Ý nghĩa nghệ thuật của hình tượng mảnh trăng trong truyện ngắn Mảnh trăng cuối rừng của Nguyễn Minh Châu

Như cái tên của nó, truyện ngắn "Mảnh trăng cuối rừng” có một hình tượng hết sức quan trọng mà thiếu nó thì truyện ngắn này cũng mất đi sức sống. Đó là hình tượng mảnh trăng. Chúng ta chỉ cần giả định nếu câu chuyện này vẫn diễn ra ban ngày thì sự thể sẽ ra sao? Hoặc giả câu chuyện diễn ra vào ban đêm nhưng chúng ta tước bỏ đi tất cả những câu văn dính dáng đến hình ảnh trăng thì sự thể sẽ ra sao? Có thế thấy ngay rằng tính cách nhân vật chủ đề câu chuyện thì không hề thay đổi, nhưng tất cả sẽ hiện lên rõ ràng đến mức trần trụi, nhạt nhẽo, tầm thường và toàn bộ cái gọi là chất thơ của câu chuyện sẽ hoàn toàn bị tiêu tan. Chỉ cần hình dung như thế chúng ta đã đủ thấy vị trí của hình tượng này đối với tác phẩm
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ý nghĩa nghệ thuật của hình tượng "mảnh trăng" trong truyện ngắn "Mảnh trăng cuối rừng" của Nguyễn Minh ChâuĐề bài: Ý nghĩa nghệ thuật của hình tượng mảnh trăng” trong truyện ngắn MảnhtrăngcuốirừngcủaNguyễnMinhChâu BàilàmNhưcáitêncủanó,truyệnngắnMảnhtrăngcuốirừng”cómộthìnhtượnghếtsứcquan trọngmàthiếunóthìtruyệnngắnnàycũngmấtđisứcsống.Đólàhìnhtượngmảnhtrăng.Chúngtachỉcầngiảđịnhnếucâuchuyệnnàyvẫndiễnrabanngàythìsựthểsẽrasao?Hoặcgiảcâuchuyệndiễnravàobanđêmnhưngchúngtatướcbỏ đitấtcả nhữngcâuvăndínhdángđếnhìnhảnhtrăngthìsựthểsẽrasao?Cóthếthấyngayrằngtínhcáchnhânvậtchủđềcâuchuyệnthìkhônghềthayđổi,nhưngtấtcảsẽhiệnlênrõràngđến mứctrầntrụi,nhạtnhẽo,tầmthườngvàtoànbộ cáigọilàchấtthơ củacâuchuyệnsẽhoàntoànbịtiêutan.Chỉcầnhìnhdungnhưthếchúngtađãđủthấyvịtrícủahìnhtượng nàyđốivớitácphẩmVấnđềđặtravớingườiviếtlàcầnphảimôtảhìnhtượngnàyrasaochothậtsốngđộng,chânthực,lạiphảichứađựngnhữngẩnýnghệthuật.Vìthế,ngườinghệsĩcầnphảisửdụnghaibútphápsongsong.Đólà:vừatả thựcvừatượngtrưnghoá.Cónghĩalàbiếnmộthìnhtượngsinhđộngthànhmộtbiểutượngnghệthuật.NhàvănNguyễnMinhChâuđãđápứngmộtcáchhoànhảonhữngđòihỏimangtínhchấttháchthứcấy.Đoccâuchuyệnnàychúngtathấybútpháptả thựccủaNguyễnMinhChâutỏ rarấtcụthể,giàuchấttruyềncảm.Trướchết,trănglàhìnhảnhgợirathờigian.Cuộcgặpgỡcủa đôitraigáinàydiễnravàođầutháng,bấygiờ làtrăngthượngtuần.Mảnhtrăngkhuyếtgợirađượcquãngthờigiannàymộtcáchsốngđộng.Mặtkháctrănglàhìnhtượnggợira khônggian.Đôitraigáinàyhẹnnhau ởrừnggiàTrườngSơn.