Xuất huyết tiêu hóa: Nguyên nhân và cách xử trí

Xuất huyết tiêu hóa (hay còn gọi là chảy máu tiêu hóa) là một triệu chứng do nhiều nguyên nhân gây ra. Chảy máu có thể gặp ở bất kỳ vị trí nào của ống tiêu hóa từ miệng tới thực quản, dạ dày, ruột và hậu môn. Mức độ mất máu có thể nhẹ tới vừa, thậm chí nhiều trường hợp chảy máu nặng gây mất máu nghiêm trọng đe dọa tới tính mạng bệnh nhân.Ở Việt Nam hiện nay đã có nhiều phương pháp khác nhau đặc biệt là các kỹ thuật nội soi điều trị giúp...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Xuất huyết tiêu hóa: Nguyên nhân và cách xử trí Xuất huyết tiêu hóa: Nguyên nhân và cách xử trí Xuất huyết tiêu hóa (hay còn gọi là chảy máu tiêu hóa) là một triệuchứng do nhiều nguyên nhân gây ra. Chảy máu có thể gặp ở bất kỳ vị trí nàocủa ống tiêu hóa từ miệng tới thực quản, dạ dày, ruột và hậu môn. Mức độ mấtmáu có thể nhẹ tới vừa, thậm chí nhiều trường hợp chảy máu nặng gây mấtmáu nghiêm trọng đe dọa tới tính mạng bệnh nhân. Ở Việt Nam hiện nay đã có nhiều phương pháp khác nhau đặc biệt là các kỹthuật nội soi điều trị giúp chẩn đoán và xử trí kịp thời nhiều trường hợp xuất huyếttiêu hóa rất có hiệu quả. Nguyên nhân nào dẫn tới xuất huyết tiêu hóa ? Ở thực quản: Xơ gan có thể dẫn tới giãn tĩnh mạch thực quản, khi giãn quámức, tĩnh mạch vỡ ra gây xuất huyết ồ ạt rất nguy hiểm; bệnh lý viêm thực quảndo trào ngược dịch dạ dày lên thực quản, trong hội chứng Mallory-Weiss do bệnhnhân nôn, nôn khan, hoặc ho kéo dài dẫn tới viêm thực quản và vì vậy có thể gâyxuất huyết. Ở dạ dày: Các nguyên nhân gây viêm loét dạ dày như: rượu, xoắn khuẩnHelicobacter pylori, aspirin và các thuốc chống viêm giảm đau, stress... hoặc cácbệnh lý ác tính như ung thư dạ dày đều có thể gây xuất huyết tiêu hóa. Ở ruột: Loét hành tá tràng là nguyên nhân rất thường gặp gây xuất huyết.Chảy máu còn có thể do trĩ, bệnh polyp đại trực tràng, ung thư đại trực tràng, cácbệnh lý khác như viêm loét đại trực tràng, bệnh Crohn. Ngoài ra có thể gặp cácnguyên nhân gây xuất huyết tiêu hóa: dị dạng mạch máu, bệnh máu, chảy máuđường mật... Triệu chứng xuất huyết tiêu hóa ? Triệu chứng của xuất huyết phụ thuộc vào nguyên nhân, vị trí chảy máu vàmức độ mất máu. Thông thường gặp các dấu hiệu sau: Nôn ra máu: Là triệu chứng thường gặp, chảy máu dạ dày - tá tràng thườngnôn ra máu đen lẫn cục hoặc lẫn thức ăn. Chảy máu do giãn vỡ tĩnh mạch thựcquản thường nôn ra máu ồ ạt, máu đỏ tươi, số lượng nhiều, thường nặng và tỷ lệ tửvong cao. Đi phân ngoài đen hoặc có máu: Phân đen như bã cà phê, mùi khắm,thường lỏng; phân có máu tươi có thể do chảy máu nhiều như trong vỡ giãn tĩnhmạch thực quản hoặc chảy máu ở đoạn thấp của đường tiêu hóa. Các triệu chứng do mất máu: Mất máu kéo dài làm ảnh hưởng tới toàntrạng, bệnh nhân thường xanh xao, yếu mệt, hoa mắt, chóng mặt; trường hợp mấtmáu mức độ nặng thường kèm theo triệu chứng sốc: da xanh tái, vã mồ hôi, mạchnhanh, huyết áp hạ, tiểu ít, khó thở, có thể co giật... Cần làm gì khi bị xuất huyết tiêu hóa ? Đa số bệnh nhân tới viện vì các triệu chứng nôn ra máu và đi ngoài phânđen, thường là mất máu mức độ vừa tới nặng, thậm chí nhiều trường hợp vào việntrong tình trạng cấp cứu. Tuy vậy ngay cả khi không có bằng chứng xuất huyết,bệnh nhân chỉ có các triệu chứng như đau bụng vùng thượng vị, hoặc đau bụng khidùng các thuốc có hại cho dạ dày, hoặc bệnh nhân xanh xao, hoa mắt, chóng mặt...cũng cần đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Điều trị và phòng bệnh Điều trị xuất huyết tiêu hóa tùy thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ, nguyênnhân, vị trí chảy máu. Ngoài việc điều trị triệu chứng, ổn định các chức năng sốngkhi bị mất máu nặng, kết hợp dùng các thuốc co mạch, giảm tiết, kháng sinh...bệnh nhân có thể được chỉ định nội soi can thiệp, qua đó rất nhiều trường hợp xuấthuyết đã được xử trí tốt như: xử trí xuất huyết tiêu hóa do loét dạ dày – tá tràng,xử trí giãn tĩnh mạch thực quản bằng thắt vòng cao su... Ở nước ta hầu hết các bệnh viện tuyến trung ương và một số bệnh việntuyến tỉnh đã thực hiện được thủ thuật này. Việc điều trị nội khoa đặc hiệu, làmthủ thuật hoặc phẫu thuật cho bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa có thể được chỉđịnh khi có sự cân nhắc của thầy thuốc chuyên khoa. Phòng bệnh cần không uống rượu bia và hút thuốc, không dùng các thuốcvà thức ăn có hại cho dạ dày, nên ăn tăng cường chất xơ và rau quả. Trong đợtxuất huyết cần dùng các thức ăn mềm, ăn thành nhiều bữa trong ngày. ...