Xử trí như thế nào khi bị phỏng?

Phỏng là tai nạn thường gặp, tác nhân thường do lửa hoặc nước sôi. Biến chứng của phỏng là sốc phỏng và nhiễm trùng vết phỏng. 1. Nguyên nhân bị phỏng là gì? Là do tiếp xúc với: - Lửa, vật nóng, thuốc lá, ma sát - Nước sôi, chảo mỡ đang nóng - Điện sinh hoạt - Hóa chất... 2. Làm thế nào nhận biết phỏng nhẹ hay nặng? Việc đánh giá mức độ nặng nhẹ của vết phỏng tùy theo nguyên nhân, vị trí, diện tích và độ sâu của vết phỏng. vết phỏng càng lớn và càng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xử trí như thế nào khi bị phỏng? Xử trí như thế nào khi bị phỏng? Phỏng là tai nạn thường gặp, tác nhân thường do lửa hoặc nước sôi. Biến chứng của phỏng là sốc phỏng và nhiễm trùng vết phỏng.1. Nguyên nhân bị phỏng là gì? Là do tiếp xúc với:- Lửa, vật nóng, thuốc lá, ma sát- Nước sôi, chảo mỡ đang nóng- Điện sinh hoạt- Hóa chất...2. Làm thế nào nhận biết phỏng nhẹ hay nặng?Việc đánh giá mức độ nặng nhẹ của vết phỏng tùytheo nguyên nhân, vị trí, diện tích và độ sâu của vếtphỏng. vết phỏng càng lớn và càng sâu thì càngnặng. Người ta thường phân thành 2 mức độ phỏng:phỏng nông và phỏng sâu. Phỏng nông hay còn gọi là phỏng độ 1: chỉ tổnthương bề mặt của lớp da gây đau đớn, đỏ và sưnglên. Vết phỏng nông thường là phỏng nhẹ và maulành. Phỏng sâu bao gồm phỏng độ 2 và độ 3:o Phỏng độ 2: tổn thương toàn bộ lớp da gâyđau đớn, đỏ, sưng và làm da phồng lên.o Phỏng độ 3: tổn thương lan rộng sâu vào môdưới da, có thể làm da chuyển sang màu nâu xámhoặc đen, và người bệnh có thể không còn biếtđau. Vết phỏng sâu và diện tích phỏng lan rộng rấtcần điều trị, chăm sóc y tế ngay vì có nhiều nguy cơnhiễm trùng.Phỏng nặng là những vết phỏng sâu và diện tích vếtphỏng lan rộng đối với người lớn khoảng 1/10 diệntích cơ thể (ước độ một nửa diện tích của lưng), đốivới trẻ em khoảng 1/5 diện tích cơ thể (ước độ tổngdiện tích của 5 bàn tay trẻ bị nạn) hoặc là phỏng ởnhững vị trí như mặt, bàn tay, bàn chân, bộ phận sinhdục (dù diện tích vết phỏng không lớn nhưng nguyhiểm). Phỏng nặng rất cần được điều trị, chăm sóc tạicơ sở y tế chuyên khoa càng sớm càng tốt vì cónhiều nguy cơ nhiễm trùng, gây khó thở hoặc có dichứng, ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ hoặc chức nănghoạt động về sau.3. Xử trí như thế nào khi bị phỏng?- Trấn an người bị nạn- Làm nguội vết phỏng và giảm đau cho người bị nạn- Hô hấp nhân tạo nếu cần thiết- Hạn chế các khả năng làm nhiễm trùng vết phỏng- Đưa người bị nạn đến cơ sở y tếCụ thể là sơ cứu như sau: Đặt người bị nạn nằm trên tấm drap hoặc vảisạch, để chỗ bị phỏng lên trên. Nếu trẻ đang bị cháy,dập tắt lửa càng mau càng tốt bằng cách:o Nếu có sẵn xô nước hãy hắt nước lên ngườitrẻ để dập tắt ngọn lửao Chụp kín trẻ bằng tấm vải hay mền (khôngdùng nylon vì sẽ cháy) hoặc lăn trẻ trên nền đất, làmnhư vậy sẽ hạn chế oxy gặp lửa nên lửa sẽ tắt Cởi bỏ quần áo bị cháy, bị dính hóa chất, nướcnóng … Dội nước