Xử trí gãy xương hở

Xử trí gãy xương hởGãy xương hở (GXH) là một trong những cấp cứu ngoại khoa thường gặp. Việc đánh giá đúng mức độ thương tổn và có những chỉ định xử trí thích hợp là việc làm quan trọng, giúp người bệnh chóng hồi phục và bảo toàn được vị trí xương bị tổn thương. Đánh giá mức độ gãy xương hở Khi xương bị gãy, các đầu nhọn sắc có thể đâm từ trong ra ngoài, gây tổn thương phần mềm từ nhẹ đến nặng, làm chảy máu. Tuy vậy, để đánh giá thương tổn và xác định...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử trí gãy xương hở Xử trí gãy xương hở Gãy xương hở (GXH) là một trong những cấp cứu ngoại khoa thường gặp.Việc đánh giá đúng mức độ thương tổn và có những chỉ định xử trí thích hợp làviệc làm quan trọng, giúp người bệnh chóng hồi phục và bảo toàn được vị tríxương bị tổn thương. Đánh giá mức độ gãy xương hở Khi xương bị gãy, các đầu nhọn sắc có thể đâm từ trong ra ngoài, gây tổnthương phần mềm từ nhẹ đến nặng, làm chảy máu. Tuy vậy, để đánh giá thương tổn vàxác định phương hướng điều trị thì không đơn giản, 30% nạn nhân gãy xương hở là đachấn thương, nhiều thương tổn phối hợp đe dọa tính mạng, phải ưu tiên giải quyết cấpcứu. Thông thường để dễ nhớ, người ta sắp thứ tự 3 chữ cái viết hoa là A, B, C. Airway: Đường thở có bị vật cản trở không? Breathing: Có bị chảy máu màng phổi do gãy mảng sườn di động gây khó thở? Circulation: Có bị tổn thương động, tĩnh mạch gây mất máu cấp và nhiềukhông? Chảy máu trong GXH có thể do thương tổn da, cơ, gãy xương gây chảy máu,cũng có thể do động mạch, tĩnh mạch thủng, dẫn đến choáng mất máu, phải chú ý đến3 cấp cứu nói trên. Hậu quả của GXH là nhiễm khuẩn, không liền xương, mất đoạnxương, mất cơ năng gây tàn phế, thiệt hại và tốn kém về kinh tế khi điều trị. Tiênlượng GXH tùy thuộc không những vào tình trạng gãy xương mà còn phụ thuộc vàotính thương tổn phần mềm. Y học thế giới hiện phân loại GXH theo các týp sau: Týp 1: Gãy xương hở có vết thương sạch, độ dài nhỏ hơn 1cm, thường doxương đâm từ trong ra. Týp 2: GXH có xé rách phần mềm lớn hơn 1cm, da bị lóc nhưng không bịnghiền nát. Týp 3 là loại nặng nhất, có thể chia làm 3 nhóm nhỏ. Lóc phần mềm lớn hơn 10cm do sang chấn mạnh. Bị nhiễm bẩn nặng, do cọ xát trên mặt đất, bị thương ở những nơi dễ nhiễmkhuẩn như trại chăn nuôi, cống rãnh, được cấp cứu sau 8 giờ. Có tổn thương mạch máu, đòi hỏi phải khâu mạch máu cấp cứu, mổ tái tạo. Cácthương tích do hỏa khí, bom mìn, hay gãy xương lớn do các tai nạn giao thông đè lênlà những tổn thương đặc biệt nặng. Các biện pháp xử trí Khi gặp phải những trường hợp này, điều đầu tiên là phải cầm máu đúng kỹthuật, phải ưu tiên chống sốc nhất là những trường hợp nặng, truyền dịch, cố định vếtthương và chuyển ngay đến cơ sở y tế để bệnh nhân được cấp cứu. Phẫu thuật là biện pháp được áp dụng cho GXH. Mục đích là để làm sạch vếtthương, nếu có gây mê hồi sức tốt và tùy tình trạng bệnh nhân có thể giải quyết nhiềuthương tích một lần, tránh phải gây mê nhiều lần. Phẫu thuật còn để cắt lọc các phần bịdập nát và làm sạch vết thương, các dây thần kinh, mạch máu, xương hở đều được chebằng các vạt da lân cận. Nhưng không nên khâu da ngay để phòng hoại thư sinh hơimà phải điều trị vết thương tốt sau vài ngày mới có thể khâu kín vết thương. Nếu nghingờ vết thương chưa sạch có thể làm sạch bằng dung dịch sát khuẩn ít hại đến phầnmềm, toàn thân cần tiêm tĩnh mạch kháng sinh liều cao, tiêm phòng vacxin uốn ván. Việc cố định xương gãy nói chung không nên dùng các loại đinh nội tủy, nẹpvít. Phương tiện cố định ngoài có tác dụng cố định xương gãy phức tạp, đỡ nhiễmtrùng, giải phóng các khớp là phương pháp được các chuyên gia chấn thương khuyếnkhích dùng. Tuy vậy các loại cố định ngoài quá phức tạp, không nên dùng trong cấpcứu mà dùng các dóng đỡ một bên, để dễ dàng săn sóc vết thương, mô tái tạo bằng cácvạt da che phủ phần mềm quan trọng. Mặc dầu có nhiều biện pháp tích cực để điều trị GXH nhưng vẫn tồn tại một tỷlệ kết quả không hoàn hảo: chi so le, trục xoay, mất đoạn xương, khớp giả, nhiễmtrùng kinh điển không liền xương... Nguyên nhân có thể do tình trạng bệnh nhân vàoviện bị đa chấn thương, hôn mê, vỡ nội tạng, gãy cột sống kèm GXH. Bệnh nhân cầnđược chăm sóc đa chấn thương, dinh dưỡng, phục hồi chức năng sau mổ, các hậu quảkhác còn phải giải quyết ở nhiều giai đoạn tiếp theo. Trong chiến tranh, GXH là vấn đề thường gặp, còn trong hòa bình thì chấnthương này phần lớn là do tai nạn giao thông gây ra. Chính vì vậy phòng ngừa GXHkhông gì quan trọng hơn là đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Nếu không maygặp phải chấn thương GXH cần nhanh chóng đưa nạn nhân đến các cơ sở y tế để xửtrí kịp thời. Ngộ độc rượu và cách xử trí Khi sử dụng rượu quá nhiều, quá trình chuyển hóa và thải trừ quá tải,lượng cồn trong máu quá cao và kéo dài sẽ gây ngộ độc. Các biểu hiện chính của ngộ độc rượu - Giảm và mất khả năng vận động tự chủ như không cầm được bát đũa, rót nướcra ngoài..., không điều khiển được hành vi, nói líu lưỡi, gọi nhầm tên người... Sau khiuống quá nhiều, người uống không thể đi lại được, mất cân bằng cơ thể, không tự ngồiđược. - Khi cơ thể không còn chuyển hóa được, rượu uống vào sẽ bị nôn ra. Nhiềutrường hợp người uống rơi vào hôn mê, mất tri ...