Acid béo omega-3 cần cho sức khỏe

Cá biển - loại thực phẩm giàu omega-3.Gần đây, người ta nói nhiều đến một loại acid béo có tên omega-3. Hiện nay, loại viên nang mềm chứa acid béo này đã có mặt rộng khắp ở hầu hết các cửa hàng dược phẩm. Nhiều người phân vân không biết omega-3 là gì, dùng thường xuyên, lâu dài có được không?Acid béo là gì? Acid béo là thành phần chính của chất béo (lipid). Về mặt cấu trúc hóa học, acid béo thông thường chứa 3 loại nguyên tố: carbon (C), hydro (H) và ôxy (O), mạch thẳng (RCOOH)-...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Acid béo omega-3 cần cho sức khỏe Acid béo omega-3 cần cho sức khỏe Cá biển - loại thực phẩm giàu omega-3. Gần đây, người ta nói nhiều đến một loại acid béo có tên omega-3. Hiệnnay, loại viên nang mềm chứa acid béo này đã có mặt rộng khắp ở hầu hếtcác cửa hàng dược phẩm. Nhiều người phân vân không biết omega-3 là gì,dùng thường xuyên, lâu dài có được không? Acid béo là gì? Acid béo là thành phần chính của chất béo (lipid). Về mặt cấu trúc hóa học,acid béo thông thường chứa 3 loại nguyên tố: carbon (C), hydro (H) và ôxy (O),mạch thẳng (RCOOH)- trong đó gốc R có nhiều carbon nối mạch có thể no (còngọi bão hòa, tức không có mạch nối đôi) hay chưa no – còn gọi chưa bão hòa,trong cấu trúc có một hoặc nhiều nối đôi. Acid béo bậc thấp có ít carbon, bậc caocó nhiều carbon. Đánh số carbon của acid béo bắt đầu từ carbon của nhóm –COOH (nhóm acid) là C1, sau đó là C2, C3... Gọi tên carbon thì carbon cạnhnhóm – COOH là Ca (carbon alpha), rồi đến Cb, Cg... Và ở cuối mạch là nhómmetyl – CH3. Nhóm metyl có chứa carbon được gọi là carbon omega. Khoảngcách từ carbon omega đến nối đôi đầu tiên gần nhất nếu có 3 carbon thì gọi làomega-3, và acid béo có cấu trúc loại này gọi là acid béo omega-3. Cũng tương tựnhư vậy, còn có acid béo omega-6, omega-9 (khoảng cách có 9 carbon – thí dụacid oleic có nhiều trong sữa mẹ và dầu ôliu). Tóm lại, con số sau chữ omega: 3, 6hoặc 9 nhằm chỉ vị trí của nối đôi đầu tiên trong cấu trúc. Tác dụng của omega-3 Người ta nói nhiều đến nhóm acid béo omega-3 bởi nó là tiền chất củaDHA (chữ viết tắt của docosahexaenoic acid, và EPA (viết tắt củaeicosapentaenoic acid). DHA là acid béo không no chuỗi (mạch) dài có 22 carbonvà chứa 6 nối đôi, còn EPA là acid béo không no chuỗi dài có 20 carbon và chứa 5nối đôi. Não người được cấu tạo bởi trên 60% là acid béo, trong số đó DHA chiếmmột số lượng khá lớn. Còn EPA, trong cơ thể nó được xem là acid béo thiết yếu đểchuyển hóa thành các chất sinh học quan trọng như prostaglandin, leucotrien. Đã có khá nhiều công trình nghiên cứu tác dụng của nhóm acid béo omega-3 đặc biệt là DHA đối với sức khỏe con người. Với não: Thành phần của não là chất béo, trong đó DHA chiếm khoảng 1/4lượng chất béo này. Do đó mà não cần một lượng acid béo omega-3 (nhất là DHA)để phát triển và duy trì hoạt động. Người ta còn thấy rằng DHA kìm hãm sự lãohóa não, ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ. Với trẻ em, nhiều công trình nghiên cứu cho thấy những trẻ được bổ sungDHA đạt được các điểm nhận thức cao hơn, ít mắc phải các vấn đề về hành vi vàcảm xúc, kỹ năng vận động cũng phát triển sớm hơn. Bởi vậy, hiện nay có nhiềuloại sữa bột có bổ sung DHA. Với tim mạch: Nhiều công trình nghiên cứu chứng tỏ DHA làm giảm lượngtriglycerid máu, giảm loạn nhịp tim, giảm tỷ lệ bệnh động mạch vành, giảm chứngnhồi máu cơ tim. Nhưng nhóm acid béo omega-3 không có tác dụng rõ rệt đối vớibệnh cholesterol trong máu cao đơn thuần và rối loạn mỡ máu do yếu tố di truyền. Với làn da: Nhóm acid béo omega-3 có vai trò quan trọng trong cấu trúc davà đặc biệt là tầng sừng, vì chúng ngăn ngừa hiện tượng mất nước giữa các lớp da,do đó giúp da mềm mại tươi trẻ. Ngoài ra, nhóm acid béo omega-3 còn cần thiết cho phát triển hoàn thiệnchức năng nhìn của mắt, giảm nguy cơ đái tháo đường, giảm mức độ nặng và sốcơn hen phế quản, giảm triệu chứng viêm khớp dạng thấp, chống trầm cảm... Nhóm acid béo omega-3 có ở dầu đậu nành và một số thực phẩm nhưng vớihàm lượng nhỏ. Đặc biệt có nhiều trong thủy sản - nhất là cá biển sống ở vùngnước sâu như các loài cá hồi, cá sardin, cá trích, cá ngừ... Riêng trong dầu cá cóacid béo omega-3 cao gấp 2-4 lần so với dầu thực vật. Omega-3 trên thị trường dược phẩm Thực chất acid béo omega-3 là một thực phẩm chức năng, nhưng nó đượcnhiều người tiêu dùng coi như thuốc điều trị. Hiện nay, các sản phẩm có chứa acidbéo omega-3 khá phong phú cả viên nang sản xuất trong nước và nước ngoài,nhưng chủ yếu là của các nước như Pháp, Mỹ, Canada... Dù hãng dược phẩm nàosản xuất, nhưng người ta không đặt tên thương mại (biệt dược) như thường lệ, màhầu hết đều mang tên “khai sinh” omega-3. Tùy nước sản xuất mà có lọ thuốc 60viên, 90 viên hoặc 100 viên nang mềm omega-3 với giá tiền rất khác nhau tùy theouy tín của nhà sản xuất. Ngoài ra, trên quầy dược phẩm còn thấy có dạng phối hợp: Ngoài omega-3(DHA, EPA) còn có thêm vitamin E... Hoặc kết hợp 3 loại acid béo omega-3, 6 và9 với tỷ lệ hợp lý. Lại còn có kem bôi dưỡng da ban ngày (beauty dern) gồm cóacid béo omega-3 phối chế với tinh chất canxi. Qua dẫn liệu trên, chúng ta thấy acid béo omega-3 có trong thực phẩm, đặcbiệt trong nhiều cá biển sâu. Nếu trong ăn uống hằng ngày có đủ acid béo omega-3vẫn tốt hơn. Theo khuyến cáo của Hội Tim mạch Mỹ, mỗi người nên ăn í ...