Ðang dùng thuốc hạ mỡ máu, cần tránh thuốc gì?

Sự phối hợp giữa một thuốc hạ mỡ máu và một thuốc trị bệnh là hoàn toàn có thể xảy ra. Bởi lẽ rối loạn mỡ máu thường là một nguy cơ đi kèm. Nhưng nếu kết hợp thuốc không cân nhắc thì thuốc hạ mỡ máu có thể bị cản trở chuyển hoá và biến cố là điều không tránh khỏi. Thuốc nào hay được sử dụng nhất? Rối loạn mỡ máu có nguyên nhân từ nhiều nhóm bệnh khác nhau. Mức độ tai hại sẽ là rất lớn khi lượng mỡ xấu quá nhiều. Trong những tình huống...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ðang dùng thuốc hạ mỡ máu, cần tránh thuốc gì? Ðang dùng thuốc hạ mỡ máu, cần tránh thuốc gì?Sự phối hợp giữa một thuốc hạ mỡ máu và một thuốc trị bệnh là hoàn toàn có thểxảy ra. Bởi lẽ rối loạn mỡ máu thường là một nguy cơ đi kèm. Nhưng nếu kết hợpthuốc không cân nhắc thì thuốc hạ mỡ máu có thể bị cản trở chuyển hoá và biến cốlà điều không tránh khỏi.Thuốc nào hay được sử dụng nhất?Rối loạn mỡ máu có nguyên nhân từ nhiều nhóm bệnh khác nhau. Mức độ tai hại sẽ là rấtlớn khi lượng mỡ xấu quá nhiều. Trong những tình huống đó, người ta phải sử dụngthuốc hạ mỡ máu.Cho đến nay có nhiều loại thuốc hạ mỡ máu khác nhau, bao gồm 4 nhóm chính: nhómstatin, nhóm fibrat, nhóm ức chế axit mật và nhóm nicotinat. Những thuốc này có cơ chếtác dụng khác nhau và do đó hiệu quả cũng khác nhau. Nhưng cuối cùng, mục tiêu đặt ralà phải làm thế nào để ức chế được sự hình thành cũng như tích tụ của các axit béo vàcholesterol.Trong bốn nhóm thuốc trên, thuốc hay được dùng nhất là thuốc thuộc nhóm statin vàfibrat vì chúng có những lợi điểm cụ thể trên lâm sàng.Tuy nhiên có một điều đáng ngại, thuốc statin mặc dù là những thuốc có công hiệu mạnhtrên lâm sàng nhưng nó lại là thuốc có nhiều tác dụng phụ nhất. Một trong các tác dụngphụ của thuốc là gây ra viêm gan và các bệnh về cơ. Hậu quả là tế bào cơ của bệnh nhânbị hoại tử hoặc bị thay đổi tính thấm của màng tế bào. Người ta quan sát được trong cáctrường hợp này là sự gia tăng của enzym CK trong cơ. Cho đến nay, chưa hiểu lý do vìsao những thuốc statin lại có thể gây ra những tác dụng này nhưng có một điều rất thực tếlà khi sử dụng thuốc này liều cao kéo dài thì phần nhiều các bệnh nhân sử dụng chúng sẽlâm vào tình trạng như thế.Tình huống sử dụng liều cao kéo dài có lẽ ít gặp nhưng sự phối hợp thuốc không cânnhắc thì lại thường gặp hơn. Hình ảnh cholesterol trong máu.Những thuốc cần tránh kết hợpTrong danh mục các thuốc không nên kết hợp với các thuốc hạ mỡ máu thì đáng chú ý lànhững thuốc làm thay đổi chu trình phân huỷ của các statin và fibrat. Một trong số cácthuốc này được chú ý dưới đây.Thứ nhất là các thuốc kháng nấm loại azol như ketoconazol, fluconazole.. Những thuốcnày không nên dùng chung với statin. Ở đây, các azol là những thuốc kháng nấm cônghiệu mạnh.Tuy nhiên, có một điều chú ý là các azol như fluconazole, itraconazole, ketoconazole lạiức chế men phân huỷ các statin - các men cytochrom P450. Do đó, khi chúng ta dùngchung thuốc statin với thuốc chống nấm thì chẳng khác nào chúng ta làm tích luỹ cácthuốc statin trong máu. Mà như một tác dụng phụ đáng ngại, sự tích lũy statin sẽ gây rabệnh cơ cho người sử dụng.Thuốc thứ hai là các kháng sinh dòng macrolid. Đây là một dòng kháng sinh “ưa” với cácvi khuẩn ở đường hô hấp. Tuy nhiên, chúng ta cần chú ý là các kháng sinh macrolid lànhững chất ức chế enzym Cyt P450 mạnh. Vì thế các macrolid là những thuốc làm chậmchuyển hoá các statin. Sử dụng đồng thời hai loại thuốc là macrolid và statin có thể gây rasự tích lũy quá mức của statin và gây ra bệnh cơ do thuốc.Công thức phối hợp thứ ba đáng chú ý là một fibrat như clofibrat với một thuốc lợi tiểunhư furosemid. Trong công thức này, clofibrat là một thuốc hạ mỡ máu điển hình cònfurosemid là một thuốc lợi tiểu quai. Furosemid có tác dụng gây ra lợi tiểu tốt vì nó ứcchế tái hấp thu Na ở quai Henle. Công dụng lợi tiểu của nó l à vô cùng mạnh. Mạnh đếnmức nó có thể thải toàn bộ nước trong cơ thể ra ngoài. Do vậy mà nó là một thuốc ưadùng trong điều trị bệnh cầu thận hay các bệnh suy tim.Tuy nhiên, hiệu quả điều trị của thuốc lợi tiểu có thể phải được cân nhắc lại so với nhữnghậu quả mà nó có thể gây ra khi được phối hợp với clofibrat. Lúc này, tình trạng lợi tiểuquá mức có thể xảy ra và khiến cho người bệnh vô cùng mệt mỏi. Cơ chế là do clofibrateức chế cạnh tranh với các furosemid trong máu và đẩy các thuốc này ra khỏi phức hợpprotein - thuốc. Furosemid được giải phóng ra quá nhiều và gây ra lợi tiểu đến trầmtrọng, ngoài tầm kiểm soát. Sự lợi tiểu quá nhiều theo cơ chế thải muối gây ra hai taibiến: cơ thể mất nước quá mức và rối loạn muối nước nghiêm trọng. Người bệnh sẽ rấtmệt mỏi và tình hình bệnh gốc như trở nên nặng nề hơn. Nếu ở một mức độ nào đó có thểchúng ta sẽ phải xử trí khẩn trương nếu không sẽ gây ra thiếu hụt khối lượng tuần hoàn.Công thức thứ tư cũng cần chú ý là sử dụng đồng thời một nhóm hạ mỡ máu loại statin vàmột nhóm khác là fibrat. Vì cơ chế của hai thuốc là khác nhau nên có thể sử dụng kết hợpđể tăng cường tác dụng. Nhưng nhiều khi chúng ta phải cân nhắc nguy cơ khi công thứcstatin + fibrat có thể gây ra bệnh cơ không mong muốn cho bệnh nhân. Cơ chế được giảithích là do fibrat làm ức chế chu trình glucuronid, một chu trình chuyển hoá của statinnên sẽ làm cho thuốc này chậm bị phân huỷ trong cơ thể. Lẽ ra chỉ cần sau 3 ngày là cácstatin sẽ không còn tác dụng nữa nhưng sự phối hợp của công thức này đã làm tíc ...