10 điều ly kỳ về nền văn minh Maya

Văn minh Maya không chỉ nổi bật bởi hệ thống chữ viết cổ phát triển hoàn thiện, mà còn có nền nghệ thuật, kiến trúc và hệ thống thiên văn, toán học đáng kinh ngạc. Dù các nhà khảo cổ học luôn cố gắng khám phá, nhưng đến nay vẫn còn nhiều bí ẩn xung quanh một trong những nền văn minh rực rỡ nhất của nhân loại.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
10 điều ly kỳ về nền văn minh Maya10 điều ly kỳ về nền văn minh MayaVăn minh Maya không chỉ nổi bật bởi hệ thống chữ viếtcổ phát triển hoàn thiện, mà còn có nền nghệ thuật, kiếntrúc và hệ thống thiên văn, toán học đáng kinh ngạc. Dùcác nhà khảo cổ học luôn cố gắng khám phá, nhưng đếnnay vẫn còn nhiều bí ẩn xung quanh một trong nhữngnền văn minh rực rỡ nhất của nhân loại.Người Maya có nguồn gốc từ vùng Mesoamerica, tức TrungMỹ ngày nay. Khu vực này nằm giữa Mexico và Nam Mỹ, làquê hương của nhiều nền văn hóa, trong đó có Aztec, Olmec,Teotihuacan và Toltec. Người Maya sinh sống trên khu vựcmà ngày nay là Guatemala, Belize, Honduras, El Salvador vàmiền nam Mexico.Dưới đây là những sự thật thú vị về nền văn minh Maya.10. Người Maya ngày nayDù nền văn minh này đã suy tàn, nhưng hiện nay còn khoảng7 triệu người Maya đang sinh sống trên trên khu vực bản địacủa ông cha và gìn giữ được nhiều di sản của văn hóa cổ.Nhiều người trong số họ khá hòa nhập với văn hóa hiện đạicủa các nước mà họ đang cư trú, nhưng không ít người tiếptục duy trì bản sắc văn hóa riêng, cũng như dùng ngôn ngữriêng là ngôn ngữ chính. Dân số đông nhất của Maya đươngthời đang cư trú trên một số bang của Mexico gồm Yucatán,Campeche, Quintana Roo, Tabasco, và Chiapas, cùng với cácquốc gia Trung Mỹ gồm Belize, Guatemala và miền tây củaHonduras và El Salvador. Ngôn ngữ ngày nay sử dụng nhiềutừ có nguồn gốc từ tiếng của người Maya, như “shark” (cámập), “cocoa” (ca cao).9. Làm lác mắt trẻ emNgười Maya luôn mong muốn tạo cho trẻ em những đặcđiểm khác thường, phi tự nhiên. Ví dụ, người Maya dùngnhững tấm ván để ép vào đầu em bé khi còn rất nhỏ để làmphẳng trán. Phong tục này rất phổ biến trong giới thượng lưuMaya. Một tục lệ khác kỳ lạ khác là họ để các vật đung đưatrước mắt trẻ mới sinh để khiến hai con ngươi của trẻ tụ vàomột điểm (mắt lác) vĩnh viễn. Trẻ em Maya thường được đặttên theo ngày mà chúng được sinh ra. Mỗi ngày trong nămđều có tên riêng dành cho bé trai và bé gái.8. Bác sĩ giỏiPhương pháp chữa bệnh của người Maya là sự kết hợp phứctạp giữa tư tưởng, cơ thể, tôn giáo, nghi thức và khoa học.Điều quan trọng nhất là chỉ số ít bác sĩ được đào tạo tốt mớihành nghề chữa bệnh. Những pháp sư này kết hợp cả thế giớitâm linh và tự nhiên. Họ có nhiều phương pháp chữa bệnhtiến bộ, như khâu vết thương bằng tóc người, bó xương, lắprăng giả làm từ ngọc bích và hàn răng bằng pirit sắt.7. Đến giờ vẫn hiến tế máuNgười Maya hiến tế máu vì mục đích tôn giáo và y học,nhưng ít ai biết rằng tục lệ này vẫn được duy trì tới tận ngàynay. Tuy nhiên, người Maya hiện đại không còn hiến tế máungười, mà lấy tiết gà để thay thế. Ngoài tục hiến tế máu,người Maya còn lưu truyền nhiều tục lệ khác như cầunguyện, đốt nhang copan, nhảy múa, tiệc tùng, và uống rượutrong nghi lễ truyền thống.6. Thuốc giảm đauNgười Maya thường xuyên dùng các loại thuốc gây ảo giáctrong các nghi lễ tôn giáo, nhưng họ cũng sử dụng hàng ngàyđể giảm đau. Xương rồng, bìm bìm, một số loài nấm, thuốclá, và một số loài để tạo ra chất cồn... được dùng để chiếtxuất thuốc giảm đau. Ngoài ra, đồ gốm sứ và hình trạm chổcho thấy người Maya sử dụng phương pháp bơm thụt để nạothai nhanh.5. Sân bóngChơi bóng là môn thể thao được những người tiền Colombusưa thích. Trò chơi này có nhiều phiên bản khác nhau, và mộtphiên bản của trò ulama vẫn tồn tại ở vài nơi trong khu vựccho đến ngày nay. Sân thể thao là không gian công cộngđược sử dụng trong nhiều sự kiện văn hóa của giới quý tộc vàcác hoạt động tôn giáo, như biểu diễn âm nhạc, lễ hội, thểthao. Một số đầu lâu được tìm thấy gần khu vực sân này, nêncó người suy đoán người Maya dùng đầu lâu và xương sọlàm bóng.4. Phòng tắm hơiMột trong những nghi lễ rửa tội quan trọng đối với ngườiMaya cổ là tắm hơi cho đổ mồ hôi. Gần giống như phươngpháp tắm hơi ngày nay, phòng tắm hơi của người Maya đượcxây từ nhiều tảng đá, và trần nhà tắm chỉ có một lỗ nhỏ.Nước được đổ xuống những tảng đá nóng trong phòng để tạonên hơi nước, khiến cơ thể toát mồ hôi nhằm thanh lọc.Người Maya thích phương pháp tắm này vì họ cảm thấy sảngkhoái hơn và sạch sẽ hơn.3. Bang cuối cùng của người Maya tồn tại tới tận thế kỷ17Thành phố đảo Tayasal là vương quốc Maya độc lập cho tớitận năm 1697. Một vài giáo sĩ Tây Ban Nha vẫn đến thăm nơinày và giảng đạo cho vị vua Itza cuối cùng. Vương quốc Itzarơi vào ách thống trị của Tây Ban Nha từ tháng 3/1697.2. Nhiều bí ẩn chưa có lời giảiKhông chuyên gia nào thực sự chắc chắn về nguyên nhân sụyđổ của nền văn minh Maya.Nền văn minh Maya suy thoái trong thế kỷ thứ 8 và 9. Dân sốquá tải, nước ngoài xâm lược, nông dân nổi dậy, sự sụp đổcủa những con đường thương mại chủ chốt, đại hạn hán…đều là những điều có thể khiến nền văn minh vĩ đại suy tàn.1. Lịch Maya - một thành tựu văn minh tuyệt vờiNgười Maya rất chú trọ ...