Đêmấytrăngđãgiúpcho NguyễnMinhChâumôtả thànhmộtkhungcảnhrấttrữ tìnhTrănggợiravòmtrờicaolồnglộngvàtrongvắt,trăngphùlênkhungcảnhthứ ánhsánghuyền ảo,thơ mộnglàmchotất.cảtrởnênlunglinhĐúnglàkhungcảnhdànhchotìnhyêu.Vàchúngtacùngthấy NguyễnMinhChâubámsáthìnhtượngnàyđể tả nónhư mộtnguồnsángdọctheocâuchuyệntổđiểmchonhânvật.NhânvậtNguyệtđẹpnhấtlàkhicóánhtrăngsoitỏchiếu vàomáitócvàđọngđầytrênkhuônmặt.Nhưngnếuchỉ dừnglại ở nhữngnéttả thựckhôngthôithìhình ảnhtrăngcóthể sinh độngnhưngchưacóchiềusâunghệ thuật.Chínhbútpháptượngtrưnghoámớilàmcho hìnhtượngmảnhtrăngtrở nênđầyđặn.Cónghĩalàtrăngkhôngphảichỉ làtrăngmànó cònbiểutượngchotuổitrẻ,vẻđẹpcủanhânvậtNguyệt,tìnhyêucủaNguyệtvàLãm.MàtựutrunglạitrănglàbiểutượngchosứcsốngbấtdiệtcủadântộcViệtNamtrong chiếntranh.LàmthếnàomàNguyễnMinhChâucóthểgửigắmvàohìnhtượngtrăngnhữngýnghĩa lớnlaođếnvậy?Đầutiên,chúngtacóthể thấyngayrằngtrăngđượcmôtả songsongvớiNguyệtthànhmộtcặphìnhtượnggắnbóvớinhau,soichiếulẫnnhau,tuyhaimà một.Điềunàyđãbộclộngaytrongcáchđặttênnhânvật.Nguyệtchínhlàtrăng.Haihìnhtượngnàycũngđượcmôtả mộtcáchrấttinhtế.Banđầutrănghiệnracònmờ nhạt, chưarõnét,ýthơ nóchỉ làmộtchitiếtrấtphụ nằmbênlề cốttruyện.Càngvề sau, chúngtamớithấytrăngcàngtỏdần,sắcnéthơnvàthâmnhậpsâuhơnvàonộidungcâu chuyện.Thậmchí,chúngtacóthểthấytrăngkhôngchilànguồnsángmàtrở thànhnhân vậtthứbacủathiêntruyện.Cũngnhưvậy,banđầuNguyệtẩnmìnhtrongbóngtốicủa thùngxe.Sauđó,Nguyệtcũngcứhiệndần,hiệndầntừngnétnúpdướiánhsángvàkhiNguyệtlênbuồngláingồithìtrăngvàNguyệtcũnghoànhậpvàonhau.Vàcuốicùng,cảhaihình ảnhtrăngvàNguyệtđãđồngnhấttrongtâmtưởngcủaLãm.Khitrăngđãlặn,NguyệtđãchiatayvớiLãmnhưngLãmvẫncứ thấyhình ảnhNguyệtvớigươngmặtlộnglẫyảnhtrănghiệnraphíatrướcxe.ĐiềuđóchothấytrăngvàNguyệtkhônghềmất đitrongtìnhyêucủaLãm.VầngtrăngvàgươngmặtNguyệtđãhoàvàonhauvàsốngmãi, lunglinhmãitươitắnmãitrongtâmkhảmcủaLãm.Tácphẩmkếtthúc,NguyễnMinhChâuthấycầnphảipháthuycaohơnnữabútpháptượngtrưng,để tạoramộthình ảnhchốtgây ấntượngđẹpvàsâutrongtâmtríngười đọc:ấylàhìnhảnhsợichỉxanhóngánhcủađứctinvàtìnhyêulýtưởngnốiliềntâmhồnđôitìnhnhânchiếnsĩ.Dườngnhư nócáisợichỉ huyềnthoại ấycũngđượcxekết bằngcáiánhtrăngxanhđậm ấy.Tácgiả đãtạorahình ảnhsợichỉ xanhnàyđể đặtnótrongquanhệ tươngphảnvớihình ảnhcáicầuĐáXanhđồ sộ.NhữngchiếccầuđãbịbomMỹ đánhsập.Cònsợichỉ xanhmỏngmanhkiathìchẳngđạnbomnàopháđược.Mộtkếtluậnnhư vậyđãnângýnghĩatượngtrưngcủahình ảnhmánhtrănglênmộtbướcmớiđểmãimãiámảnhngườiđọc. ...