Án lệ số 42/2021/AL – nhìn từ góc độ cơ quan giải quyết tranh chấp

Bài viết tập trung vào trình bày, phân tích các nội dung trọng yếu của Án lệ 42/2021/AL. Đồng thời, bài viết cũng đề xuất một số nội dung và giải pháp nhằm vận dụng Án lệ 42/2021/AL trong thực tiễn xét xử của các cơ quan tranh chấp như tòa án và trọng tài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Án lệ số 42/2021/AL – nhìn từ góc độ cơ quan giải quyết tranh chấp ÁN LỆ SỐ 42/2021/AL – NHÌN TỪ GÓC ĐỘ CƠ QUAN GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP LÊ NGUYỄN GIA THIỆN NGUYỄN THƯƠNG THƯ**Tóm tắt Trong phạm vi bài viết, chúng tôi tập trung vào trình bày, phân tích các nội dungtrọng yếu của Án lệ 42/2021/AL. Đồng thời, bài viết cũng đề xuất một số nội dung và giảipháp nhằm vận dụng Án lệ 42/2021/AL trong thực tiễn xét xử của các cơ quan tranh chấpnhư tòa án và trọng tài.Từ khóa: trọng tài, Án lệ số 42/2021/AL, người tiêu dùng, giải quyết tranh chấp1. Nội dung của án lệ Án lệ số 42/2021/AL về quyền lựa chọn tòa án giải quyết tranh chấp của ngườitiêu dùng trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài được Hội đồngThẩm phán tòa án nhân dân tối cao thông qua ngày 23/02/2021 và được công bố theoQuyết định 42/QĐ-CA ngày 12/3/2021 của Chánh án tòa án nhân dân tối cao. Án lệ đượcdựa trên bản án sơ thẩm số 54/2018/DS-ST ngày 16/11/2018 của tòa án nhân dân thànhphố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa về vụ án dân sự “Tranh chấp hợp đồng cung ứng dịchvụ” giữa nguyên đơn là bà Nguyễn Thị Long T và ông Nguyễn Hoàng S với bị đơn làCông ty TNHH Khu du lịch V. Trong đó, nội dung án lệ được xây dựng từ đoạn 9 phần“Nhận định của tòa án” của bản án trên. Nguyên văn phần lập luận của tòa án được pháttriển thành án lệ như sau:558 “Hợp đồng sở hữu kỳ nghỉ số PBRC-S-064621 thuộc loạihợp đồng soạn sẵn do nhà cung cấp dịch vụ đưa ra, soạn sẵn quy định thỏa thuận trọngtài, nay nguyên đơn là người tiêu dùng không đồng ý lựa chọn trọng tài và yêu cầu tòa ánnhân dân thành phố Nha Trang giải quyết là phù hợp Điều 38 Luật Bảo vệ quyền lợingười tiêu dùng,559 Điều 17 Luật trọng tài thương mại560 và hướng dẫn tại khoản 5 Điều 4của Nghị quyết số 01/2014/NQ-HĐTP ngày 20/3/2014 của Hội đồng Thẩm phán tòa ánnhân dân tối cao. Do đó, tòa án nhân dân thành phố Nha Trang thụ lý và giải quyết tranhchấp là đúng thẩm quyền theo khoản 3 Điều 26, khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dânsự561 và còn trong thời hiệu khởi kiện quy định tại Điều 429 Bộ luật Dân sự năm 2015,562Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự.” Khoa Luật, Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG-HCM.** Trường Đại học Kinh tế - Luật, ĐHQG-HCM.558 Án lệ số 42/2021/AL về quyền lựa chọn tòa án giải quyết tranh chấp của người tiêu dùng trong trường hợp hợpđồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài, https://anle.toaan.gov.vn, truy cập ngày 14/10/2021,.559 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 số 59/2010/QH12 được Quốc hội thông qua ngày 17/11/2010.560 Luật Trọng tài thương mại 2010 số 54/2010/QH12 được Quốc hội thông qua ngày 17 tháng 6 năm 2010.561 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 số 92/2015/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 25 tháng 11 năm 2015.562 Bộ luật Dân sự 2015 số 91/2015/QH13 được Quốc hội thông qua ngày 24 tháng 11 năm 2015. 331 Tình huống án lệ xảy ra trong hợp đồng theo mẫu giao kết với người tiêu dùng cóđiều khoản lựa chọn trọng tài nước ngoài để giải quyết tranh chấp. Khi xảy ra tranh chấp,người tiêu dùng khởi kiện ra tòa án Việt Nam. Theo đó, giải pháp pháp lý án lệ đưa rachính là cần phải xác định người tiêu dùng không lựa chọn trọng tài và có quyền lựa chọntòa án Việt Nam giải quyết. Để xây dựng án lệ, có nhiều quy định pháp luật liên quan đãđược áp dụng, trong đó có pháp luật dân sự, pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêudùng, pháp luật về trọng tài thương mại và các quy định về tố tụng dân sự. Tranh chấp được nhắc đến là tranh chấp về hợp đồng cung ứng dịch vụ, tuy nhiên,đây lại là hợp đồng theo mẫu được cung cấp bởi một công ty du lịch. Theo pháp luật dânsự, hợp đồng theo mẫu là hợp đồng gồm những điều khoản do một bên đưa ra theo mẫuđể bên kia trả lời trong một thời gian hợp lý; nếu bên được đề nghị trả lời chấp nhận thìcoi như chấp nhận toàn bộ nội dung hợp đồng theo mẫu mà bên đề nghị đã đưa ra.563Theo Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 thì hợp đồng theo mẫu là hợp đồng dotổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ soạn thảo để giao dịch với người tiêudùng.564 Hiểu một cách đơn giản, đây là loại hợp đồng được các doanh nghiệp soạn sẵnvà sử dụng để giao kết hợp đồng với khách hàng tức là người tiêu dùng khi họ muốn sửdụng hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp. Vậy thì liệu rằng khi trong hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài thì ngườitiêu dùng có quyền khởi kiện ra tòa án hay không? Khi các bên đã có thỏa thuận trọng tàitrong hợp đồng, trong trường hợp thỏa thuận trọng tài không thuộc các trường hợp bị vôhiệu hay không thể thực hiện được thì khi tranh chấp phát sinh, cơ quan giải quyết tranhchấp sẽ là trọng tài565. Và nếu tranh chấp này được một trong các bên khởi kiện lên tòa ánthì tòa án phải từ ...