Hình tượng Rồng Đối với các nước phương Đông, con rồng là kiệt tác sáng tạo nghệ thuật có lịch sử lâu đời. Trên thực tế, rồng chỉ là sản phẩm của nghệ thuật, vì nó không còn tồn tại trong thế giới tự nhiên mà là sự sáng tạo nghệ thuật siêu tự nhiên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ý NGHĨA HÌNH TƯỢNG CÁC CON VẬT TRONG KIẾN TRÚC ĐỀN ĐÌNH CHÙA MIẾU VIỆT NAMÝ NGHĨA HÌNH TƯỢNG CÁC CON VẬT TRONG KIẾN TRÚC ĐỀN ĐÌNH CHÙAMIẾU VIỆT NAMHình tượng RồngĐối với các nước phương Đông, con rồng là kiệt tác sáng tạo nghệ thuật có lịch sử lâuđời. Trên thực tế, rồng chỉ là sản phẩm của nghệ thuật, vì nó không tồn tại trong thếgiới tự nhiên mà là sự sáng tạo nghệ thuật siêu tự nhiên. Cùng với sự phát triển củalịch sử, từ lâu các nước phương Đông hình thành nên quan niệm phổ biến về con rồng,tổng hợp trong con vật linh thiêng này là trí tuệ, tín ngưỡng, niềm tin, lý tưởng,nguyện vọng, sức mạnh… Trải qua bao đời, các nhà văn, nhà thơ, họa sĩ ở mỗi nướcphương Đông đã dần tạo cho con rồng trở thành biểu tượng cao quý và sức sống vĩnhhằng, có ảnh hưởng to lớn, ý nghĩa sâu sắc đối với đời sống xã hội ở mỗi nước.Đối với dân tộc Việt Nam, ngoài nét chung nói trên, rồng còn có ý nghĩa riêng, đó là nóchỉ dân tộc Việt Nam có xuất xứ từ con rồng cháu tiên. Từ câu chuyện huyền thoạichàng Lạc Long Quân lấy nàng Âu Cơ đẻ ra bọc trăm trứng, sau nở thành một trămngười con, hình ảnh con rồng đã dần dần ǎn sâu vào tâm thức của người Việt. Hà Nộilà thủ đô cả nước, với tên gọi đầu tiên: Thăng Long (rồng bay). Vùng Đông Bắc nướcta có Hạ Long (rồng hạ), một trong những thắng cảnh đẹp nhất nước. Đồng bằngNam Bộ phì nhiêu được làm nên bởi dòng sông mang tên Cửu Long (chín rồng). Khôngnhững là biểu tượng cho xuất xứ nòi giống dân tộc Việt Nam, rồng còn là thần linh,chủ của nguồn nước, mang lại sức sống mãnh liệt, làm cho mùa màng tốt tươi. Rồnglà biểu tượng của sức mạnh, chính vì vậy mà các vua chúa đã lấy hình tượng rồng đạidiện cho uy lực triều đình. Thời Lê, rồng trở thành bản mệnh của nhà vua. Hình tượngrồng được thêu lên tấm áo vua mặc.Trong thời kỳ đất nước ta bị lệ thuộc vào phong kiến phương Bắc, rồng Việt Namchịu ảnh hưởng của những con rồng các thời Tần, Hán, Đường, Tống… và được cáchđiệu hóa dần dần để biến thành rồng hoàn chỉnh, tượng trưng cho uy quyền độc tôncủa vua chúa phong kiến và thường được trang trí ở những nơi linh thiêng. Vào thế kỷXI, dưới triều Lý, chế độ phong kiến Việt Nam bắt đầu được xác lập. Con rồng thậtsự của Việt Nam đã được ra đời. Cho đến nay, rồng vẫn được sử dụng trong kiến trúctôn giáo theo một số nét: mắt quỷ, sừng nai, tai thú, trán lạc đà, miệng lang, cổ rắn,vảy cá chép, chân cá sấu, móng chim ưng. Và con rồng luôn là hình ảnh sâu đậm trongtâm hồn mỗi người Việt Nam.Hình tượng con RùaVề mặt sinh học, rùa là loài bò sát lưỡng cư có tuổi thọ cao và thân hình vững chắc.Nó có thể nhịn ǎn uống mà vẫn sống trong một thời gian dài. Rùa không ăn nhiều,nhịn đói tốt nên được coi là một con vật thanh cao, thoát tục. Trên bàn thờ ở các đềnchùa, miếu mạo, chúng ta thường thấy rùa đội hạc, rùa đi với hạc trong bộ đỉnh thơmngát và thanh tịnh.Rùa tượng trưng cho sự trường tồn và bất diệt. Hình ảnh rùa đội bia đá, trên bia đá ghilại sử sách của dân tộc Việt Nam chứng tỏ rùa là loài vật chuyển tải thông tin và vănhóa. Tuy không phải là con vật của Phật giáo, nhưng rùa cũng là biểu trưng cho sựtrường tồn của Phật giáo. Trong một số ngôi chùa thời Lý – Trần, rùa được chạmthành tường bằng đá làm bệ đội bia. Dáng rùa đầu to, mập, vươn ra khỏi mai, mõmthuôn nhọn, mắt nhỏ, bốn chân khép sát vào thân mai. 82 tấm bia đã ghi tên tiến sĩ đỗđạt được đặt trên lưng rùa, một con vật biểu hiện sự trường tồn, hiện còn lưu giữ tạiVăn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội là bằng chứng hùng hồn biểu hiện nền văn hiếnbất diệt của dân tộc Việt Nam.Hình tượng chim PhượngPhượng là linh vật được biểu hiện cho tầng trên. Phượng thường có mỏ vẹt, thânchim, cổ rắn, đuôi công, móng chim cứng đứng trên hồ sen. Với ý nghĩa đầu đội cônglý, mắt là mặt trời, mặt trǎng, lưng cõng bầu trời, lông là cây cỏ, cánh là gió, đuôi làtinh tú, chân là đất, vì thế phượng tượng trưng cho cả vũ trụ. Khi phượng ngậm lá đềhoặc ngậm cành hoa đứng trên đài sen, nó biểu hiện là con chim của đất Phật. Tức làcó khả nǎng giảng về đạo pháp, làm nhiệm vụ giống như các nữ thần chim: nhảymúa, hát ca chào mừng Phật pháp.Quan niệm của người Việt Nam cho rằng phượng xuất hiện báo hiệu đất nước đượcthái bình. Chim phượng là loài chim đẹp nhất trong 360 loài chim. Nó có thân hìnhquyến rũ, kết tinh được vẻ đẹp, sự mềm mại, thanh lịch, vẻ duyên dáng của tất cả cácloài chim. Chim phượng còn tượng trưng cho nữ tính, cho phái đẹp của tầng lớp quýphái.Hình tượng con HạcỞ Việt Nam hạc là con vật của đạo giáo. Hình ảnh hạc chầu trên lưng rùa trong nhiềungôi chùa, miếu…, hạc đứng trên lưng rùa biểu hiện của sự hài hòa giữa trời và đất,giữa hai thái cực âm – dương. Hạc là con vật tượng trưng cho sự tinh tuý và thanh cao.Theo truyền thuyết rùa và hạc là đôi bạn rất thân nhau. Rùa tượng trưng cho con vậtsống dưới nước, biết bò, hạc tượng trưng cho con vật sống trên cạn, biết bay. Khi trờilàm mưa lũ, ngập úng cả một vùng rộng lớn, hạc không thể sống dưới nước nên rùađã giúp ...