiӋn nay Trong bӕi cҧnh ViӋt Nam ÿang ÿҭy mҥnh công nghiӋp hóa, hiӋn ÿҥi hóa, ÿәi mӟi, mӣ cӱa và hӝi nhұp quӕc tӃ mӝt cách sâu rӝng, dѭӟi tác ÿӝng mҥnh mӁ cӫa toàn cҫu hóa, bӭc tranh tôn giáo ӣ Tây Nguyên nhӳng năm gҫn ÿây nәi lên mӝt sӕ vҩn ÿӅ ÿáng chú ý sau ÿây: 2.1. Ĉӡi sӕng tôn giáo ӣ ViӋt Nam nói chung, ӣ Tây Nguyên nói riêng hiӋn nay ngày càng thêm ÿa dҥng. Ӣ cҩp ÿӝ quӕc gia, tӯ năm 1954 ÿӃn năm 1990, nghƭa là trong khoҧng hѫn 30 năm, nѭӟc ta có 03 tôn giáo (cNJng là 03 tә chӭc tôn giáo) ÿѭӧc công nhұn vӅ mһt tә chӭc tôn giáo là Hӝi thánh Tin Lành ViӋt Nam MiӅn Bҳc (1958), Hӝi ÿӗng Giám mөc ViӋt Nam (1980) và Giáo hӝi Phұt giáo ViӋt Nam (1981). Nhѭng tӯ năm 1990 (năm ra ÿӡi Nghӏ quyӃt 24 cӫa Ĉҧng Cӝng sҧn ViӋt Nam) ÿӃn năm 2012, nghƭa là chӍ trong vòng hѫn 20 năm, nѭӟc ta ÿã có tӟi 13 tôn giáo vӟi 40 tә chӭc tôn giáo (bao gӗm 03 tôn giáo/tә chӭc tôn giáo nói trên), cҧ nӝi sinh lүn ngoҥi nhұp, ÿѭӧc công nhұn vӅ mһt tә chӭc tôn giáo(2). Sӵ ÿa dҥng tôn giáo ӣ ViӋt Nam hiӋn nay còn ÿѭӧc thӇ hiӋn rõ nét ӣ sӵ tӗn tҥi cӫa nhiӅu hiӋn tѭӧng tôn giáo, tә chӭc tôn giáo cNJ và mӟi khác, trong ÿó mӝt sӕ ÿã và ÿang ÿӅ nghӏ vӟi chính quyӅn các cҩp công nhұn vӅ mһt tә chӭc tôn giáo. Vӟi Tây Nguyên, nhӳng năm gҫn ÿây, ÿӏa bàn này là nѫi hoҥt ÿӝng cӫa nhiӅu tôn giáo, tә chӭc tôn giáo, trong ÿó ÿһc biӋt là 03 tôn giáo lӟn gӗm Công giáo, Phұt giáo và Tin Lành. Phұt giáo ӣ Tây Nguyên có sӵ hiӋn diӋn cӫa nhiӅu sѫn môn, pháp phái, tӯ dҥng thӭc Phұt giáo Bҳc tông truyӅn thӕng kӃt hӧp cҧ ba yӃu tӕ ThiӅn - Tӏnh - Mұt, tr ...