An toàn bức xạ trong phẫu thuật lấy sỏi thận qua da (PCNL)

Lấy sỏi thận qua da (PCNL) hiện nay vẫn là một phương pháp điều trị sỏi thận quan trọng trên thế giới, đặc biệt là về hiệu quả. Bài viết này nhằm tổng hợp các kiến thức cơ bản về bức xạ tia X và một số nghiên cứu về tính an toàn bức xạ trong khi làm PCNL.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
An toàn bức xạ trong phẫu thuật lấy sỏi thận qua da (PCNL) TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 539 - THÁNG 6 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2024AN TOÀN BỨC XẠ TRONG PHẪU THUẬT LẤY SỎI THẬN QUA DA (PCNL) Đỗ Anh Toàn1,2, Nguyễn Xuân Chiến1TÓM TẮT 3 SUMMARY Tầm quan trọng: Lấy sỏi thận qua da RADIATION SAFETY IN(PCNL) hiện nay vẫn là một phương pháp điều PERCUTANEOUStrị sỏi thận quan trọng trên thế giới, đặc biệt là về NEPHROLITHOTOMY (PCNL)hiệu quả. Tại Việt Nam, phương pháp này đang Importance: Percutaneous nephrolithotomyngày càng trở nên phổ biến, không chỉ ở các (PCNL) remains an important treatment fortrung tâm tiết niệu lớn mà cả các bệnh viện tỉnh. kidney stones worldwide, especially due to itsKhi triển khai PCNL thì một trong những lo lắng effectiveness. In Vietnam, this method iscủa các phẫu thuật viên là phải tiếp xúc với tia X, becoming increasingly popular, not only in majorđặc biệt là nếu làm trong nhiều năm. Tuy vậy,mức độ của nỗi sợ này như thế nào trên cơ sở urology centers but also in provincial hospitals.chứng cứ, nhất là với các bác sĩ trẻ? Bài viết này One of the concerns of surgeons whennhằm tổng hợp các kiến thức cơ bản về bức xạ tia performing PCNL is exposure to X-rays,X và một số nghiên cứu về tính an toàn bức xạ especially if they do so for many years. However,trong khi làm PCNL. how should the extent of this fear be viewed on Các phát hiện: Một số nghiên cứu cho thấy the basis of evidence, especially for youngđể đạt ngưỡng liều bức xạ giới hạn hằng năm thì urologists? This article aims to present basicmỗi phẫu thuật viên cần chạm đến số ca PCNL knowledge about X-ray radiation and somekhá lớn (#800 ca/năm). studies on radiation safety during PCNL. Kết luận: Tất cả các nhân viên làm việc với Findings: Some studies show that to reachtia bức xạ phải cẩn trọng và được bảo vệ tốt để the annual radiation dose limit, each surgeonchỉ tiếp xúc với liều tia X thấp nhất có thể bằng needs to perform a considerable number ofcách áp dụng các qui định thực hành tốt. Nếu PCNL cases (approximately 800 cases per year).tuân thủ những điều đó, nhân viên phòng mổ vẫn Conclusion: All personnel working withcó thể đảm bảo nằm trong giới hạn liều bức xạ an radiation must be cautious and well protected totoàn trong quá trình làm PCNL. Từ khoá: bức xạ, lấy sỏi thận qua da only be exposed to the lowest possible X-ray dose by applying good practice guidelines. By following these, operating room personnel can1 Bệnh viện Bình Dân still ensure that they remain within safe radiation2 Bộ môn Tiết niệu học, ĐHYD TP.HCM dose limits during PCNL.Chịu trách nhiệm chính: Đỗ Anh Toàn Keywords: radiation, percutaneousĐT: 0983707036 nephrolithotomyEmail: doanhtoan09@gmail.comNgày nhận bài: 30/01/2024Ngày phản biện khoa học: 29/03/2024Ngày duyệt bài: 05/04/2024 17 HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN HUNA 2024 – HỘI TIẾT NIỆU-THẬN HỌC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINHI. GIỚI THIỆU - Phơi nhiễm bức xạ trong không khí 1.1. Các khái niệm cơ bản về bức xạ(2) được đo bằng Roentgen và ký hiệu của nó là 1.1.1. Bức xạ là gì? tia X là gì? “R.”. Trong vật lý học, bức xạ hay phát xạ, là - Gray (ký hiệu: Gy): theo Hệ đo lườngsự lan tỏa hoặc truyền dẫn năng lượng dưới quốc tế (SI), gray là đơn vị đo lượng hấp thụdạng sóng hoặc hạt phân tử qua không gian bức xạ ion hóa tuyệt đối. Tên đơn vị đượchoặc thông qua môi trường dẫn. Bức xạ bao đặt theo tên nhà vật lý người Anh Louisgồm: Harold Gray. Một gray là lượng hấp thụ bức - Bức xạ điện từ: sóng radio, vi sóng, xạ ion hóa có năng lượng 1 jun của vật hấphồng ngoại, ánh sáng ban ngày, tia cực tím, thụ có khối lượng 1 kilôgam. Ngoài ra, liềutia X, tia gamma... lượng hấp thụ vào một cơ quan hoặc da còn - Bức xạ phân tử: bức xạ alpha, bức xạ được đo tính theo rad (radiation absorbedbeta.. dose: liều hấp thụ bức xạ) tương đương với Nói riêng về tia X (được ứng dụng rộng 100 erg năng lượng tích tụ trong 1g vật liệurãi trong y học, đặc biệt là trong quá trình (mô). Đơn vị quốc tế cho rad là Gray (Gy); 1phẫu thuật PCNL): tia X có bản chất là sóng Gy bằng 100 rad.điện từ, bức xạ phát ra chùm tia electron đập - Sievert (ký hiệu: Sv): theo Hệ đo lườngvào vật rắn, hầu hết tia X có dải bước sóng quốc tế là đơn vị đo lượng hấp thụ bức xạ iontrong khoảng từ 0,01 đến 10 nano mét và có hóa có tác dụng gây tổn hại. Một sievert lànăng lượng từ 120 eV đến 120 keV. Năm lượng hấp thụ bức xạ ion hóa tương đương 11895, khi cho một ống tia cathode hoạt động, gray có tá ...