lên vết thương liên tục trong khoảng 10phút để làm mát ngay vùng bị phỏng, không cho nhiệtgây tổn thương thêm cho da Đắp lên vết phỏng băng, gạc hoặc vải sạchkhông có lông tơ để tránh nhiễm trùng. Nếu không cósẵn băng hay gạc, bạn có thể dùng túi nhựa bao vùngbị phỏng ở tay chân lại. Nếu vết phỏng nhẹ, sau khi rửa sạch vết phỏngcó thể bôi pommade Silver Sulfadiazine (gồm Nitratbạc và kháng sinh Sulfamide như Siliverine, Silvirine,Flammazine hoặc Silvadence...) sẽ giúp vết thươngmau lành và tránh bội nhiễm. Nếu vết phỏng rộng và trẻ không nôn mửa, hãycho trẻ uống nước để bù phần dịch bị mất qua vếtphỏng Nếu vết phỏng nhỏ, phỏng nông độ 1, luôn quansát vết phỏng ít nhất 24-48 giờ để phát hiện dấu hiệunhiễm trùng vết phỏng như: đỏ, sưng, đau. Nếu có,thì nên đưa người bệnh đến cơ sở y tế Nhanh chóng đưa người bị nạn đến cơ sở y tếkhi thấy có các dấu hiệu nguy hiểm sau:o Ngất xỉu, bất tỉnho Tay chân lạnho Khó thởo Phỏng diện rộng, phỏng sâu vì người bị nạncó thể bị mất một lượng lớn dịch tiết qua vết phỏng cóthể đưa đến sốc phỏng do thiếu dịcho Phỏng ở những vị trí nguy hiểm như mặt,bàn tay, bàn chân, bộ phận sinh dục...vì gây sưng,nghẽn đường thở làm khó thở (phỏng vùng mặt, trongmiệng) hoặc ảnh hưởng đến thẩm mỹ, chức nănghoạt động.4. Những điều gì không nên làm trong sơ cứu? Không làm bể các vết phỏng bọng nước vì nhưvậy có thể gây nhiễm trùng thêm vết phỏng. Không dùng đá lạnh hoặc bôi bất cứ thuốcpommade nào (ngoại trừ pommade SilverSulfadiazine), hóa chất hoặc bất kỳ chất nào khácnhư nước mắm, giấm, mỡ, kem đánh răng, bùn non...lên vết phỏng. Không nên bôi các thuốc chống sẹo vì thườngkhông hiệu quả và sẹo thường là do hậu quả củachăm sóc vết phỏng không đúng cách làm nhiễmtrùng vết phỏng. Không cần thiết phải cử ăn các loại thực phẩmnhư tôm, cua, bò, gà, rau muống, cam... vì ăn nhữngthực phẩm này không hề gây sẹo. Trái lại, nếu cửkiêng quá mức sẽ gây thiếu chất dinh dưỡng (đặcbiệt là chất đạm) làm chậm lành vết phỏng. Không dùng các loại băng bằng bông có lông tơmịn hoặc các loại băng dính dán lên vùng bị phỏng Trong trường hợp phỏng điện, không được chạmvào hoặc tới gần người bị nạn cho tới khi dòng điệnđược ngắt.5. Phòng ngừa như thế nào? Không nên sử dụng những bình ga nhỏ (dùngcho bếp ga mini) được sạc đi sạc lại nhiều lần vì cónhiều nguy cơ gây cháy nổ. Không nên châm thêm alcol hoặc dầu lửa vàobếp lửa (dù nghĩ rằng bếp đã tắt) khi đang nấu nướngthức ăn. Không nên để đèn dầu hoặc đèn cầy gần mùng. Không cho trẻ tiếp xúc với lửa, diêm, thuốc lá,xăng, dầu hôi, đèn dầu, đèn cầy, diêm quẹt, hộpquẹt... Đặt bếp lên một nơi bằng phẳng, cao hơn tầmvới của trẻ. Không nên để bếp trên sàn nhà. Quay các quai cầm của nồi hoặc chảo vào phíamà trẻ không với tới được. Chấp hành nghiêm ngặt các nguyên tắc an toànvề mắc điện và sử dụng điện. Thường xuyên kiểm trahệ thống điện. Không để các dụng cụ điện, dây dẫnđiện, ổ cắm điện ngang tầm tay trẻ em. ...