Ảnh hưởng của điều kiện hạn đến một số chỉ tiêu sinh lý và năng suất của một số giống đậu tương trong điều kiện nhà lưới

Bài viết trình bày kết quả nghiên cứu sự ảnh hưởng của điều kiện hạn như : cường độ thoát hơi nước, cường độ quang hợp, độ thiếu hụt bão hòa nướcđ ến các chỉ tiêu sinh lý và năng suất của một số giống đậu tương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ảnh hưởng của điều kiện hạn đến một số chỉ tiêu sinh lý và năng suất của một số giống đậu tương trong điều kiện nhà lướiT¹p chÝ KHKT N«ng nghiÖp 2007: TËp V, Sè 3: 17-22 §¹i häc N«ng nghiÖp I ¶nh h−ëng cña ®iÒu kiÖn h¹n ®Õn mét sè chØ tiªu sinh lý vµ n¨ng suÊt cña mét sè gièng ®Ëu t−¬ng trong ®iÒu kiÖn nhµ l−íi Physiological and yield response of soybean to water stress under nethouse conditions TrÇn Anh TuÊn1, Vò Ngäc Th¾ng1, Vò §×nh Ho SUMMARY Physiological and yield response of four soybean cultivars, DT 84, D140, M103 and VangCao Bang to water stress was investigated using a pot experiment under nethouseconditions. Water stress was imposed at two developmental stages, viz. at peak floweringstage and pod-filling stage until 70% of plants or 75% of leaves per plant wilted when theplants were re-watered. Under water deficit, the rate of transpiration, photosynthesis, water-use efficiency, and individual grain yield were adversely affected, the response depending onsoybean genotypes. Peak flowering stage and pod-filling stage appeared highly sensitive towater deficit, pod-filling stage being more susceptible. Among four cultivars studied, VangCao Bang seemed to be relatively drought tolerant, which can be utilized for geneticimprovement of soybean yield under water-stressed growing conditions. Key words: Soybean (Glycine max (L.) Merill.), water stress, transpiration; water-useefficiency, photosynthesis, yield.1. §ÆT VÊN §Ò vËy, viÖc nghiªn cøu chän t¹o c¸c gièng cã kh¶ n¨ng chÞu h¹n l hÕt søc cÇn thiÕt. ë ViÖt Nam, diÖn tÝch trång ®Ëu t−¬ngn¨m 2005 l 185 ngh×n ha, n¨ng suÊt chØ ®¹t Trong c«ng t¸c chän gièng, mét vÊn ®Ò quan träng l cÇn cã ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸13 t¹/ha v hÇu nh− kh«ng t¨ng trong 3 n¨m kh¶ n¨ng chÞu h¹n cña c¸c gièng. HiÖn t¹itrë l¹i ®©y. Nh− vËy n¨ng suÊt ®Ëu t−¬ng vÉn ch−a cã mét quy tr×nh cô thÓ ®Ó ®¸nh gi¸n−íc ta míi chØ b»ng 56% n¨ng suÊt b×nh kh¶ n¨ng chÞu h¹n cña ®Ëu t−¬ng. § cãqu©n thÕ giíi. MÆc dï ë n−íc ta ®Ëu t−¬ng cã nhiÒu nghiªn cøu chØ ra sù liªn quan cña c¸cthÓ trång 3 vô trong n¨m, nh−ng thùc tÕ n¨ng ®Æc ®iÓm h×nh th¸i ®Õn kh¶ n¨ng chÞu h¹n,suÊt v s¶n l−îng cßn thÊp. Mét trong nh÷ng nh−ng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÞu h¹n th«ng quanguyªn nh©n l m n¨ng suÊt thÊp l tæn thÊt c¸c ®Æc ®iÓm n y ®«i khi kh«ng chÝnh x¸cdo thiÕu n−íc. §Ëu t−¬ng hiÖn ®ang ®−îc (Tyree & cs, 2003). Ph−¬ng ph¸p ph©n tÝchtrång trong c¶ n−íc, nh−ng tËp trung chñ yÕu s©u vÒ c¸c ®Æc ®iÓm ho¸ sinh hoÆc dïng c¸cë c¸c tØnh phÝa B¾c nh− S¬n La, Cao B»ng, kü thuËt sinh häc ph©n tö ®Ó chÈn ®o¸n kh¶B¾c Giang, H T©y... chiÕm kho¶ng 60%. n¨ng chÞu h¹n tuy chÝnh x¸c nh−ng kh¸ tènDiÖn tÝch trång cßn l¹i ë c¸c tØnh nh− §ång kÐm (Heerden & cs, 2002; Trinchant & cs,Nai, §ång Th¸p v §¾c L¾c... §iÒu ®¸ng 2004). Khi c©y bÞ h¹n, ¶nh h−ëng nhanh nhÊtquan t©m l cã tíi 65% diÖn tÝch trång ®Ëu v dÔ quan s¸t nhÊt l c©y thay ®æi gi¸ trÞ vÒt−¬ng ë vïng cao, cã ®Êt nghÌo dinh d−ìng c¸c chØ tiªu sinh lý. NhiÒu nghiªn cøu chov th−êng xuyªn bÞ kh« h¹n. ThiÕu n−íc thÊy cã sù t−¬ng quan chÆt gi÷a c¸c chØ tiªutrong giai ®o¹n ra hoa, ph¸t triÓn h¹t ® l m sinh lý cña c©y víi kh¶ n¨ng chÞu h¹n (Earl,gi¶m ®¸ng kÓ n¨ng suÊt cña ®Ëu t−¬ng. V× 2002). §iÒu thuËn lîi l c¸c chØ tiªu sinh lý cã thÓ x¸c ®Þnh nhanh chãng v chÝnh x¸c TrÇn Anh TuÊn, Vò Ngäc Th¾ng, Vò §×nh HoµnÕu cã c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i. B i viÕt n y tr×nh 2002). C¸c thÝ nghiÖm ®−îc bè trÝ theob y kÕt qu¶ nghiªn cøu sù ¶nh h−ëng cña ph−¬ng ph¸p « chÝnh-« phô (Split-plot). C¸c®iÒu kiÖn h¹n ®Õn c¸c chØ tiªu sinh lý v n¨ng chØ tiªu sinh lý ®−îc x¸c ®Þnh bao gåm: c−êngsuÊt cña mét sè gièng ®Ëu t−¬ng. ®é tho¸t h¬i n−íc (Itn); c−êng ®é quang hîp (Iqh); hiÖu suÊt sö dông n−íc. C¸c chØ tiªu n y2. VËT LIÖU V PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU ®−îc ®o b»ng m¸y PP-systemt (USA). Thêi Nghiªn cøu ®−îc tiÕn h nh trªn 4 gièng gian ®o tõ 11-13 giê h ng ng y; l¸ ®−îc ®o l®Ëu t−¬ng: DT84, D140, M103 v V ng Cao l¸ thËt thø 3 tÝnh tõ trªn xuèng. DiÖn tÝch l¸B»ng (VCB). Thêi gian thÝ nghiÖm ®−îc tiÕn ®−a v o curvet l 9cm2. Trong tÊt c¶ c¸c lÇnh nh tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 5 n¨m 2006, t¹i khu ®o, dßng kh«ng khÝ ®−a v o m¸y l kh«ng khÝnh l−íi Khoa N«ng häc, tr−êng §¹i häc ...